This is page cv_b0214. Please don't edit above this dashed line. Thank you!
-----------------------------------------------------------------------------
214 GREINARMIKILL -- GRID.
greinar-mikill, adj. discerning, clever, Stj. 95. greinar-munr, m.
discrimination, di s tin c tion; göra g. góðs ok ills, to knmvgood and evil, Gen.
iii. 5. greina-vænn, adj. likely toca ws e a difference, Fms. x. 107.
GREINA, d, to branch: I. to divide into branches; verohlin var
greind í þrjár hálfur, Edda (pref.); sá er greinir ok sundr skilr, Stj. 95;
greina í sundr dag ok nátt; greina tima, daga, 15; skaltú hana (the
ark) með gólfum greina^ 56; hann greindi skepnuna í tvær greinir, Rb.
78; var þá engi skepna greind önnur frá annarri, Ver. i; hanu greindi
(s et apart) þá tíð (viz. Lent) meirr til meinlæta en aðrar, 625. 93;
heimrinn allr grcindr í þrjá þriðjunga (of a map), Al. 117. 2. t o
discern, distinguish; máttir þú greina þann Guð, er á himnum er, frá
þeim guðum, er..., 625. 65; ef greina má þeirra bein frá annarra
manna beinum, N. G. L. ii. 351; þá skilr hann ok greinir alla hluti görr,
Skálda 169; at greina hvern lim eða kvist þeirrar ræðu, Sks. 568; greina
gang himintungla, Fms. v. 334; hljóð þat sem eyru megu greina, Skálda
173; grein þér vitrlega hversu ..., discern wisely for thyself how ...,
Mar.; til þess er konungr ok erkibiskup greina (discern, settle) allt þat
er milli manna stóð, Bs. i. 727. 3. to expound, tell, record; sem
áðr er greint, as is told above, Fms. ii. 168; þó at ek greina þat eigi
at sinni, i. 223; til greindrar bænar, Magn. 532; epîir greinda sýn,
Mar. 471? í greindri sæmd, 617; áðr greindum mönnum, Dipl. ii.
19: impers., sem fyrr greinir, a s above mentioned, Rb. 232; at hann
skyldi svá greina frásögu (tell his story) um atburð þenna, Ld. 58;
greindi Örnúlfr þessi landa-merki, Dipl. iv. 17; vitnin kunnu eigi at
greina með hverjum hætti, the witnesses could not tell how ..., Mk. 79;
nú skal greina framkvæmd þessa hluiar, Bs. ii. 163. II. reflex.
to branch out; svá sem tungurnar greindusk, Edda 145; en af því at
tungurnar era þegar úlikar, þær þegar er or einni ok enni sömu tungu
hafa gengið eða greinzk, Skálda 160; hennar efni leiðisk ok greinisk af
fyrir-farandi frásögn, Stj. 246; hanga sumar limarnar niðr en sumar
greinask (br a nch) útí frá tveim-megin, Rum. 148; sumar (arms of
water) greinask ok renna mjök grunnt, Bar). 72. 2. to be separated;
ok greindusk ser hvar skipin, Fms. vii. 289; síðan greinisk tign ok vald
með þeim, Sks. 249. 3. to differ, disagree; menn greinask at því,
hvárt..., ö. H. 219, cp. Fms. v. 83; greinask menu at (there are dif-
ferent records) hvárr fyrri áverki varð, Sturl. iii. 249; greinask menn á
fyrir því hvárt tíguligra þótti, Fms. xi. 316. P. to disagree, fall
out, become enemies; var þá skipuliga með þeim í fyrstu en greindisk
hratt, Sturl. ii. I; en þá meirr tók at greinask með þeim kompámim,
Bs. i. 620; var þá sæmiliga með þeim í fyrstu, en þó greindisk (MS.
grênðisk) brátt, 489; friðr grenisk (i. e. greinisk), the peace is broken,
Sturl. i. 458 (in a verse); vanir grenask, the hope i s broken up, Hkv. 2. 49;
(the explanation of this passage given in Aarböger for Nord. Oldk. 1866,
p. 384, where it is derived from grár, ^ rey, qs. græ-na, does not hold good
either in sense or form, as the inflex. inchoative -na causes no umlaut, and
grár, grey, when metaph. only denotes spite.) III. impers. to fall on. ',
discord; spurði Helgi at kistlinum en Geitir í mot at hringnum, ok greindi
þá (acc.) sy'nt um, Vápn. 9; en ef nokkura menn greindi á (quarrelled),
bá þótti engi maðr skjótlegri til stórræða en Ögnumdr, Fms. ii. 68; þat
höfum vit ætlat at láta okkr (acc.) ekki á greina, Nj.
greind, f. discernment, freq. greindar-liga, adv. (-ligr, adj.), cleverly.
greini-liga, adv. distinctly, Eg. 55, 271, Nj. 235, Fms. i. 300, Fb. i.
503: quite, sheer, Stj. IO.
greini-ligr, adj. distinct, articulate, Skálda 174 (of sound).
grein-ing, f. distinction; gloggvari g. = -- epexegesis, Skulda 205; grein-
ingar-vit, the senses, Bs. i. 785; að-greining, distinction.
GREIP, f., pl. grcipr, [A. S. ^ni p], the space between the thumb and the
other fingers, a grip, grasp, Edda no; at hin hægri greip spenni um hhr. i
vinstra nlflið, Sks. 291; ok rann upp á greipina, Fms. v. 85; þrekligar
greipr, Sd. 147; því næst brestr fram or bjarginu greip eigi smáleit, Bs.
ii. Hi: metaph., ganga í greipr e-m, to fall into one's clutches, Fs. 37,
Fms. vi. 210; meir fyrir þat at vér vórum þá komnir í greipr honum,
Orkn. 88; ganga or greipum e-s, to slip from one's grasp; spcnna grcipr,
t o c la s p the hands: the phrase, láta greipr sópa, um e-î, to make a clean
sweep, Grett. 127: the name of a giantess, Edda. (J^jij Icel. distinguish
between greip and neip (qs. gneip, the interval between the otherfingers).
greipa, að or t, to grasp, comprehend, Edda (in a verse): metaph., g.
glaep, to commit, Am. 82.
gréla, u, f. a r us ty, blunt knife, Snot 70.
gre-ligr, adj. = greiðligr, Sks. 407 B.
grell-skapr, m. [Germ, groll~\, spite, Edda no.
gremi, f. [gramr], wrath, anger; gremi Óðins, Hkv. 1. 11: esp. of the
gods, in the allit. phrase, goða gremi legg ek við, lögbrot ok goða gremi
ok griða rof, Eg. 352; hann skal hafa goða gremi ok' griðníðings-nafn,
Fs. 54; gremi Guðs, Ísl. ii. 382; Guð Drottins gremi, Grág. ii. 382, 383.
GREMJA, gramði, [vide gramr; Ulf. gramjan = Trapopyifav; A. S.
and Hel. gramian; Dan. grœmme; Swed. grama = to grieve] :-- to anger,
provoke, esp. the wrath of the gods (God), to offend the gods (by perjury or
wickedness); greniðu eigi goð at þér, Ls. 12; sá gremr Guð at sér, Hom.
86, 159; þú hefir gramit at þér Maumet, Karl. 434; ok gremja svá
Guð at sér ok alla góða menn, Fms. xi. 364; þú ert her kominn at óleyfi bræðra minna ok gremr svá goð at þér, Fas. ii. 69, else rare •
gremr hann konunginn at ser (vexes the king) með vápna-gangi, Al. 42;
hvat gremr þik líf þitt, quid le offendit vita tua, Hom. 12; göra lítið úr
gáfum hans, gremja svo mildi skaparans, Bb. I. 8. II. reflex, t o
get angry, be grieved; en ef þit vildut þat göra, þá munda ek ekki
gremjask ykkr, Fms. v. 238; fagna þeirra fagnaði er fógnuð göra Guði,
en grata hina er við hann gremjask (those who provoke him), D. i. 363
(to render the Lat. ~/? ere cum flentibus): mod., mér gremsk að sjá það, it
grieves me to see it,
gremja, u, f. fretting, annoyance, gremju-verðr, adj. annoying.
GREN, n., gen. pl. grenja, a lair; gren eðr holur (of a snake), Stj.
93; varga gren, haföi úlfrinn dregit eitt lik inn í grenit (lair, of a wolf),
Mirm. 36: in Icel. only of a fox's lair, sem melrakki í greni, Nj. 198,
Karl. 144, Sturl. i. 88; hann mun bíta knnna nær greninu, Ld. 278.
COMPDS: grenja-leit, f. seeking a fox's lair. gren-smogin, part.;
tóa grensmogin, a fox with cubs.
greni, n. [gron], pine timber, greni-borð, n. a pine-wood board.
grenja, að, to h ow l, bellow, Eg. 486, Bs. i. 42, ii. 49, Fms. iii. 179, vi.
150, Konn. 82, Fas. ii. 484, Edda 20, Mar. 116.
grenjan, f. bellowing, Fas. ii. 481; g. inna úörgu dýra, Post. 645. 73.
gren-lægja, u, f. =:grenskolli.
grenna, d, [grannr], to make thin, slender: reflex, to become thin.
grennd, f. [granni], vicinity, Gþl. 393, Js. 98, 100. grenndar-far,
n. = lnisifjar, q. v., N. G. L. i. 40.
grenni, n., in na-grenni, neighbourhood, D. N.: the phrase, svá er mal
með grenni (mod. svo er mál með vexti), Fas. iii. 59.
gren-skolli, a, m. a fox in its earth, Fs. 48.
grenslan, f. enquiry; eptir-grenslan, investigation.
grenslask, að, dep. [granni], to pry int o, enquire, Grett. in.
greppi-liga, adv. = greypiliga, Fb. i. 530.
grepp-ligr, adj. (-liga, adv.), frowning, ugly, Faer. 9, Fs. 142.
GREPPR, m. [perhaps akin to garprl, a poet; g. cnn ungi, the young
bard, Lex. Poët.; biðjandi hjartans grepp ininn góðan, göra fyrir mig
drápu-korn, Jón fjorl.; skald heita greppar, ok rétt er í skúldskap at kenna
svá hvern matin, Edda (Arna-Magn.) ii. 528. greppa-minni, n. a
kind of metre, Edda (Ht.); a kind of memorial verses, the questions in the
first half stanza, the responses in the second, Edda (Ht.) 40. II.
a strange creature, a monster; sér hann þá hvar gengr grcppr mikill (of
a giant), þykist hann þá kenna Dofra troll, Fb. i. 565; þá sá þeir ekki
lítinn grepp (of a ghost) suðr við garðinn, ok var þar Klaufi ok hafði
höfuöit í hendi sér, Sd. 160.
grér, m. [gróa (?)], a twig(?), only used in mod. poet, circumlocution
ot a man; geira grór, iirva grt'r, etc.
gresja, að, [gras; Dan. grcesse~] , to graze: in the saying, þar er ekki um
auðugan garð að gresja, i. e. there is little to be had.
gres-járn, n. a kind of iron, Edda 34, Fas. iii. 240.
GRETTA, tt, esp. reflex, grettask, to frown, make a wry face; hann
skaut niarga vega augunum ok gretti sik, Fb. i. 541: to frown, Fas. iii.
355' Stj. 459 (of a lion), Bárð. 35 new Ed.; g. um tennr, to grin, El.
grettinn, adj. making wry faces, freq. in mod. usage.
grettir, in., poiit. a 'frowner, ' dragon, Edda: pr. name, Landn., whence
Grettis-færsla, u, f. name of a poem; Grettis-h. af, n. Grettir's lift,
is in Icel. the popular name for giant boulders.
grettur, f. pl. wry faces: metaph., bna-grettnr, quarrels among neigh-
bours (cp. mod. biia kritr), 655 xxi. 3; vina-grcltur, quarrels among
friends, Frump.
GREY, n., pl. grey í a, a greyhound; grcyjum sinum gullbond sncri,
]pkv. 6, Hm. joo (of a lap dog); grey (a bitch) þykki im'r Freyja, Jb. ch.
IO: mciaph. a paltry jelh. iv, coward; grey þitt, Gísl. 68; grey eðr
bleyöim:. ðr, Fagrsk.; grey eðr ættar-skönun, Mirm.; greyja atgangr, a
dog-flght, Fms. viii. 308.
grey-baka, u, f. a bitch, jbiðr. 106.
GREYFA, ð, [grúfa], to grovel, bow down will) the face to the earth,
Fms. viii. 333 C: reflex., Eg. 508, Fms. iii. 127, Fas. ii. 251.
grey-hundr, m. a greyhound, Fms. xi. IO.
grey-karl, m. a dogged churl, Bær. 2.
grey-liga, adv. meanly, poorly, El. 101.
grey-ligr, adj. paltry.
grey-mennska, u, f. and grey-skapr, m. paltriness, Fas. iii. 64.
GREYPA, t, t o g r oo ve, Fb. i. 258, (si. ii. 462.
greypi-liga, adv. fiercely, Fms. vi. 367, vii. 134, Sturl. i. 44 G, Vígl.
26, Fas. iii. 123.
greyping, f. a groove, N. G. L. ii. 110 (freq.)
greyp-leikr, m. fierceness, Rum. 298.
greyp-ligr, adj. fierce, fearful; g. langraeki, Hom. 143, Stj. 144; g-
s(ir, fearfnl wounds, Fas. iii. 126.
GREYPR, adj. fierce, cruel, Róm. 333, 346, Fms. x. 380, 385, Eg.
304; g. glaepr, a fearful crime, Bs. ii. 117; g. úhly'ðni, 112.
grey-skapr, m. paltriness, Fms. ii. 61, Fs. 99, El. 580. i, Al. 46.
grey-stóð, n. a couple of hounds, Akv. ii.
GRIÐ, n. [a Scandin. word, found in the Saxon Chron. year ion, and