This is page cv_b0484. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
484 RAUÐKINNI -- RAUST.
rauð-kinni, -kinnr, m. 'red cheek,' a kind of savage bear, Fas. ii. 413, iii. 77. rauð-magi, a, m. the red maw, the lump-fish. rauð-málmr, m. the red ore = gold, Bm. RAUÐR, adj., rauð, rautt, compar. rauðari, rauðastr, [common to all Teut. languages, although it appears not in Ulf. himself, but in the Skeirings] :-- red; rautt klæði, Nj. 35; rauðr hestr, Fs. 67: rautt skegg, Fb. iii. 246; blátt eða rautt, Grág. ii. 13; rauðr sem blóð, Ísl. ii. 220; rautt gull, Þiðr. 187; rautt berg, a red quarry, Bs. i. 830 :-- phrases, rautt brennr fyrir, 'red burns afar,' i.e. there is some hope yet; taldi enn nokkut rautt mundu fyrir brenna, Fms. viii. 34, Fs. 68; snýta rauðu, to spout blood, Fb. i. 412, Karl. 149; falda rauðu, to wear a red hood, to die a bloody death, Landn. (in a verse) :-- neut., et rauða, the yolk of an egg, Pr. 472 :-- metaph. bloody. fierce, arch, rauðr víkingr = rauða-víkingr, Fms. xi. 121; see rauðahaf, rauðarán, rauðkinni :-- various shades of red, fagr-r. fair-red, Vsp.: dreyr-r., crimson; dumb-r., chestnut-red: dökk-r., dark-red; mó-r., coffee-coloured. 2. in local names, Rauða-mýrr, Rauð-á, Rauði-gnúpr, Rauða-fell, Rauði-melr, Rauði-lækr, Rauði-sandr, Rauða-skriða, Rauða-vatn, Landn., from the reddish colour of bogs and moorlands, which was supposed to be a sign that there was iron in the soil; whence Rauðæ-ingar, Rauð-melingar, Rauð-lækingar, Rauð-sendir, the men from R., Landn., Sturl.: in pr. names, Rauðr, Rauð-úlfr, Landn. B. COMPDS: rauð-bleikr, adj. reddish, of hair, beard, Stj. 460, Eb. 30. rauð-brúnaðr, part. red-brown, dark-red, reddish, Fms. vii. 207, Sturl. i. 128. rauð-brúnn, adj. red-brown, Ld. 284, Sturl. i. 128. rauð-búinn, part. dressed in red. Lex. Poët. rauð-dropóttr, adj. red-spotted, Konr. rauð-eygðr, adj. red-eyed, Fas. iii. 594, Mag. 63. rauð-flekkóttr, adj. flecked with red, Vápn. 21. rauð-freknóttr, adj. red-freckled. Þiðr. 181. rauð-gulr, adj. yellow-red, orange. Sturl. ii. 114. rauð-hárr, rauð-hærðr, adj. red-haired, Sturl. ii. 111, Vígl. 23, Grett. 22 new Ed. rauð-klæddr, part. red-clad, Fb. i. 254. rauð-leitr, adj. ruddy, of the face, Ld. 276, Sturl. ii. 212. rauð-lita, að, to dye red, Karl. 505, rauð-litaðr, part. red-coloured, dyed red, Fms. viii. 447, Stj. 161, Ó.T. 44. rauð-litr, adj. reddish, Fms. v. 342. rauð-mengjaðr, part. mingled with red, D.N. rauð-síðóttr, adj. with red sides, of a cow, D.N. rauð-skeggjaðr, adj. red-bearded, Fær. 12; þat er mitt ráð at þú trúir aldri lágum manni ok rauðskeggjuðum, Fms. xi. 428, Fs. 142. rauð-skjöldóttr, adj. red-chequered, of cattle. rauðum-skjaldi, a, m. red-shield, a nickname, Thorsen. Rauð-skeggr, m. Red-beard, Barbarossa, a nickname, Sturl., Landn. rauð-skegla, u, f. a kind of sea-gull. Rauð-súð, f. the name of a vessel, Fms. viii. RAUF, f., pl. raufar, [raufa I, rjúfa], a rift, hole; þat er heilund, er rauf er á hausi til heila, Grág. ii. 11; rauf var á belgnum, Ld. 156; þeir lustu á rauf á hellunni, Edda 40; Flosi hugði at handklæðinu ok var þat raufar einar, Nj. 176; rauf á selgeiranum, Fms. vii. 202; þeir brutu þar á raufar, Eg. 125; bora sex raufar á, N.G.L. i. 172, Ó.H. 108; raufar himins, the sluices of heaven, 655 ix. B, (himin-raufar, Gen. vii. 11); bak-rauf, got-rauf, q.v. COMPDS: raufar-steinn, m. a stone with a hole drilled through it, Gísl. 46. raufar-trefjur, f. pl. cloth riddled with holes, Sturl. ii. 191. rauf, f. [A.S. reâf; O.H.G. rauf,] spoils; see valrauf. raufa, að, to break up, open, rip up; raufa til bagga, Fms. vi. 379; raufa alla vagna þá er Serkir hafa átt, Al. 112; Þorgeirr hleypr upp á húsit ok rýfr, ok þar sem húsit raufask, Fbr.: the phrase, raufa seyð, to break up the fire; raufa þeir seyðinn ok var ekki soðit, Edda 45; þann seyði raufar þú þar, at betr væri at eigi ryki, Ld. 208. 2. to pierce; raufa brjóst e-m. to cut the breast open, Hkv. 1. 40; skjöldr hans var raufaðr viða, his shield was riddled, Al. 147; grjóti barðr eða skeytum raufaðr, Stj. 300; þú skalt þá eigi með örum raufa né sverði slá, 660. raufa, að, [A.S. reâfian; Engl. be-reave; Germ. rauben], to rob, spoil, different from the preceding; Vindr lögðusk á valinn ok raufuðu, ok flettu menn bæði vápnum ok klæðum, Fms. xi. 380. raufari, a, m. a robber, Fms. vi. 162, vii. 27, viii. 216, Al. 62, reyfari. rauf-lauss, adj. without holes; rauflaust gler. Mar. raufóttr, adj. riddled with holes. Nj. 193, Fms. xi. 157. raula, að, to hum a song in a low doleful voice; raula bögu, raula fyrir munni sér; griðkur róa og raula, Hallgr. Snót 310 (1865). Raumar, m. pl. the name of a people in Norway: Rauma-ríki, n. a county in Norway: Raums-dalr, m. the present Romsdalen: Raum-dælir, m. pl. the men from R.: Raum-elfr, f. the river R. in Norway, Fms.: Raumskr, adj. from Romsdalen, Fms. ii. 252. raumr, m. a giant, Titan, Edda (Gl.) 2. a big, huge, clownish person, Fas. ii. 384, 546, Skíða R. 51. raumska, að, mod. rumska, to say hem! in awakening, Fas. iii. 11. RAUN, f. [akin to rún, q.v.], a trial, experiment, experience; sem opt höfðu raunir á orðit, Bjarn. 66; sem nú verða margar raunir á, Ó.H. 30; sem raunir bar á, skipt hefi ek nú skaplyndi til þín, ok mun ek göra á því nokkura raun, Fms. vii. 113; var þá sem opt eru raunir, Ó.H. 184; prófuðum vér fyrir sjálfra vár raun, ok margra dugandis manna.; framsögn, Dipl. i. 3; biskup svarar því, at önnur raun mundi á verða en at ..., Orkn. 280; sem opt bar raun á, Bs. i. 129; raunin er úlýgnust, a saying, 656 A.I. 25; látum þá hafa ena sömu raun sem fyrr (ærnar raunir, v.l.), Fms. viii. 134; raun bar vitni, Ísl. ii. 335; þú munt at raun um komask, 197, Bs. i. 83 :-- trial, danger, vóru þeir jafnan þar sem mest var raun, Nj. 136; röskr maðr í öllum raunum, Fms. vi. 119 því traustari sem raunin er meiri ok lengri, viii. 134; koma í nokkura raun, Fs. 120; þegar í raunirnar rekr, when it presses hard :-- trial, grief mundir þú mik þess eigi biðja, ef þú vissir hve mikla raun ek hefi af þessu, if thou knewest how much pain it gives me, Ld. 232; ærin er þó raun konunnar, Fs. 76; en nú hafi þér af ena mestu raun, Nj. 139; mér er mesta raun að því, it pains me much; skap-raun, an affliction; geð-raun, the mind's trial; hug-raun, id. :-- in plur., raunir, trials, woes, misfortunes; mann-raunir :-- a trial, ordeal, þá gengr hann til þessar raunar Fms. xi. 38 :-- investigation, konungr sagði, at hann vildi at vísu, at málit færi til raunar, vii. 136; þá skal hann stefna honum til skila ok raunar, Grág. i. 179, 226; raunar-stefna, a summons, citation, inquest, ii. 226; hann stefndi honum raunar stefnu um þat hvárt hann hefði réttar heimildir á Staðarhóls-landi ok Hvítadal, Sturl. ii. 235. II. gen. raunar, as adverb, really, indeed; raunar mjök, much indeed, Ld. 66; ok vóru þó margir raunar mjök þrekaðir, Fms. xi. 143; hafði hann vitað raunar at þar var tó undir, Rd. 310; ek heiti raunar Víglundr, my real name is V., Vígl. 29; en þat var raunar, at þeir höldrinn höfðu sæzt á laun, i.e. that was at the bottom of it, Orkn. 298; hón skildi þó raunar, Fs. 76. COMPDS: raunar-laust, n. adj. without proof or trial; þeir kölluðusk eigi mundu trúnað á leggja raunarlaust. Germ. ohne weiter, Ld. 58; at raunalausu, unprovoked. raunar-maðr, m. a nickname, Sturl. ii. 153. rauna-maðr, m. a much-tried, afflicted person. rauna-stafr, m. evidence, proof; prófa e-t skýrum raunastöfum, Mar., Magn. 482. rauna-stefna, u, f. a citation; see above. raun-digr, adj. thick indeed, Fms. v. 238. raun-drjúgr, adj. solid, O.H.L. 22. raun-góðr, adj. good withal, trusty, Bs. i. 122. raun-íllr, adj. bad withal, Bjarn. 62. raun-lítt, n. adj. very little indeed, poorly indeed, Eb. 130, Fms. x. 172, Gísl. 65. raun-mjök, adv. much indeed. raun-tregr, adj. very unwilling, Al. 17. raun-vel, adv. well indeed, Fms. iii. 114. raun-æfr, adj., qs. raunhæfr(?), quite able, Fms. xi. 78. raun-öruggr, adj. quite firm, Fms. i. 305. raunaligr, adj. (-liga, adv.), sad, distressing. raund, f. = raun, raundum, or at raundum, adv. really, Barl. 23, 123; raundur, mod. reyndar, really. 62. raun-dagi, a, m. an experiment, N.G.L. i. 210. RAUP, n. boasting, Grett. 131; karla raup, an old man's boasting ('when I was young'); whence the phrase, vera kominn á raups-aldrinn, to have reached the boasting time of old age. raupa, að, to vaunt, boast, Bs. ii. 502. raupari, a, m. a braggadocio, Hallgr., freq. in mod. usage. raup-samr, adj. given to boasting. raus, n. big, loud talk, Karl. 439, v.l. RAUSA, að, [Shetl, ruz, to boast], to talk loud and fast; þvíat jafnan rausum vér þat, er vér erum einar, er lítill sannleikr fylgir, Gísl. 99; nú munda ek eigi jafnmart hafa rausat, ef ek hefða vitað, Fb. i. 472, Karl. 397, Stj. 620. rausan, f. glib talk, boasting, Harms. 10. RAUSN, f. magnificence, liberality, high life; hafði Þorólfr þar eigi minna fjölmenni ok eigi minni rausn, Eg. 67; konungr hafði mikla rausn um Jólin, Fms. ix. 347; Höskuldi þótti þat ávant um rausn sína, at honum þótti þær sinn húsaðr verr en hann vildi, Ld 26; þat er sagt at hann væri svá á þingi eitt sumar, at fjórtán synir hans væri með honum, því er þessa getið, at þat þótti vera rausn mikil ok afli, 68; hvergi þykkir nú minni rausn né risna í búinu en áðr. Band. 3; rausn Klængs biskups, Bs. i. 86; of-rausn, q.v.; rausn ok ríki, Jd. COMPDS: rausnar-bú, n. a great estate, Landn. 95, Eg. 478, Eb. 42. rausnar-kona, u, f., -maðr, m. a magnificent lady, person, Vígl. 15. rausnar-liga, adv. (-ligr, adj.), magnificently, Fas. i. 446. rausnar-maðr, m. a magnificent man, Gullþ. 4, 13, Eb. 12, Fms. i. 247, Ó.H. 112. rausnar-réð, n. a great living; hann var góðr bóndi ok hafði rausnarráð, Þorf. Karl. 364. rausnar-samliga, adv. (-ligr, adj.), grandly, managnificently, Eg. 471, 645, Fms. ii. 300. rausnar-samr, adj. id., Hkr. i. 83 (in a verse). rausn and raust, f., prob. a different word, [cp. A.S. ræsn, to which a Norse term rásn would answer better] :-- the fore-castle in a ship; aptr frá stafninum ok til austr-rúms var kallat á rausn, þat var skipat berserkjum, Hkr. i. 82; til rausnar, 83 (the verse); þessir vóru á rausn í söxum, Fms. ii. 252, where distinction is made between stafn, rausn, fyrir-rúm, krappa-rúm. 2. of a house, the 'raising,' roof, ceiling(?); í stofunni, þeirri er næst stendr steinhúsinu, viðr raustið, D.N. i. 525; else obsolete. RAUST, f [Dan. röst], the voice; með fagrligum raustum, Stj. 466; hvárt sem fyrri fylgir raustinni, Mar.; til skírrar raustar, Pr. 475; hann kvað vísu þessa með mikilli raust, Nj. 195; ok beinir svá raustina, Fb. ii. 26; kveða við raust, to 'sing with the voice,' i.e. loudly. Eg. 554;, hann kvað dans þenna við raust, Sturl. iii. 317; fögr raust með söng-