This is page cv_b0488. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
488 RÁNBEÐR -- REGIN.
Poët. rán-boðr, m. the bed of Rán, the bottom of the sea, Fas. ii. 77 (in a verse). rán-baugr, m. a Norse law term, a fine payable to the king for unlawful seizure or holding of property; eyksk landnám at hálfu en ránbaug konungi, N.G.L. i. 44; ok konungi hálfa mörk í ránbaug, Jb. 321 (Js. 96). rán-fé, n. = ránsfé, Fms. vii. 54. rán-fengi, n. booty, plunder, Fms. ii. 196, Stj. 231, 236, 400. rán-fengr, m = ránfengi, Edda 63. rán-semi, f. (rán-samr, adj. rapacious), rapacity, Merl. 2. 87. rán-siðr, m. rapine, Edda (Ht.) rán-skapr, m. rapine, Safn i. 688. rán-taka, tók, to seize on, rob, Bær. 3. ráp, n. a roving, rambling. rápa, að, to rove, ramble about. RÁS, f. [perh. from renna; A.S. ræs; Engl. race], a race, running; hesta rás, Sighvat (Ó.H. 56); gullbitluð vart gör til rásar, Hkv. 1. 41; ef hestr bregðr rás, turns shy, N.G.L. ii. 132; of a man, ok hepta honum svá rás, and stop him thus, i. 68: the phrase, taka á rás, to take to one's, heels, run off, Eg. 216, Nj. 253, Eb. 62; síðan tekr hann á mikilli rás ofan eptir götunum, Hrafn. 7; hefja á rás, id. Eg. 237 :-- metaph., of water, stóra læki stemmdi upp svá at eigi náðu sinni rás, Fms. vi. 67; tóku vötnin at bægja rás sinni, Landn. 251, v.l.; blóð-rás, vatns-rás, q.v. 2. a course, channel; um leyniligar jarðarinnar rásir, Stj. 13; rás heyrnar, the channel of hearing, the ears, Edda i. 538; bruðr lætr eigi fram ór enni sömu r&aolig-acute;s bæði sætt vaða ok beiskt, Hom. (St.) James iii. 11: réttri rás Guðligra bóðorða, Fms. i. 304; lífs rás, the race of life, Hom. (St.) II. plur. a race, host; engla rásir, Lil. 40; rásir dægra, the course of the days, Lil. 67; rásir heilagra manna, Mar.; rita tvennar rásir stafanna, MS. 544. 2; vitr ok smá-smugull í rásum ritninganna, Mar.; cp. 'race of heaven,' Shakesp. rásar-skeið, n. a race-course, Sks. 631. rása, að, to race, run, esp. of flocks on mountain pastures running against the wind; það rásar gegn vindi, or simply rása. rásari, a, m. a racer, race-horse. rá-segl, n. a square sail. rás-fimr, adj. fleet, of a horse, Str. rás-hallr, adj. sloping, Sks. 440. rá-skerð, f. (rá-skerðing, f., Boldt 129), in Icel. called rá-skerðingr, m. fish hung and dried on poles, having first been split along the back (opp. to kvið-flattr), Boldt 97; tunna ráskerð, 149. rá-skerða, t, to hang split fish up to dry. rá-skinn, n.; this dubious, obsolete word occurs in only four passages; in the Fb. (in both the passages), as also in the Fbr. from the vellum Arna-Magn. 132, it is spelt hraskinn, but no doubt erroneously, unless the h be a remains of a former v, qs. vráskinn, [for the proper origin of this word can only be from rá, f = cabin, though only used metaph.] :-- a 'cabin-skin,' hammock (= húðfat, q.v.), an abode, refuge; þeir höfðu ráskinn hjá feðrum sínum, Fb. ii. 93; hann vildi eigi láta vera við bæ sinn ráskinn þeirra Þorgils ok Þormóðar, 102; Drottinn er minn styrkr, mitt r. ok frjálsati, the Lord is my strength, my hammock (i.e. refuge), and my deliverer, Stj. 51. Ps. xciv. 22. ráskinns-leikr, m. the game of hide and seek(?) Bárð. 174. rás-vakr, adj. = rásfimr. rá-vörðr, m. a sailor who keeps a look-out at the sail-yard, Jb. 407. reðinga-bók, f. [Engl.], n reading-book, Am. 56. reðr, n. pl. [Dan. ræder; cp. also hreðjar], the genitals, esp. of a beast, phallus; flennt reðr, Fb. ii. 335 (in a verse), iii. 427 (in a verse); hest-reðr, Fms. vi. 194 (in a verse). refði, n. [cp. Gr. GREEK], a kind of rod, staff, cudgel; þeir sá mann, hann hafði r. í hendi, Fær. 220, 221; þat var búningr hans hvers-dagliga, at hann hafði kyrtil svartan ok refði í hendi. Boll. 358; hann hafði r. um öxl, Fms. vii. 19; konungr hafði í hendi r. gullbúit, ... konungr hóf upp refðit ok slé með Þór, svá at hann hraut af stallanum ok brotnadi, i. 44; r. silfrbúit ok gyllt, vii. 194; hann hafði öxi í hendi, ok lýstr til Þorsteins, kom öxar-skaptið í herða-toppinn, en refðis-munnrinn ..., Sturl. i. 152; hann sló með einn r. á brún honum svá at hón sprakk í sundr, Karl. 61; konungr sló hann með gullbúnu refði í höfuðit, Fms. iii. 196. ref-garðr, m. a fox-yard or pit for shooting foxes, Gþl. 457. ref-hvörf, n. pl. a kind of equivocation which consisted in pairing off words of opposite bearing, as 'hot, cold,' 'water, fire,' Edda (Ht.) 17-23. COMPDS: refhvarfa-bróðir, m. a kind of spurious refhvörf, viz. when the opposed words stand separated in the verse-line, Ht. 23. refhvarfa-háttr, m. a metre or stanza in refhvörf. REFILL, m., dat. refli, pl. reflar, tapestry, hangings round the walls of ancient halls; refil sextögan at lengd, Gísl. 21; ok skyldu tjalda húsin ... vel kæmi oss nú reflarnir þeir hinir góðu, 27; hann fal sik á bak reflunum, MS. 4. 41; Þyri lét taka ofan allan hallar-búning, en síðan lét hón tjalda í staðinn blám reflum, þar til er altjölduð var höllin, Fms. xi. 17; refla sæmiliga, Bs. i. 877. The churches in the Roman Catholic times were hung with such tapestry; reflar um kirkju, reflar um alla kirkju are standing phrases in the má'dagar; kirkja á refil er tekr um fram-kirkju alla, Vm. 46; fornan refil um kór, 21; refill fjórar álnir ok tuttugu ok er á Karlamagnús Saga (of hangings with embroidery from the Life of Charlemagne), Jm. 32; reflar um alla kirkju ok engi tjöld undir, Pm. 16; fornir reflar vándir, fimm reflar góðir, Dipl. iii. 4; refil-stubbr, a fragment of a refil, Vm. 157. In poetry a lady is called refla grund, brú, brík, Lex. Poët.: the shield is refill Óðins, Edda ii. 428: of sails, Fas. iii. 204 (in a verse). II. [cp. refr], a serpent(?), whence the name of a sword, Edda 73. III. the pr. name of a sea-king, Edda. refil-stígar, m. pl. an obscure word, a serpent-path(?), a hidden, mysterious path; hann nefndisk Gangleri ok kominn af refilstigum, Edda 2; hann hvarf refilstíga (acc.), he disappeared by a mysterious way, Fb. i. (in a verse), cp. Prov. xxx. 19. refjóttr, adj. tricky, knavish, esp. of a bad payer. refjur, f. pl. cheats, tricks, Grett. 75; munu þeir göra yðr íllar refjur, Fms. viii. 371, v.l. refju-samr, adj. = refjóttr, Glúm. 364. ref-keila, u, f. a she-fox, vixen, Háv. 55, Fas. ii. 413. REFLA, að, [the word is obsolete in Icel., and only found here and there in old writers, esp. in the old Norse law: but the Swed. has a word räfsa of exactly the same sense, and as s and l are often hardly distinguishable in vellums, it is not impossible that refsa, and not refla, is the true form] :-- to make enquiry, scrutinise; en er þeir kómu í hús hans, þá var at reflat í hljóði hverr þar myndi vera Guðs vinr, Pr. 443; eða missker hann krossa, eða reflar hann eigi, þá gjaldi ..., N.G.L. i. 137; ef þingboð ferr eða hvatki boð, þá skal þingmaðr refla á fyrsta þingi ok hafa sótt fyrir þriðja þing, 138; þá sé nemdr váttr við, ok þess í millum sé reflat, at engi finnisk meinbugir á, ii. 368. reflan, f. (refsan?), [Swed. räfst], an enquiry; stemna honum þing til reflanar, N.G.L. ii 373, (undan færslu, v.l.) ref-ormr, m., medic. the ringworm, Fms. vi. 438 (Fagrsk. 142), Fél. x. 28. reforma-sótt, f. id., Hkr. iii. 178. REFR, m., pl. refar, mod. refir, [Dan. ræv; the root word may be Lat. repere, serpere, Gr. GREEK] :-- a fox, Þorst. Siðu H. 180, Stj. 412, 413, Grág. ii. 122: mostly in sayings, þar sá refr rakka, en rakki hafði ekki, Sturl. iii. 116, Þjal. Jóns. 41; sem kona hræðir barn sitt, þegi þú, barn, segir hón, ek læt refinn at þér ef þú þegir ekki, Hom. 144; slægr sem refr, Bs. i. 750, Fb. ii. 330; þú ert mestr í máli sem refarnir í hölunum, Háv. 41; putt, putt, skömm hunda, skitu refar í brunn karls, Fms. vii. 21; hafa skal ráð þó ór refs belg komi, Gullþ. 28: metaph. a tricky person, sly fox, hann er mesti refr, bragða-refr; þeir skyldi ekki láta þann gamla refinn sleppa, Safn i. 74. II. Refr, a pr. name, Landn., also as a nickname, Jb. ref-skeggr, a nickname, Landn.: Refs-staðir, a local name, Landn.: refa-urð, f. a fox's den, Stj. 413: ref-skinn, n. a fox's skin, N.G.L. iii. 119. REFSA, að, pret. refsti, Ól. 5; part. refst, Karl. 293; but refsat, Fms. viii. 240: [Dan. rævse] :-- to punish, with dat. of the person; refsa e-m, vii. 218, viii. 240, Karl. 319: with acc. of the thing, refsa níðings-verk Fms. xi. 241, Sks. 83; r. rán ok stuldi, Ól. 5; r. e-m rangindi sín, Fb. i. 363. 2. with acc. of the person; refsa e-n. Anecd. (but rare.) II. to enquire, see refla above, which is, may be, the original sense of the word, from which to punish is derived, cp. Lat. quaestio. refsan, f. = refsing, Fb. ii. 316, (rare, see refsing.) refsing, f. punishment, N.G.L. ii. 60, Eg. 89, Nj. 134, Sturl. iii. 261, Stj. 533, Str. 24, Fms. xi. 242, Ó.H. 60; lét hann líka refsing hafa ríkan ok úríkan, 190. COMPDS: refsingar-dómr, m. a sentence of punishment, Sks. 676. refsingar-lauss, adj. unpunished, Sks. 591, Eg. 423, ÓH. 53, 60. refsingar-leysi, n. impunity, Stj. 513. refsingar-maðr, m. a punisber, Anecd. 90, Sks. 666. refsinga-samr, m. a severe punisher, Fms. vii. 102, viii. 299, Ó.H. 190, Stj. 552. refsingar-sverð, -vöndr, m. a sword, wand of punishment, Sks. 695, 785, Stj. 651. refsingar-verðr, adj. deserving punishment, Gþl. 531. refsingar-þing, n = refsiþing, Fb. ii. 172. refsi-þing, n. [early Swed. räfsinga-thing, Schlyter] :-- a kind of public meeting or high court in old Sweden; stefna refsiþing, Ó.H. 88 (in Sweden). refst, f. = refsing, Fr. regg, n., poët, a kind of ship, Edda (Gl.) Regg-búss, m. a Wendish pr. name, Fms. vi. regi, f. [ragr], cowardice, Krók. 48 C. regi-maðr, m. a coward, Karl. 80, 398, 503. regi-legr, adj. obscene; regilig kvæði, amorous songs. Bs. i. 237. REGIN, n. pl., only in nom. and acc., for ragna, rögnum are formed from rögn (q.v.), analogously to magn and megin; [Ulf. ragin GREEK, and raginon = GREEK, ragineis = GREEK; Hel. reginu-gescapu = mighty weird] :-- the gods as the makers and rulers of the universe, the word being peculiar to the ancient poems; regin heita goð heiðin, bönd ok rögn, Edda ii. 430: freq. in the Vsp., þá gengu r. öll á rökstóla, ginnheilög goð, 6, 9, 27, 29; nýt regin, Vþm. 25; fróð regin, 26; vís regin, 39; fjöld ek fór fjöld ek reynda regin. 44. 46. 48,