This is page cv_b0518. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
518 SÁTTAIIBIKAR -- SEGJA.
skal þar af sátt til taka, id.; skal af sáttum til taka, 382. II. concord, consent; segja sátt sína á e-t, Grág. i. 66. B.. COMPDS: sáttar-bikar, m. a 'peace-beaker,' loving-cup, Fas. iii. 299. satta-boð, n. pl. an offer of terms, Nj. 105, Eb. 128. sáttar-bætr, f. pl. satisfaction, Fbr. 72, v.l. sáttar-dómr, m. a court of arbitration, Grág. i. 359; composed of twelve persons, 487. sáttar-eiðr, m. an oath taken at a sátt, Sturl. ii. 7. sáttar-fundr, m. a peace-meeting, Nj. 256, Sturl. i. 101, Fms. vi. 209, viii. 44. sáttar-grið, n. pl. a truce, Sks. 742. sáttar-görð, f. the making a treaty, agreement, peace-transactions, Fb. ii. 234, Grág. i. 136, 485; sáttargörðar váttr, 83. sáttar-hald, n. the keeping of an agreement, Sturl. i. 81, v.l. sátta-leyfi, n. a licence to make an agreement; þar beiða menn sýknu-leyfa allra ok sáttaleyfa, Grág. i. 6. sátta-lof, n. = sáttaleyfi; stefna manni heiman til sáttalofs, Grág. i. 359. sáttar-maðr, m. an umpire, peace-maker, Grág. i. 118, 137. sáttar-mark, n. a mark of peace, 623. 50 (Gen. ix. 17). sáttar-nefna, u, f., better sættar-stefna, Sturl. i. 163. sáttar-stefna, u, f. = sáttarfundr, Grág. ii. 165. sáttar-umleitan, f. mediation, Fms. iv. 141, (sætta-umleitan, Ó.H. 58, l.c.) sátta-vandr, adj. = sáttvandr, Sturl. iii. 275. sáttar-vætti, n. testimony at a sætt, Grág. i. 183. II. sættar- or sætta-; sættar-boð, n. = sáttarboð, Hkr. ii. 103, Eb. 246, Eg. 281. sættar-bréf, n. a charter of agreement, H.E. i. 459. sætta-brigði, n. a breach of an agreement, Sturl. ii. 130, Orkn. 424. sættar-efni, n. the basis of an agreement, Sturl. iii. 170 sættar-eiðr, m. = sáttareiðr, Fms. vi. 184 (v.l.), Sturl. ii. 7 C. sættar-fundr, m. = sáttarfundr, Ld. 228, Fms. iii. 38. sættar-görð, f. = sáttargörð, Fms. i. 160, iv. 268, Nj. 187, Grág. i. 488. sættar-hald, n. = sáttarhald,Sturl. i. 81 C. sættar-handsal, n. the hanselling an agreement, Grág. i. 361; see handsal. sættar-kaup, n. the price of an agreement, N.G.L. i. 81. sætta-laust, n. adj. without truce, unable to agree, Sturl. iii. 257. sættar-maðr, m. = sáttarmaðr, Grág. i. 118. sætta-mál, n.the making an agreement, Grág. ii. 87. sættar-orð, n. a word of peace, mediation, Ld. 66. sættar-rof, n. a breach of an agreement, Nj. 106, Sturl. ii. 132. sættar-samþykki, n. an agreement, Fms. ii. 242. sættar-skrá, f. = sættarbréf, a charter, N.G.L. ii. sættar-stefna, u, f. = sáttarstefna, Fms. vii. 241, Sd. 172, Sturl. i. 163 C. sætta-umleitan, f. = sáttarumleitan, Hkr. ii. 86, Fms. ix. 51, Sturl. ii. 172. sáttan, f. = sátt, Fms. x. 160, xi. 418. sátt-band, n. a treaty, covenant, Fb. ii. 276. sátt-fúss, adj. peace-loving, willing to come to terms, Sturl. iii. 275. sátt-gjarn, adj. = sáttfúss, Nj. 88, Sturl. ii. 179, Fs. 185. sátt-gjarnliga, adv. in a conciliatory way, Fms. ii. 36, vi. 181, vii. 306. sátt-gjarnligr, adj. conciliatory, Fms. iii. 63, Sturl. iii. 170. sátt-liga, adv. peaceably, N.G.L. i. 78. sátt-mál, n. pl. words of reconciliation, Eg. 401, Ld. 228, Fb. i. 560, Fms. i. 37. II. sing. a covenant, Skv. 3. 39; esp. eccl., Stj. 56, 62, 115, 129, 305, 651, Fms. vi. 286, 0.H. 78, Grett. 103 A. COMPDS: sáttmáls-búð, f. the covenant-booth, Tabernacle, Stj. 310. sáttmáls-lög, n. pl. the law of the covenant, Stj. 650. sáttmáls-mark, n. the mark of a covenant, Stj. 62, 115. sáttmáls-örk, f. the Tabernacle, Stj. 427, the Icel. Bible, passim. sátt-máli, a, m. (old writers prefer the neut. sattmál), a covenant, Hkr. ii. 119 (but Ó.H. l.c. sáttmál), B.K. 126, Sks. 51; einn sáttmála ... þann eilífa sáttmála milli Guðs ok allra lifandi dýra ... þetta skal vera teikn á þeim sáttmála, sem ek hefi upp reist Gen. ix. 9-17; Gamli sáttmáli, the covenant between the Icelanders and the king of Norway, D.I. i. 602 sqq. sáttr, adj. agreeing, at peace, reconciled; sáttir ok sammála, Ísl. ii. 381; at vér sém sem sáttastir, Fs. 43; s. við e-n, Anal. 282: verða s. á e-t, to agree on; verða þeir á þat vel sáttir, Nj. 22, Fms. i. 279; þeir urðu á öngan hlut sáttir, x. 24; urðu allir á þat sáttir, Nj. 101; ef þeir verða eigi á sáttir, if they cannot come to terms, Grág. i. 57; s. á fjártölur, 336; at þvílíkum kostum sem þú hefir á sáttr orðit, Ld. 212: eg er s:áttr með að göra það, I am quite willing to do that, (mod.); mis-sáttr, ú-sáttr. sátt-rof, n. a breach of a sátt, Valla L. 227. sátt-samliga, adv. in peace and harmony, Dipl. v. 16. sátt-samligr, adj. peaceable, Sks. 520. v.l. sátt-vandr, adj. particular as to terms, Sturl. ii, 63. sátt-vænligr, adj. hopeful as to an agreement, Rd. 254. seði, f. [saðr or saddr], satiety, Greg. 28. seðill, m. [Lat. schedula], a slip of paper, (mod.) SEÐJA, pres. seð, pret. saddi, subj. seddi, part. saddr; [Goth. saþan, sôþ, supposed from ga-soþjan; A.S. sadjan; O.H.G. satjan; Lat. satiare] :-- to satiate, feed; Gera ok Freka seðr, Gm. 19; s. e-n af e-u, or á e-u, s. hrafn af hræjum, Hkv. 1. 43, Fas. i. 140; s. hrafn á holdi, Korm. (in a verse); og hann girnfist að s. sik af þeim molum sem féllu af borðum hins ríka, Luke xvi. 21: metaph., Stj. 29; at ek skylda sadda hafa yðra fýst á minni frásögn, 655 xxx. A. 4; s. fenginn hungr á nýju ránfengi, Al. 83: s. e-n e-u, s. oss sínum málum helgum, 625. 79; s. þorsta, to slake the thirst, Magn. 486. II. reflex. seðjask, to be sated, eat one's fill; vitnir seðsk. the wolf is sated, Edda (Ht.) 9; seðjask Sæhrímni, Gm.; vér söddumk af konunglegri sælu, Al. 165; seðjask á e-u, 677. 3; láta verða sadda sína reiði, Al. 106. III. part. saddr, [Germ. satt], sated, having eaten one's fill, eg er saddr; vera s. á e-u, to have got enough of, Ld. 98; full-s. séðr, part., from sjá, used as adj. wary, clever; hann er vel séðr, hann er se;ðari en svo. séðu or söðu, pret. pl., remains of a lost verb sýja, [answering to Goth, sjujan; A.S. siwjan; Engl. sew; Dan. sye; Lat. suere] :-- to sew; séðu (sew thou) hve vel þeir séðu (sewed) er fyrir saumförinni réðu, Skálda, Thorodd: part. seðr or söðr, sewn; jarni sæðr, Hallfred (Fs. 205); skyrta hamri söð, hammer-knit, epithet of a coat of mail, Fms. xi. 197 (in a verse). SEF, n. [Engl. sedge; Dan. siv], sedge; var stráð gólf á Sæbóli af sefinu af Seftjörn, Gísl. 27; lykklaus sem sef, Al. 173; sem af sefi eðr slýi, Stj. 253; stokk af tágum ok sefi görfan, 251: poët., svarðar sef = the hair, Kormak. COMPDS: sef-dæla, u, f. a sedgy hollow, Björn. Sef-grisnir, m. a 'sedge-boar,' poët, a wolf, Lex. Poët. sef-rein, f. a sedge-bank. Lex. Poët. sef-tjörn, f. sedge-tarn, a local name, Gísl. 27, 107, 111. sef-visk, f. a sedge-wisp, Gísl. 29. sef-þvengr, m., poët. a 'sedge-thong,' snake, Lex. Poët. SEFA, að, older form svefa, Fms. ix. 444, [akin to svefn], to soothe, soften; sefa ok svefja, allit., Rm. 41; the act. is rare in old writers, but freq. in mod. usage. II. reflex. to be soothed, appeased, of anger; kom svá. at Grímr sefaðisk, Eg. 166, Ld. 52, Fbr. 141, Fms. xi. 11; svefaðisk (sefaðisk, v.l.) þá hugr jarls, ix. 444; þá gékk af honum móðrinn ok sefaðisk hann, Edda 28, Fms. v. 319; þeir sefuðusk, Finnb. 354; vinir hennar báðu hana sefask ok snúa hug sínum til konungs, Fms. vi, 4, vii. 128; af þessu nafni sefask höggonnr, 623. 26; ef hann fær eigi sefat hana, appeased, soothed her, Fms. xi. 135. 2. part. sefaðr, propitious; at Drottinn sé honum jafnan sefaðr, Stj. 309; ok vertú s. yfir íllskur lýðsins, 312. sefan-ligr, adj. fit for sacrifice; s. fórn, Stj. 310. SEFI or sevi, a, m. [akin to sif, sifjar, q.v.; cp. A.S. sib = peace] :-- the mind, affection, poët., Edda (Gl.); fróðr sefi, Fsm. 4; ok sný ek hennar öllum seva, Hm. 162; einn er hann sér um seva, 94; þær deyfa sverð ok sefa, Sdm. 27; sorgmóðr sefi, Gkv. 2. 40; hverr er sér getr slíkan sefa, Hkm. 19; snúisk þeim til sátta sefi, Gg. 9. II. [Old Engl. sib; Engl. gos-sip] = sifi, a kinsman, Hkv. 2. 8; Surtar sevi, Vsp. (Hb.); Ullar sefi, Vtkv. (in the interpolated part). seggr, m., pl. seggir, [A.S. säcg; from segja ?] :-- poët, a man, prop. a messenger, which sense can still be seen in Akv. 1, 2, 6, as also in the allit. seggr and segja; at þú mér, seggr, né segir, Skm. 5; seggir segja mér hvártveggja, Hallfred. 2. gener. a man, Vkv. 7, 21; nóttum fóru seggir, 6; sénir vóru seggir (strangers) und hjálmum, Hðm. 20; seggja dróttinn, Bkv. 5: the word remains in mod. usage in such phrases as, grimdar-seggr, a cruel man; óróa-seggr, a rioter. segg-fjöld, f. a host of men, Lex. Poët. segi or sigi, a, m. a slice, bit, clot; hjarta mitt var runnit sundr í siga, my heart was molten into drops, 'torn into shreds,' Sól. 43; hann skar af tungu ormsins einn sega, Tristr.; hann skar hann sundr í siga, Bret. 170; hann (the dog) greip í kálfann ok þar ór siga, Fas. ii. 426; þórir kvaðsk úviljaðr at skera slærrum segjum, to cut larger slices, Sturl. i. 61; töngu segi, the tongs' bit, poët. = the iron in the forge, Þd. 15; blóð-segi, a clot of blood; fjör-segi, the heart; tál-segi, a bait; kló-segi, kverk-segi, q.v. SEGJA, pres. segi, segir, segi, pl. segjum, segit, segja; pret. sagði, pl. sögðu; pres. subj. segja; pret. segða, segðir, segði; imperat. seg, segðú; part. sagðr: doubtful forms are sagat, sagaðr, Merl. 2. 4: a pres. indic. seg, segr, ek seg, Grág. i. 64, 134; segr hann, Fms. x. 421; segsk, Grág.i. 159, ii. 57: with a neg. suff. segr-at, Grág. ii. 214; sagðit, Hým. 14; segit-a, tell ye not! Vkv. 21: an older form seggja with a double g is suggested in Lex. Poët, in two or three passages, cp. A.S. secgan, as also seggr; but in Haustl. l.c. the g in 'sagna' is soft, and not hard (gg) as in mod. Icel. pronunciation, and sagna would fairly rhyme with segjaandum: [a word common to all Teut. languages, except that, strangely enough, no Goth, form is recorded, for Ulf. renders GREEK, GREEK, GREEK, by maþljan, quiþan, rodjan; so it may be that the earliest sense was not to say = Lat. dicere, but a limited one, to tell, proclaim; A.S. secgan; Engl. say; Dan. sige; Swed. segja.] A. To say, in the oldest poems chiefly, I. to tell, report, Lat. narrare, dicere; segðu, imperat. tell thou me! say! Vþm. 11, 13, 15. 17, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 34, 36, 38, 40, 42, Alm. 10, 12, 14, 16. etc., Skm. 3; segðu mér ór helju ek man ór heimi, Vtkv. 6; atgeirinn sagði (foretold) manns bana, eins eðr fleiri, Nj. 119; mér segir svá hugr um, my mind tells me, I have a foreboding; eigi segir mér vel hugr um þessa ferð, Ld. 366; sagði honum mjök úvænt hugr um hennar hag, Fms. x. 215; sagðit honum hugr vel þá, Hým. 14; seg oss draum þinn, Nj. 95; hann segir honum greiniliga slíkt er hann spurði, Fms. ii. 99; þessi saga er nú ætlu vér at segja, viii. 1 (see saga); hann spurði hvers synir þeir væri, -- þeir sögðu, Nj. 125; fór sveinninn ok sagði