This is page cv_b0593. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
STIKNA -- STÍGA. 093
Fms. xi. 133; hann stiklaði þá hart upp á þéttleif, 367; stiklar hón ofan af seið-hjallinum, Fas. i. 12. stikna, að, [steikja, ei and i indicating a lost strong verb] :-- to be roasted, scorched; bréfit stiknar, Th. 27, passim. stilkr, m. [Dan. stilk], a stalk, stem, freq. in mod. usage: as a nickname, Fb. iii. STILLA, t, [A.S. stilljan; Engl. still; Dan. stille] :-- to still, soothe, calm; Njörðr stillir sjá ok eld, Edda; stilla sik, to still oneself, keep down one's wrath, Nj. 27, Fms. i. 15; hann var svá óðr at þeir fengu varla stillt hann, Fs. 38; s. skap sitt, 34; s. sonu okkra, to restrain them, Eg. 2. to moderate, temper; stilla til mundangs-hófs, Sks. 778: with dat., svá stillti hann lífi sínu, at ..., 655 iii. 4; stilltú vel aflinu, Nj. 32; s. afli þínu, Fms. vi. 105; s. lítt drykkjunni, Hkr. ii. 249; stilla orðum, Fms. vi. 323, vii. 158, Glúm. 338; s. röddu, Vkv.; vel er þessu í hóf stillt, Nj. 54; engi er svá snjallr, at svá kunni at s. sínu viti, at ..., Flóv. 31; stilla görðinni, to moderate, regulate the arbitration, Nj. 54; nú, ef undir þik kæmi görðin, vil ek at þú stillir henni, Band, 9: s. til um e-t, to arrange; hversu þeir skyldi til stilla um ferðina, Fms. i. 163; skulu vér s. svá til, at ..., Eg. 582, Fs. 29; hann stillir svá til um róðrinn, Gullþn 70; stilltu þau Ásgerðr um, watched the opportunity, 702; Guð stillti honum til lausnar, Fms. x. 391; Fjölni þótti nú ofraðar-vel um stillt, xi. 47; stilla til friðar, to make peace, conciliate. 3. to tune an instrument; stilla hörpu, stilla strengi, Bs. i. 155. II. to walk with measured, noiseless steps; hvert stillir þú, Halli(?) ... Hleyp ek fram at skyrkaupum, Fms. vi. 363; ok stillti næsta Brúna, Skíða R. 163; fékk hón síðan lurk, ok stillti at selnum, Bs. i. 335; hann stillti at rekkjunni hljóðliga, Grett. 126 new Ed.; þeir stilltu at steininum, Fms. viii. 343; þá stillti Davíð til, ok skar nokkut svá af kyrtil-blaði Sauls konungs, Stj. 718. 1 Sam. xxiv. 4; hann stillir nú fram tré undan tré, Karl. 67. 2. to entrap; hann þykkisk nú hafa. stilltan þik mjök í þessu, Fms. xi. 113; vér stilltum svá til glæps, Sighvat; nú kveð ek her stilltan, led into a trap, entrapped, Fms. vi. 420 (in a verse). III. part. stilltr, q.v. stilli, n. a resting-place; friðar-stilli, Pass. 21. 8, 12; til-stilli, um-stilli, an arrangement. 2. a trap on the sea or in a river; stóð svá í stilli, Safn i. 61; nema selr liggi á látri því er stilli er til hlaðit, Gþl. 465; ganga í stilli, to go into a trap, Fas. iii. 355; koma í stilli, id., Grett. 83; stillis-veiðr, catching in a trap, Dipl. v. 23. stilli-liga, adv. composedly, calmly, with moderation; svara s., Ó.H. 59, 97, Ísl. ii. 351; fara s., Fms. vii. 262; fara s. með e-u, Bs. i. 139; maela s., Eg. 51. stilli-ligr, adj. moderate, composed, Al. 87, Stj. 381. stilling, f. moderation, calmness, temperance, Fms. ii. 38, Fs. 36; með stillingu, Th. 11, Bs. i. 136; hafa stilling við, Ísl. ii. 347: management, kunna góða stilling á e-u, Fms. i. 98; stillingar-maðr, Bs. i. 635. stillir, m. a 'stiller,' 'moderator,' i.e. a king, poët., Hdl. 42, Hkv. Hjörv. 31, Lex. Poët. stilltr, adj. (or part.), still, calm, tempered, composed, of mind, character; ákafr ok eigi mjök s., Þorst. Siðu H. 173; vel stilltr, Fs. 23, Nj. 14; s. manna bezt, Eg. 702; ó-stilltr, unruly. stillur, f. pl. stepping-stones, in water. stimpast, að; s. við e-t, to tug against. STINGA, sting, pret. stakk, stakkt (stakst), stakk, pl. stungu; subj. styngi; imperat. stikk, stikktú; part. stunginn: [Goth, stiggan; A.S. stingan; Engl. sting, stick, and stitch; Germ. stechen; Dan. stikke] :-- to sting, stick, stab; maðr stingr á manni stauri, stöngu eða öxar-skapti, eða spjótskapti, N.G.L. i. 69; hann stakk öxar-skaptinu á Þrándi, Eg. 717; hann stakk við forkinum, 220; s. höndum við e-m, Finnb.; stinga við fótum, to put the foot forward, of one suddenly stopping, Finnb. 300; hann stingr niðr atgeirinum, Nj. 83; hann stakk niðr merkinu í jörðina, he stuck the pole fast, Fms. viii. 363; hann stakk sverðinu í bug hringinum, Eg. 306; at Búi hafi stungit stúfunum í hringa kistnanna. Fms. i. 178; stikk stafs-broddi mínum í vatnið, Landn. 251; stikk mér í, kvað reka, Fms. vii. 115 (stikk í mér, Mork. l.c.); Þórólfr stakk þar sverðinu, Ld. 204; hann stakk því í munn sér, stuck it in his mouth, Eb. 242; stakk hendinni í eldinn, Bs. i. 341. 2. naut., stinga stafni, to stick to the stem, to stick close to; Baglar stungu stófnum at nesinu, Fms. ix. 45; varðmenn sjá land svá nær at þeir stungu nær stafni at, Ld. 76; þeir stinga at stafni, Finnb. 232, 254; hann stakk stafni á milli ok skips Sigurðar, Fms. vii. 264; stinga saman stöfnum, to come to close quarters, in a sea battle, xi. 131. 3. to stab; stinga augu ór höfði manns, Grág. ii. 11, Fs. 99, Fms. vii. 185; s. augat brott, Bs. ii. 177; þeir stungu raufar á hásinum þeirra, Hrafn. 2O; hann stakk í lófa sér, Eg. 211; of a stitch of pain, svá stingr mik í hjartað, Bs. i. 810 (stingi). 4. metaph. to sting, instigate; stakk hana náttúran til þess, Skálda. 5. phrases, stinga nösum niðr, to bite the dust, Flóv. 41, Fas. i. 41; stinga saman nefjum, Grett.; s. nefi í feld, Fms. x. 401 (see nef); stinga e-n af, to thrust one through, slay, Ld. 262 (Germ. abstecben); s. e-n af stokki, to spear, slay with a spear, Nj. 166; stinga e-m sneið (see sneið), Fms. iv. 310; stinga e-n, to sting, goad, to blame, Fms. viii. 369; s. at e-m, to have a hit at, Skíða R. 124. II. reflex.; þú hefir mjök stungizk til þessa máls, thou hast stuck to, meddled with the case, Ólk. 36: in mod. usage, to stick fast, nálin hefir stungizt í koddann, hnífrinn stakst á oddinn, of a knife dropping on its point; stingast á höfuðið, to make a somersault; stakkst á hnífil feigðar-far, the boat sank stem foremost, Stef. Ól. 2. part. stunginn, gramm. dotted, pointed, Skálda 178 (see introduction to letters G and T). stingi, a, m. a pin, stiletto; in fetil-stingi. 2. medic. a stitch in the side (mod. stingr); hann hafði tekit stinga svá hættligan, at hann mátti varla draga öndina fyrir sárleikinum, Bs. i. 182; kenna sér stinga undir síðunni, Band. 41 new Ed.; stjarfa ok stinga, N.G.L. i. 29; með hördum stinga, Ann. 1349. stinga-sótt, f. the stitch (illness), Ann. 1310. stinn-leggjaðr, part. strong-legged, Fas. ii. 358, Fb. i. 69. stinn-leikr (-leiki), n. solidity, N.G.L. i. 446. stinn-liga, adv. (-ligr, adj.), strongly, Hkr. iii. 161, v.l. STINNR, adj. stiff, unbending, strong, esp. of anything like a stick, opp. to klökkr, q.v.; stinna stafi, Hm. 143; stinnt spjót, Sturl. ii. 221; setja undir stafi, ok ærit stinnt fyrir grjóti, Hkr. ii. 11; stinnr bogi, stinn skeyti, Karl. 168; s. hjálmr, 285; stinn stál, Stj. 544; stinnr jökull, Mar.: neut., fljúga stinnt, to fly with great force, Hm. 151. II. metaph. stiff, very large, of a measure, amount; stinn manngjöld, a stiff, heavy weregild (beyond the average), Lv. 55; stinn sár, severe wounds, Edda (Ht.); stinnr laupr, D.N. stipta or stifta, að, older form stigta; [A.S. stihtan; Germ. stiften; old Low Germ. stiftion = aedtficare; Dan. stifte; see stétt] :-- to establish, found; the word with its derivatives is mod. and from the Dan. stiptan, f. an establishment, foundation. stipti, n. [Dan. stift, and earlier Low Germ. form stigt] :-- in Denmark and Norway the country is divided into stifter, i.e. bailiwicks, or eccl. bishoprics; in Icel. the word and thing are quite mod.; hence stiptamt and stiptamt-maðr, a governor. stira, ð, [Dan. stirre; see stara], to stare, = stara; stirðu ér á þeirra fegrð, Mar. 655 xxxii. 3; hann spurði hví sjá ambáttar-son stirði (not styrði) svá á sik, Fs. 68. stirðna, að, to become stiff, Greg. 67, Fms. iii. 129, Eb. 220; stirðnaðr ok dauðr, Fær. 269; stirðnat lík, Fms. viii. 232, freq. in old and mod. usage. 2. metaph. to become severe; tók veðrit at stirðna, Grett. 86 A; þá stirðnaði (styrmdi?) á fyrir þeim, it grew rough, 125 A; of the temper, þeir tóku mjök at s. við hann, Fms. xi. 245. STIRÐR, adj. stiff, rigid; hann var andaðr ok svá s., at menn fengu hvergi rétt hann, Eg. 396; er ek lá stirðr á strám, Sól. 47; fótinn görði stirðan sem tré, Bs. i. 180; ákafliga móðr ok stirðr, Grett. 98; gamlan mann ok stirðan, Sturl. ii. 251; af stirðu lérepti, Sks. 404 B; með stirðum orðum, Mar.; stirt kvæði, stiff, not fluent, of rhymes, Fms. vi. 217, Ísl. ii. 237, v.l.; e-m er stirt um mál, to talk with difficulty, Fms. vii. 165; honum var málit stirt, he had not a fluent tongue, Bs. i. 277. II. harsh, severe; talar langt ok snjallt ok stirt á hendr bændum, Fms. xi. 251; stirðr dómr, v. 191; harðr ok stirðr, 343; var frú Kristín stirðari til sveinsins, enn hón hafði áðr verit, ix. 244, v.l.; Helga görðisk þá svá stirð við Rafn, Ísl. ii. 249; í stirðum hug, in sad, gloomy mood, Fms. vii. 159; við stirðan hug, Ad. 4; stirðr ok stríðr, Bs. i. 136; svara stirt ok stutt, Ó.H. 69. COMPDS: stirð-fættr, adj. stiff-footed, stiff-legged, Fas. ii. 354. stirð-kveðinn, part. stiff and hard, of poetry, Ísl. ii. 237. stirð-lyndr, adj. peevish, Ó.H. 92, Fms. ix. 243, Hrafn. 4. stirð-læti, n. frowardness, hardness, a hard temper, Ó.H. 70. stirð-orðr, adj. stiff-spoken; Halldórr var maðr fámæltr ok s., Hkr. iii 97. stirfinn, adj. [stjarfi], peevish, froward, Fs. 78, Grett. 111; ú-stirfinn, unfroward, Hkr. i. (in a verse). stirna, d, [stjarna], to sparkle, gleam; in the phrase, það stirnir í það. stirndr, adj. starry; s. himinn, Al. 134; al-stirndr, heið-s., star-bright; stirnt hásæti, a starry throne, i.e. the heavens, Sks. 627; stirnd hjálmgjórð, studded, Hkr. iii. 455. stirtla, u, f. a dry cow. stirtlu-ligr, adj. dry, dull. stirtla, að, [stirðr], to hobble, stagger; karlinn getr stirtlað sér á fætr, he staggers to his feet, Mag. STÍA, u, f. [A.S. stige; Engl. sty; Dan. sti], a sty, kennel; sem hundr hjá stíu, Fas. iii. 129; hundr til varðar fyrir búri, búð eða stíu, Grág. ii. 119; svína-stí, a pig-sty. stía, að, to pen, to pen sheep, putting lambs into the separate kró, q.v.; hann heyrði jarm þangat er stiat var, Gullþ. 19, cp. Páll Vídal. 519, and so at the present time, see the remarks s.v. stekkr; hence metaph., stía e-m sundr, to separate. STÍFLA, d (mod. að), [Engl. to stifle], to dam up; lækrinn var stífldr (dammed, blocked), Dropl. 34; stífldu með viðum ok torfi, ok stifldu svá upp vatnit, Fb. ii. 280 (stemdu, Ó.H. l.c.) stífla, u, f. a dam; göra stíflur í engi, Grág. ii. 281; göra stíflu, Ó.H. 163; brjóta stíflurnar, 164; lækr, vóru þar í stíflur, Háv. 51 (for flooding a field); brast stíflan, Ann. 1345. STÍGA, pres. stíg; part. steig, steigt (Fms. vii. 160), steig, pl. stigu; also sté, Niðrst. 8; þú stétt, Blas. 50, Fms. vii. 160, v.l.; stéttú, Edda 54 (in a verse): subj. stigi; imperat. stíg, stígðú; part. stiginn: [Ulf.