This is page cv_b0598. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
598 STKÁKLIGR -- STRJÚKA.
lad, a rascal, þegiðu, strákr! COMPDS: strák-ligr, adj. roguish, Skíða R. strák-maðr, m. a rascal, Fær. 254. strák-óttr, adj. rascally. strák-skapr, m. rascality. strá-lauss, adj. 'strawless,' of a floor, Fas. ii. 38. strá-viði, n. brush-wood, = hráviði, Fas. ii. 178. streða, að, see serða, part. stroðinn, Grág. ii. 147. streita, u, f. a hard struggle, tug. streitask, t, [strita, the i, ei referring to a lost strong verb], to struggle hard, tug (conversational), Finnb. 220. strembinn, adj. hard to digest. Strendir, m. pl. the inhabitants of the county Strönd, Sturl. ii. 90, Bs. i. (in a verse), passim: also -strendingar in compds. strendr, adj. [strönd], only in compds, fer-strendr, þrí-s., átt-s., = square, triangular, octagonal. streng-beint, n. adj. = strengréttr (q.v.), Fr. streng-flaug, f. the notch for the bow-string in an arrow, Fms. ii. 271, Hem. MS. (Fb. iii. 404 has wrongly strenglág). streng-færi, n. pl. stringed instruments, Mar. strenging, f. a stringing, binding fast; in heit-s. strengja, ð, [strengr], to string, fasten with a string, to bind tight; hosan strengd at beini, Eg. 602; sterkliga saman strengt, Stj. 12; strengdr niðr í kistuna, Pr. 412; s. aptr dyr, kirkju, hlið, port, to fasten the door, Grett. 159, Bs. ii. 76, Mar.; s. e-n inni or úti, to shut one in or out, Karl. 152, Stj. 40; þeir létu búa um akkeri, ok strengja um viðu, Fms. viii. 113; hann strengdi allt í milli skipanna ok bryggnanna, stretched cables between the ships and the bridges, 121; steinninn á sleða settr ok ramliga strengdr, Mar. 2. the phrase, strengja heit, or s. e-s heit, to 'fasten a vow,' make a solemn vow, Fs. 122, Hrafn. 5, Fms. i. 3, xi. 26, 109-112, Fb. ii. 353, Ísl. ii. 166; see heit, heit-strenging. streng-leikr, m., pl. -leikar, a stringed instrument; alls-konar söngfæri, organ, simpon, salteríum. gígjar, hörpur ok alls-konar strengleikar, Fms. vii. 97, Stj.; margháttaðir strengleikar, Fms. viii. 48; leikastreng-leik, to play an instrument, Bret. 56, 104; heyra þjótandi strengleika, Sks. 633, Fms. xi. 341. 2. [as a rendering of the Breton or Fr. lai] :-- a lay, Str. 37; a collection of such lais translated into Norse is called Strengleikar, see List of Authors (G. II. β); strengleiks-ljóð, strengleiks-saga, Str. 14, 74. STRENGR, m., gen. strengjar, pl. strengir, strengja, strengjum, strengi; [A.S. streng; Engl. string; O.H.G. strang; Dan. stræng]:-- a string, cord, rope, with a notion of being hard-twisted; var strengr snaraðr at fótum þeim öllum, of an execution, Fms. i. 179; bundnir á einum streng, xi. 146; leysa menn ór strengnum, 147; strengir til at festa með hús, Nj. 115; þeir ristu í strengi feldi sína, they cut and twisted their cloaks into ropes, Ó.H. 152, Fms. xi. 3. 2. naut. a cable(anchor-cable, mooring-rope); bera strengi á land, Nj. 273; þeir skutu út bryggjunum ok slógu strenginum, ok drógu út skipin, Eg. 75; drekinn flaut um strengi, rode at anchor, Fas. i. 395; liggja um strengi, to lie at anchor, Ld. 76; heimta skipin út undir strengina, Fms. viii. 202, 379; draga upp strengi sína, Ó.H. 136; ek fæ dreng til strengjar, Fs. (in a verse); til strengjar, Grág. ii. 399; gékk í sundr akkeris-strengrinn ... hann kafaði eptir strengnum, Fs. 92; rann á blásandi byrr svá at stóð á hverjum streng, Fas. iii. 630; hann lét þekja sundit ok bera strengi á land, Nj. 273; at skip þeirra hafi eigi rúm, ok eigi liggi skip á strengjum þeirra, N.G.L. ii. 281; höfðu þeir þá strengja-raun mikla, Fms. ii. 16. 3. spec. usages, a bow-string (boga-strengr); brast strengr, en ör sú er skotið var ..., Fms. i. 182; boga ok streng á, N.G.L. ii. 41; boga-strengr, Nj. 115, 116: the string of an instrument, strengir gullu, Og. 30; glumdu strengir, Akv. 31; drepa strengi, Stj. 458; þann streng hafði hann ekki fyrr slegit, Fas. iii. 223; harpa strengja rúin, Núm. (fine): of a bell-rope, Hom. 69: buxna-strengr, the cord round the top of a pair of breeches. 4. a narrow channel of water; áin rennr í streng, the river flows in a narrow channel. COMPDS: strengja-ferja, u, f. a rigged ship, Fms. ii. 117, v.l. strengja-lauss, adj. stringless, Pm. 66. streng-réttr, adj. 'string-right,' straight by the line (Germ. schnurrecht), D.N. i. 92. streng-vörðr, m. a watch at the anchor-cable (moorings); halda strengvörð, Fms. x. 135; við strengvörð á stýri, Kormak. streyma, d, [straumr; Dan. strömme], to stream; vötnin streymdu í sinn farveg, Stj. 355, freq. in mod. usage. streymr, adj. running; streymt sund, a sound (strait) with a current, Flóv. 11; and-s., mót-s. (q.v.), adverse; stór-s., smá-s. STRIGI, a, m. [Dan. strie], sack-cloth, coarse cloth; lérept, váðmál, strigi, N.G.L. iii. 205; skyrta af striga, Art. 10; tólf álnir striga, Rétt. 4; striga-dúkr, Fb. i. 212; striga-slitri, Clar., freq. in mod. usage. strik, n. a kind of cloth, Dipl. iii. 4, v. 18 (spelt stryk); silki-strik, D.N.; strik-skaut, a hood of strik, id., B.K. 83. Strind, f. the name of an island. 2. land, earth, in poët, circumlocutions; in mod. poets even strindi, n.: Strind-sær, m. a local name in Norway: Strindir, m. pl. the men of Strind, Ó.H. stripill, m. a 'stripling;' a smooth white-haired dog is in Icel. called stripill. striplast, að, to run about stripped, of children; vertú ekki að striplast. strit, n. a hard task (strit-vinna); standa í striti. strita, að, to struggle, strive hard; hann stritaði heim til skála, Grett. 151 A. 2. reflex., stritaðisk hann við at sitja, he strove hard to sit, Nj. 66 (ironical). STRÍÐ, n. [A.S. strîð, whence Engl. strife, by changing the ð into f; O.H.G. strît; Germ. streit] :-- woe, grief, affliction, calamity; sótti bæði at henni stríð ok elli, Ld. 82; hann bar þat með allmiklu stríði, he was much afflicted by it, Fms. x. 239; springa af stríði, Ld. 230; síð léttir mér stríða, Edda (in a verse); stemma stríð manna, Brandkr. 60; munar-stríð, hug-stríð, Skv. 3. 38; aldr-stríð, of-stríð, a heavy grief. Helr.; af stríðum, Og. 28; mitt stríð er þat ... stríð hafa staddan mik, Fms. vi. (in a verse); bíða stríð, Hallfred; æxta e-m stríð, Am. 102: poët., snáka stríð, 'snake-bale,' i.e. the winter, Fb. ii. 523 (in a verse). 2. a strife, combat; hann gékk fyrstr í hvert stríð, Fms. iii. 17. II. war, strife, Lat. bellum; this sense occurs first at the end of the 13th century; þá varð stríð mikit á Englandi, Fms. x. 158; halda stríð við e-n, Stj. 435, v.l.; heyja stríð, to wage war; í stríði, Bs. i. 799; stríð milli Engla-konungs ok Frakka-konungs, ok hafði Engla-konungr sigr, Ann. 1340; lauk svá stríðinu, Fas. iii. 421. COMPDS: stríðs-afli, a, m. an army, 420. stríðs-kostr, m. the means of fighting, Sturl. iii. 240. stríðs-maðr, m. a warrior, fighter, Edda (pref.), Grett. 118 A, Fas. iii. 421. stríða, u, f. adversity, Stj. 445: hardness, austerity, severity, er biskup lagði stríðu á stóra höfðingja, Sturl. iii. 266; með valdi ok stríðu heilagrar kirkju, Bs. i. 288; með freku fullrar stríðu, Fms. ii. 243; stríða vendisk brátt í blíðu, Bs. i. 125; hvárt sem hann mætti bliðu eðr stríðu, Fms. vi. 250; gangask heldr fyrir blíðu enn stríðu, to yield sooner to gentleness than to hardness. stríða, d, to harm, punish, with dat.; stríddi hón ætt Buðla, Am. 72; hann stríðir þeim með mörgum býsnum ok bardögum, Stj. 436, 517; s. misgörandum en miskunna iðrandum, 567, Bs. ii. 72: the saying, sér stríðir vesall maðr, he is a fool that plagues himself, Hom. (St.); here belongs, Hðm. 8 (at sér né stríddit). 2. in mod. usage, to vex, tease, provoke, with words; þú mátt ekki stríða henni, do not tease her so! 3. with prepp.; stríða mót, to strive against, Fms. ix. 399, Stj. 370; stríða á e-n, to fight against, 142, 379, Mar. II. to fight, to war; Eatvarðr Engla-konungr stríddi á Skotland, Ann.; þeir stríddu sín á milli, Fms. ix. 229. 2. recipr., striðask á, Edda (pref.), Stj. 384; at vér samlandar ok frændr stríðimk á með ofr-kappi, Mar. stríð-gríð, f. an affliction(?), Gh. 13. stríðir, m. an adversary, Lex. Poët. stríð-leikr (-leiki), m. vehemence, of a stream, Sks. 154; s. vatnsins, id. 2. metaph. severity, rigour, Sks. 639, H.E. i. 515: sullenness, obstinacy. Fms. iv. 165. stríð-liga, adv. rigidly, Sks. 496; fara fram s., 569; dæma s., Mar.; blása s., roughly, Sks. 229. stríð-ligr, adj. severe; s. dómr, Sks. 726; s. kváma, Hkv. 1. 47. stríð-lundaðr or stríð-lyndr, adj. obstinate, sullen, Hkr. iii. 97, Þd. stríð-læti, n. backwardness, sullenness, Fms. vi. 245, xi. 240. stríð-mæli, n. strong language, Bs. i. 102. stríð-mæltr, part. using hard language, Fb. i. 506. STRÍÐR, stríð, strítt, adj. strong, of a stream, Stj. 73; keldan vall stríðara, Art.; í stríðri móðu, Fms. vii. (in a verse); stríðr straumr, Bs. ii. 5, Edda (in a verse); stríðr verkr, a strong pain, Bs. i. 183, Mar. II. metaph. hard, stubborn, Fb. i. 558; menn stríðastir ok torsveigastir, Ísl. ii. 346; s. ok drambsamr, Sks. 701 :-- severe, stríðrar refsingar, 581; stríðr dómr, Fms. xi. 246; stríð nefst, see nefst :-- vexed, í stríðum hug, Hkr. iii. 277; hvárt sem þat er blítt eðr strítt, be it either blithe or adverse, Sturl. i. 193; tala strítt, to speak harshly, Fms. vii. 38. stríð-vana, adj. 'sorrowless;' era s., grief is not wanting, Fms. vi. (in a verse). stríð-viðri, n. a contrary wind, Vígl. 27. strí-nefr, m. a nickname, Fms. viii. 310 (strý-nefr?) strípaðr, part. stripped, naked. strípr, m. a stripling, Run. Gramm. stríp-rendr, part. with stripes, Sturl. iii. 113. strjál, n. [cp. A.S. slral = a dart; Germ. strahl; Dan. straale] :-- a scattering abroad; vera á strjáli: also as adj., fara strjált, to go one by one. strjála, að, to disperse, be scattered abroad, sauðirnir strjálast. strjálingr, m. = strjál; á strjálingi, scattered abroad. strjóna, u, f. [A.S. word], a nickname, Fms. xi. (see Saxon Chron.) strjúgr or strúgr, m. [the Engl. stew may be the same word, dropping the r] :-- a stew of meat, esp. of a coarse kind; stafkörlum strjúg skal senda, Hallgr.; beina strjúgr, bones boiled to a jelly. 2. metaph. bile, fastidiousness; strúgs galli, 'bile-destroyer,' i.e. wine, Edda(Ht.); fæða strúg sinn heima, to nurse one's own bile at home, Þórð. 10 new Ed. STRJÚKA (strykja, Ó.H. 61, Fms. viii. 217), pres. strýk; pret. strauk, straukt, strauktu, Fms. vi. (in a verse); mod. straukst; plur. struku; subj. stryki; imperat. strjúk. strjúktu; part. strokinn: [Dan.