This is page cv_b0663. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
ÚLUKKA -- URAÐAN. 663
(Kb.) 16, Fms. viii. 252, v.l. ú-lukka, u, f. ill-luck (Dan. ulykke); spelt ú-lykka, Fms. v. 225; úlukku-kerling, a wicked old woman, Grett. 155 new Ed.: úlukku-liga, adv. unluckily, Bs. i. (Laur. S. MS. to Bs. i. 812); see the remarks on lukka. ú-luktr, part. not paid, Vm. 20. ú-lund, f. ill temper, spleen, Edda 110: úlundar-maðr, Finnb. 210. ú-lyfjan, n. [see lyf], a poison, Fms. iii. 190; eitr ok ú., Hom. 16; úlyfjans drykkr, 655 xxx. 4, passim; in Hbl. 41. Cod. R. oluban, Cod. A. oliyfan, it seems to be a corruption for ólyfjan, bjóða e-m ólyfjan, in poison, vex, annoy a person. ú-lyginn, adj. unlying, truthful; Hallr er bæði var minnigr ok ú., Íb. 15; forspár ok ú., Nj. 146: the saying, raunin er úlygnust, 656 A. i. 25. ú-lyndi, n. = úlund, Háv. 45. ú-lyst, f. a bad appetite. ú-lystugr, adj. unwilling, Skálda (in a verse). ú-lýstr, part. unproclaimed, Grág. ii. 36. ú-lærðr, part. unlearned: eccl. lay, Íb. 14, K.Þ.K., Bs. passim. ú-læstr, part. unlocked, Ísl. ii. 409, Vm. 10, Dipl. iii. 4. ú-læti, n. pl. [see úlátr], ill-manners, disorders, riot; ú. mikil, Fas. iii. 616: pranks of a child are called ólæli. ú-lög, n. pl. 'unlaw,' injustice, lawlessness, Nj. 106; beita e-n úlögum, Sks. 22; dæma úlög, Grág. (Kb.) i. 77; ganga undir ú., Hkr. i. 260; at úlögum, in a lawless manner, Fms. xi. 42, Band. 21 new Ed. ú-lögliga, adv. illegally, Fms. vii. 173. ú-lögligr, adj. lawless, Dipl. i. 7. ú-magi, a, m., q.v. ú-mak, n. = úmaki, Fms. vii. 24; mikit úmak, 101, v.l. ú-maki, a, m. [Dan. umage], 'unease,' trouble; veita yfirgang ok úmaka, Fms. ii. 183, vii. 224, Edda 7, Stj. 491. ú-makindi, n. = úmaki, Fms. vii. 101. ú-makliga, adv. undeservedly, unworthily, Fms. ii. 186, Ld. 232, Fs. 35, 63, Nj. 166, v.l. ú-makligr, adj. unworthy, undeserving, Nj. 200, Fas. i. 404, Hom. 50, Fms. i. 221, iii. 25, vi. 398. ú-mannan, n. a person fit for nothing, Sturl. iii. 240, Fas. iii. 76. ú-mannliga, adv. in unmanly wise, shabbily, Magn. 530; ílla ok ú., Fms. i. 285, iii. 166, Nj. 166. ú-mannligr, adj. unmanly, inhuman, Fms. ii. 226, Magn. 494; íllr ok ú., Ld. 336. ú-markaðr, part. unmarked, Gþl. 288, 526. ú-máli and ú-mála, adj. [Dan. umælende], void of speech; fáir vita ómála mein, a saying; úmáli eða úviti, speechless or witless, Grág. i. 9; kona þessi er úmúla, Ld. 30; öll óvitar, sum ómála, Hom. 50; ef maðr verðr úmáli af áverkum, Grág. ii. 27; dauðr eðr úmála, id.: as a nickname, Sd. 176. ú-máligr, adj. 'unspeaking,' silent, Fms. xi. 223; maðr ú., Hkr. iii. 252, v.l.: as a nickname, in úmálgi, the mute, Landn. 279, Orkn. ch. 56. ú-mátaliga, adv. (ú-matuliga, v.l.), immoderately, Stj. 383. ú-mátis, adv. exceedingly, Stj. 75 (ú-máttis, v.l.) ú-mattigr, adj. (Germ, ohn- mächtig), without strength, weak, infirm, Eg. 125; úmáttkan, Eluc. 34; úmátkari, Eg. 125, Rb. 348. ú-máttis = úmátis, Stj. 75, 269, 275. ú-máttr, m. 'unmight,' faintness, Korm. 236, Eluc. 66. ú-máttuliga, adv. [máti], immensely, Stj. 383: [máttr], faintly, slightly; koma ú. við hurðina, to touch the door slightly. Fas. i. 30. ú-máttuligr, adj. faint, Ó.H. 144: impossible, Fms. ii. 199, iii. 223, Stj. 100, 119, 254. ú-mátuligr, adj. impossible, Bs. i. 720. ú-megð, f., q.v. ú-megin, n. 'unmight,' a swoon, Fbr. 79 new Ed., Fas. iii. 433, Bs. i. 882. ú-meginn, adj. impotent, Bs. i. 41. ú-megn, n. = úmegin. Bs. i. 199. ú-megna, ð, to swoon: impers., hann (acc.) úmegnir brátt. Al. 197. ú-meiddr, part. unmaimed, Orkn. 286, Fms. ii. 160, xi. 54. ú-meinn, adj. harmless, 677. 2. ú-meinsamr, adj. id., 625. 91. ú-meinsemi, f. harmlessness, Skálda (in a verse). ú-mennska, u, f. unmanliness, sloth, Grág. i. 301 A: inhumanity. Fms. ii. 225, Stj. 272. ú-merkiliga, adv. insignificantly, Fas. i. 363: foolishly, ú. sagt, Bs. i. 60; er þat hætt við orði at ú. þykki verða, Band. 12 new Ed. ú-merkiligr, adj. imperceptible, Skálda: unworthy of notice, silly, foolish, Orkn. 412, Band. 38 new Ed., Ld. 82, Fms. ix. 440; ú. draumr, Landn. 192, Orkn. 366, Ísl. ii. 196; verða frásagnir úmerkilegar, Ó.H. (pref.); menn úkunnir ok úmerkiligir, 655 xiii. B. 1. ú-merkr, adj. insignificant, silly, of persons, Fms. ii. 268, Ld. 232: of things, not to be relied on, Al. 71. ú-merktr, part. unmarked, of the ears of sheep, Grág. i. 415, K.Þ.K. ú-meskinn, adj. 'unmerry.' drooping, Ld. 148. ú-metnaðr, m. disdain, 677. 7: úmetnaðar-samliga, adv. unpretentiously, Bs. i. (Laur. S.) ú-mettr, part. unsatiated, Fas. i. 245. ú-mildi, f. uncharitableness, Greg. 24. ú-mildleikr, m. inclemency, severity, Stj. 125. ú-mildliga, adv. (-ligr, adj.), ungracefully, Hom. 10, Stj. 241. ú-mildr, adj. 'unmild,' ungracious, unrighteous; stórlátr við úmilda, Fas. i. 43; réttvíss sem ú., Stj. 120, Eluc. 37: the phrase, komast í ómildar hendr, to come into cruel hands, to be ill-used :-- illiberal, ú., auðigr, Greg. 24. ú-minnask, t, dep.; ú. e-s, to be unmindful of, Fms. vii. 188. ú-minni, n. unmindfulness, oblivion; sakir úminnis ok vangeymslu, Dipl. v. 26: with the notion of a spell, gleymska ok ú. (caused by a potion), Stj. 84; íllska ok ú., Fas. i. 401; elli ok ú., Fms. iii. 95: úminnis-höfgi, a, m. a lethargic sleep, Al. 72: úminnis-veig, f. a potion of oblivion, Sæm. 162; úminnis hegri, Hm. 12. ú-minnigr, adj. unmindful, forgetful, Fms. v. 230, Stj. 246. ú-mislyndr, adj. even-tempered, Mar. ú-missandi, part. what cannot be done without. ú-missifengr, adj. not losing one's mark. ú-missiliga (ú-missila, Kormak), adv. unsparingly, Grett. 43 A. new Ed. ú-mjór, adj. not slim, Geisli 2. ú-mjúkliga, adv. unsoftly, Hkr. ii. 75: stiffly, úfróðliga ok ú., Fas. iii. 237, v.l. ú-mjúkligr, adj. inflexible, stiff, Fms. ii. 60. ú-mjúkr, adj. 'unsoft,' harsh; ú. í orðum, Fms. vi. 324; stygglyndr, ú., ok kappgjarn, 250; stórr ok ú., haughty and rude, Eb. 114; úmjúkara, less smooth, Hkr. i. ú-móðr, adj. not weary, fresh, Fms. ii. 315, xi. 273. ú-mótaðr, part. unstamped, uncoined, Rb. 78. ú-mund, adj. f. = úmyndr; dóttir úmund, a daughter yet a minor; faðir ok móðir skal ráða giptingum dætra sinna ... en enga heimanfylgju má arfi giptingar-manns rjúfa nema úmund (um und Ed.) sé, N.G.L. i. 230 (cp. Js. 59, Jb. 116). ú-mykjaðr, part. unmucked, Gþl. 342. ú-myldr, part. uncovered with earth (mould); lágu líkamir þeirra ómyldir, 623. 58; þeir köstuðu líkama Stephani úmyldum fyrir dýr ok fugla, Post. (Unger) 35. ú-mynd, f. a shapeless thing, bungle; það er mesta ómynd! ú-myndiligr, adj. shapeless, Krók. 48. ú-myndr, adj. [Germ. unmündig], not of age, a minor, a GREEK., as an epithet of a marriageable damsel, Fms. vi. (in a verse). ú-mæddr, part. unwearied, Hom. 1. ú-mældr, part. unmeasured, Fms. iii. 18: unbounded, Mar. ú-mæltr, part. unspoken, Fms. i. 207, Ísl. ii. 207. ú-mætr, adj. worthless, void; göra úmæt orð e-s, Eg. 345; enda eru úmæt orð þeirra, Grág. i. 78; dæma sök úmæta, Kb. i. 75; kalla þeir oss úmæta í kviðinum, Lv. 40. ú-mætta, t, to lose strength, impers. to faint away; ok er á leið daginn úmætti konung, the king fainted away from loss of blood, Hkr. i. 160. ú-möguligr, adj. impossible, Stj., Edda (pref.), freq. in mod. usage; cp. Dan. umuelig. ú-nafnligr, adj. ill-sounding, of a name, Fms. vi. 390. ú-nauðigr, adj. uncompelled, not compulsory, Ld. 172; eigi únauðgari, not less unwilling, Glúm. 348. ú-náða, að, to trouble, disturb, Fms. ii. 38, H.E. i. 437, ii. 119, Stj. 65. ú-náðir, f. pl. troubles, disturbance; fyrir únáðum hennar, Grett. 141 new Ed.; göra e-m únáðir, Fms. ix. 277; görit engan hernað eða únáðir, i. 102; hernaði eða únáðum, vi. 332, v.l.; mein ok únáðir, iv. 79; hafa únáðir af e-m, Grett. 158 new Ed. ú-náðuligr, adj. troublesome, vexatious, Bs. i. (Laur. S.) ú-nákvæmr, adj. inaccurate. ú-náttúrligr, adj. (-liga, adv.), unnatural; ú. svefn, Fær. 238. ú-nefndr, part. unnamed, Grág. ii. 171. ú-neiss, adj. unshamed, i.e. honourable, valiant, Hkv. 1. 18, 23, Akv. 12. ú-neytr, adj. useless, incapable, MS. 4. 28. ú-neyttr, part. unused, not made use of, Grág. i. 155, N.G.L. i. 244. ú-notaðr = úneyttr, Pm. 86. ú-notinn, part. unused, Grág. i. 500, 504. ú-nógr, see úgnógr. ú-numinn, part. not taken in, unenclosed, of land, Landn. 284; in Gísl. 8, l. 17, 'onumin' read 'numin,' cp. Safn i. 363. ú-nytja, u, f. waste; til slíkrar únytju, H.E. i. 244; in the phrase, fara at únytju, to be wasted, Grett. 80 new Ed. ú-nytjungr, m. a good-for-nothing fellow, Lv. 28, Rd. 307. ú-nytsamliga, adv. uselessly, Greg. 27. ú-nytsamligr, adj. useless, Hom. 135, Bs. i. (Laur. S.) ú-nytsamr, adj. useless, Sks. 352. ú-nýta, t, to make useless, spoil, destroy, Fms, i. 264, Hkr. i. 269, Eg. 507, Fs. 143, N.G.L. i. 342; eyða ok ú., Fms. i. 279: in law, to quash, Fs. 125, Eb. 103 new Ed.; ek únýti lögruðning Eyjólfs, Nj. 235; þat megi eigi ú., 33: impers., únýtti höndina, Gullþ. 15: reflex., Fms. vi. 214, Eg. 506: to be quashed, of a suit, Landn. 181, Fs., Eb. 19 new Ed. ú-nýtr, adj. useless, spoiled, Eg. 507, Ld. 220; slitin til únýts, Fms. i. 173; höggva til únýts, Korm. 88; brotin til únýts, Fms. x. 360; hence the mod. til ónýtis, for no purpose; lýsa únýtu. to defy, disregard, Ld. 296: of persons, Fms. ii. 69; málum várum sé komit í únýtt efni, Nj. 164: únýt atferð, worthless, Stj. 386: umæt únýt orð, Grág. (Kb.) i. 82; Hrútr sagði únýtt (quashed) málit, Nj. 36; þá látu vér þat nú únýtt, this is worthless, Edda (Ht.) 124. ú-næfr, adj. unskilled, MS. 410. ú-næfrleikr, m. the being únæfr, MS. 4. 9. ú-nægr = únógr. ú-næmr, adj. slow of learning, Skálda (ii. 96): mod. of children, hann er ósköp ónæmr. ú-ofinn, part. unwoven, Js. 78. ú-orð, n. bad language, Boll. 356, Bs. i. 7; an evil report. ú-orðan, n. an evil report, Hom. 115. ú-orðasamr, adj. chary of words, reserved, Fms. xi. 78. ú-orðinn, part. 'unhappened,' future. ú-orðsæll, adj. in bad repute, Rd. 239. ú-píndr, part. untormented, Mar. ú-píniligr, adj. not liable to pain, Eluc. 35. ú-plantaðr, part. implanted, Stj. 256. ú-prófaðr, part. unproven, Bs. i. 775, K.Á. 134. ú-prúðliga, adv. ungallantly, Grett. 187 new Ed. ú-prúðr, adj. inelegant, 656 C. 42, Hom. 98. ú-prýddr, part. unadorned, Greg. 44. ú-prýði, f. inelegancy, clownishness; ek læt þessa ú. mér hlýða, Fms. vii. (in a verse); óprýði = ofprýði, too much pride, Hom. 33. ú-prýðiliga, adv. inelegantly. ú-ragliga, adv. (-ligr, adj.), not cowardly, Fms, xi. 86. ú-ragr, adj. not ragr (q.v.), Fms. xi. 94, Fas. iii. 62. ú-ramligr, adj. (-liga, adv.), eigi úramligri, not less strong, Edda 36. ú-ramr, adj. 'unstrong' weakly, N.G.L. i. 131; see ramr. ú-rannsakaðr, part. unransacked, N.G.L. ii. ú-raskaðr, part. undisturbed, Sks. 568 B. ú-ráð, n. an 'unread,' bad counsel, an ill-advised step; hann kvað þat vera it mesta óráð, Nj. 107: an evil design, jarl hafði leynt hann þessu úráði, Orkn. 166; Sveinn játaði at fylgja þessu úráði, Ó.H.; þat varð ú. þeirra bræðra at þeir drápu föður sinn til gullsins, Edda 73, Al. 124: úráða-kona, u. f. an unready woman, Barl.: úráða-mannliga, adv. improperly, Þorst. Síðu H. 6: úráða-mikill, adj. base (read úreiðu-mikill), Sturl. i. 61 C. ú-ráðan, f. = úráð, Róm,