This is page cv_b0667. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
ÚVINVEITTLIGA -- ÚÞVERASAMR. 667
ú-vinveittliga, adv. unkindly, Landn. 217, v.l. ú-vinveittr, adj. of persons, hostile, Nj. 32, Ld. 86, 336: of things, unpleasant, Fs. 34, Bs. i. 340. ú-virða, ð, to disregard, slight, Fms. vi. 280, x. 421. ú-virðanligr, adj. inestimable, Th. 18. ú-virðiliga and ú-virðuliga (Fs. 90, Fms. ii. 10), adv. scornfully, Nj. 89, Fms. vii. 21. ú-virðiligr and ú-virðuligr, adj. scornful, contemptible, Nj. 77, Fms. vi. 357, Hkr. ii. 102, Ísl. ii. 371; hvíla eigi úvirðuligri, not less splendid, Mag. 1. ú-virðing, f. a disgrace, Nj. 227, Fms. vii. 112, Landn. 146; göra ú. til e-s, to scorn, Ó.H. 115. ú-virðr, adj. unvalued; fé úvirt, Grág. i. 200; ú. eyrir, Js. 62. ú-virkr, adj. out of work, idle, Bs. i. 719. ú-viss, adj. uncertain, Rb. 2. ú-vissa, u, f. an uncertainty; see úvísa. ú-vissligr, adj. unsettled, Stj. 27. ú-vistiligr, adj. unendurable to live in, Grett. 114 A. ú-vit, n. a swoon, insensibility, Bs. i. 818; liggja í úviti, Nj. 89; hann mælti í úvitinu, Fms. vii. 203, Pr. 472: foolishness, ignorance, H.E. i. 462. ú-vita, adj. senseless, insane; fólk ært ok úvita af hræðslu, Stj. 642; at hón sé furðu-djörf ok úvita, Fms. i. 3. ú-vitaud, f. ignorance, K.Á. 228. ú-vitandi, part. without knowing, unconscious; ú. e-s, Fms. i. 264, x. 260; at e-m úvitanda, without one's knowledge, 227; konungr var ú. at ..., vii. 207; þú görðir þat ú., unintentionally, Eg. 736. ú-viti, a, m. [A.S. unwita], an idiot, witless person; ef lögsögumaðr verðr ómáli eðr óviti, Grág. i. 9; úgæfumaðr var ek, er ek ól þinn úvita, Krók. 39: of an infant, hann var barn ok úviti, Hkr. ii. 268; þau (the infant) vóru öll úvitar, en sum úmála, Hom. 50. ú-vitr, adj. 'witless,' void of understanding; úvitrum kykvendum, brute beasts, 673. 47: unwise, foolish, úfróðr ok ú., Fms. vi. 220, ix. 55, Nj. 15, Eg. 718. ú-vitra, u, f. un-wisdom, 677. 67, MS. 655 ix. B. 2. ú-vitrleikr, m. foolishness, Stj. 22. ú-vitrliga, adv. unwisely, Korm. 178, Fms. ii. 64. ú-vitrligr, adj. unwise, foolish, of things, Nj. 78, Fms. i. 139, Ó.H. 123. ú-vitsamlegr, adj. foolish, Rd. 260. ú-vituliga, adv. foolishly, Niðrst. 7. ú-vizka, u, f. unwisdom, foolishness, Nj. 135, Fms. vi. 209, Stj. 315, Sks. 440, Gþl. 44. ú-vizkr, adj. foolish, silly, Ó.H. 123. ú-víða, adv. 'unwidely,' in but few places, Fb. i. 541. ú-víðr, adj. 'unwide,' narrow in circumference, Eg. 744, Jb. 193. ú-vígðr, part. unconsecrated, Nj. 162, Vm. 19, K.Á. 28, Sks. 726, Stj. 315. ú-vígliga, adv. in a state unfit for war, Fms. vii. 258. ú-vígligr, adj. unmartial, Sturl. iii. 84 C, Al. 33. ú-vígr, adj. unable to fight, disabled (hors de combat), Korm. 220, Fms. v. 90, Landn. 80, v.l.: úvígr herr (cp. ofvægr herr, Ó.H. 242, older form), an overwhelming, irresistible army; draga saman her úvígjan, Fms. i. 24, 122; eptir sólar setr kom sunnan at borginni Haraldr konungr Guðinason með úvígjan her, vi. 411; með her úvígan, Hkr. iii. 405. ú-víkjanligr, adj. unshakeable, Th. 13. ú-vísa and ú-vissa, u, f. a doubtful bearing, hostility; sýna sik í úvísu, Vígl. 33; sýnit önga úvísu meðan þit erut á skipinu, Fbr. 132; ef hann görir nökkura úvissu af sér, Grett. 110 A; enn þú, Bergr, hefir mjök dregizk til úvissu við oss bræðr, Fs. 57: úvísa-eldi, n. the maintenance of a stranger, Grág. i. 143: úvísa-vargr, m. a law phrase, an outlaw not known to be such; the law forbade the sheltering an outlaw, under penalty, unless the host proved that, at the moment, the stranger was an óvísavargr to him, or that he had acted under compulsion, N.G.L. i. 71, 72, 170, 178; nema þeim sé ú. er hýsti, Gþl. 144: metaph., var þeim þetta inn mesti ú., of the sudden appearance of an enemy, Hkr. iii. 63. ú-vísligr, adj. unwise, foolish, Fms. viii. 196 (v.l.), MS. 636 C. 20. ú-víss, adj. uncertain. Hm. 1, Sks. 250, Fms. i. 76, ii. 146, vi. 38, D.N. i. 70: unwise, foolish, = úvitr, MS. 656 C. 30, Post. 645. 98. ú-víttr, part. unfined; þá skal hann ú. vera, N.G.L. i. 11. ú-vorðinn, part. not having happened, future; segja fyrir úvorðna hluti, Fms. i. 76; orðna hluti ok úorðna, MS. 623. 13; spámann, hann segir mér fyrir marga úvorðna hluti, Bs. i. 39. ú-vægi, f. an overbearing temper, Fas. i. 55. ú-vægiliga, adv. ungently. violently, Eg. 712, Fms. x. 331. ú-vægiligr, adj. not to be weighed; ú. gull, Stj. 571. ú-væginn, adj. unyielding, headstrong, Fms. ii. 33, Ísl. ii. 203, Nj. 16; ólmr ok ú., MS. 655 xiii. A. 2. ú-vægr, adj. (also of-vægr), headstrong; grimmr ok ú., Fas. i. 55. ú-væll, adj. guileless, Ld. 30. ú-væni, n. a maim or bodily hurt; veita e-m ú., N.G.L. i. 74; sá er fyrir ú. varð, Js. 36, N.G.L. i. 69: úvænis-högg, n. a maiming blow(?), Grág. ii. 154. ú-vænkask, að, dep. to grow worse, of one's chance or success; þykkir jarli ú. sitt mál, Fms. xi. 134. ú-vænliga, adv. with small chance of success, Fs. 10; horfa ú., to look hopeless, Nj. 187, Fms. iv. 156. ú-vænligr, adj. leaving little hope of success, Rd. 278; ú. mál, Eg. 336. ú-vænn (ú-vánt, Orkn. 14), adj. hopeless, with little chance of success; úvæn ætlan, Fms. vii. 30; úvænt ráö, xi. 21; úvænt efni, Nj. 164, v.l.; Egill segir at þat var úvænt (little chance) at hann mundi þá yrkja mega, Eg. 606; þótti honum sér úvænt til undan kvámu, 406: not to be expected, not likely, þykki mér úvænna, at hann komi skjótt á minn fund, Fms. ii. 113. xi. 94: úvænst, most unlikely, Gísl. 62: of persons, vér erum til þess eigi úvænni, en þeir menn er þat hefir hendt, Fms. viii. 286: neut., úvænt, e-t horfir úvænt, looks hopeless, Eg. 340; horfa úvænna, Fms. v. 250. ú-væra and ú-værð, f. restlessness, ú-væri, f. uneasiness, itch; úværi hleypr um allan búkinn, Fb. i. 212: úværu-teigr, m. a 'strip of disturbance,' a close of land overrun by strange cattle; ef maðr á beiti-teigu í annars manns landi, þá er fimm aura sé verðir eða minna fjár, ok heitir sá ú., Grág. ii. 227. ú-værr, adj. restless, fierce; grimmir ok úværir um allt, Fms. iv. 22: uncomfortable, göra e-m úvært, Ld. 140; er úvært at búa þar sem lágt liggr, Fms. vi. 136; úvært er mér, I feel uneasy, Grett. 100 new Ed. ú-vættr, f. an 'unwight,' evil spirit, ogress, monster (Germ. unbold), Fms. v. 164; allar úvættir hræðask hann (Thor), Edda; trolla gangr ok úvætta, Fms. ii. 185: in later MSS. used masc., but less correctly, Fas. ii. 111; þessum úvætti, i. 60; þessir úvættir, Fms. xi. 279. ú-yfirfæriligr, adj. impassable, Ld. 46. ú-yfirstigligr (-stíganlegr, Stj. 377), adj. insurmountable, 623. 11, Fas. iii. 665. ú-ymisliga, adv. invariably, 677. 8. ú-yndi, n. a feeling restless, irksomeness, feeling unhappy in a place; segja sumir at hón hafi tortýnt sér af ú., Sd. 191; hefir vætr meirr til úyndis hagat enn þá, Bs. i. 79; ú. reikanar, 655 xxvi: úyndis-órræði, n. pl. a dire expedient, a last emergency; hörð verða úyndis-órræðin, Fas. iii. 522; ef gerði það í óyndis-úrræðum, or, það eru óyndis-úrræði = 'malum necessarium.' ú-þakklátr, adj. ungrateful, Sturl. i. 149. ú-þakklæti, n. unthankfulness, ingratitude. ú-þakknæmr, adj. unthankful, Al. 36. ú-þarfi, adj. needless, wanton, Fs. 46: as subst. needlessness, wantonness; það er óþarfi, 'tis not wanted! það er óþarfi fyrir þig, it was a wanton deed. ú-þarfliga, adv. needlessly, uncomfortably; búa e-m ú., to make it uncomfortable to one, Fms. v. 86. ú-þarfligr, adj. uncomfortable, Fms. viii. 404, v.l. ú-þarfr, adj. unsuitable, useless, Fms. vii. 123, Fs. 48: doing harm, Ó.H. 209, Fms. vi. 129, 276, Nj. 58; tíðindi mikil ok úþörf, bad news, Finnb. 316. ú-þefjan, n. an 'unsmell,' stench, Fms. x. 379. ú-þefr, m. a stench, foul smell, Fb. i. 259, Pr. 472, Stj. 91. ú-þekkiligr, adj. repulsive (Dan. utækkelig), Ld. 214: disagreeable, Lv. 75, Fas. ii. 453: unrecognisable, mod. ú-þekkr, adj. disagreeable, 655 xiii; flestum mönnum ú., Lv. 45; mér er úþekkt, at honum sé þannig fagnat, Bs. i. 537: unmanageable, unruly, e.g. of a horse, (mod.) ú-þekt, f. a dislike, Fms. xi. 329: a disgusting thing, an offensive smell, sight, or taste, Stj. 612, Bs. i. 316, Fms. iv. 57; unruliness, mod.: úþektar-för, f. a hateful journey, Sturl. i. 15: úþektar-ligr, adj. offensive, disgusting, Fas. ii. 150, v.l.: úþektar-svipr, m. a slight, offence; sýna e-m ú., Fb. iii. 449. ú-þerrir, m. wet weather: úþerri-samr, adj. wet; sumar ú., Eb. 260. ú-þessligr, adj. not like that, quite unlike; eigi úþessligr, Fms. vi. 376, Karl. 492. ú-þingfærr, adj. unable to go to the þing, Íb. 17. ú-þínsligr, adj. 'unthine-like,' unworthy of thee, Ísl. ii. 198. ú-þjáll and ú-þjálgr, adj. hard, stubborn, unmanageable. ú-þjóð, f. [cp. Dan. utyske = Germ. unhold], evil people, rabble, devils, Vellekla, Fas. ii. 396: úþjóða-lýðr, m. a rabble. ú-þjófligr, adj. not likely to be a thief, Fms. v. 330. ú-þokka, að, to disparage; ú. fyrir e-m, Fms. vi. 6; úþokkask við e-n, to hate, dislike a person, Fms. ii. 145, Sturl. iii. 12. ú-þokkaðr, adj. disliked, abhorred, Fms. i. 12, vi. 282, vii. 251, 303; mér er úþokkat til þeirrra, I loathe them, i. 302, Gísl. 5; frændum Odds var allt óþokkat til hans, Bs. i. 710. ú-þokki, a, m. a disgust, dislike, disfavour, Fms. x. 27; fá úþokka e-s, Js. 46; öfund ok ú., Rb. 390, Vápn. 13, Fs. 140; at þokka eðr úþokka, favour or disfavour, Hom. 135; láta vaxa úþokka við e-n, Nj. 107, Korm. 198; offensiveness = úþekt, Bs. i. 34O; of a person, a miser, (mod.): úþokka-dæl, f. a filthy hollow, Sd. 191: úþokka-ferð, f.; fara ú., to make an unpleasant journey, Háv. 39: úþokka-gripr, m. a nasty thing. Fas. i. 56: úþokka-ligr, adj. nasty, Fas. ii. 453; dirty, nasty, Hrafn. 8: úþokka-svipr, m. a frowning mein, cross countenance, Fs. 31: úþokkasæll, adj. hated, Eg. 484, Fms. vi. 6, Ísl. ii. 125, Fs. 28, 67, Eb. 290: úþokka-vísa, u, f. an obscene ditty, Fms. iii. 23. ú-þolandi, part. intolerable, Grett. 94, Orkn. 420 new Ed. ú-þolanligr, adj. id., Bs. i. 746. ú-þoli, a, m. restlessness: the name of a magical Rune, Skm. ú-þolinmóðr, adj. impatient, Hom. 73, passim. ú-þolinmæði, f. impatience, Hom. 73. ú-þolinn, adj. unenduring, Fms. v. 344. ú-þorstlátr, adj. not causing thirst, slaking thirst, Landn. 34. ú-þrifinn, adj. unthrifty, sluggish, Grett. 144 A; ú. ok eljanlauss, ú. ok dáðlauss, Al. 100, 106, Stj. 212: mod. dirty, sluttish. ú-þrifnaðr, m. slothfulness, sluggishness, Fær. 193, Fas. iii. 30, Stj. 97. ú-þrjótandi, part. inexhaustible, Th. 5. ú-þrjótanligr, adj. (-liga, adv.), never ceasing, Sks. 523, 632. ú-þrjózkr, adj. not refractory, Fms. v. 316. ú-þroskligr, adj. not strong, weakly, Finnb. 218. ú-þrotanliga, adv. incessantly, Mar. ú-þrotinn, part. never ceasing, Fbr., Sks. 604. ú-þrotligr, adj. never ceasing, never failing, Sks. 523, 604 B, 633, Fbr. 24. ú-þrotnandi, ú-þrotnanligr, = úþrot-ligr, Eluc. 55, Mar., Dipl. ii. 14, Sks. 604. ú-þróttligr, adj. not stout, feeble, Hkr. i. 46. ú-þrútinn, part. not swoln, Nj. 209. ú-þrælsligr, adj. not like a thrall; ú. augu, Fas. i. 22. ú-þurft, f. a scathe, harm, Ísl. ii. (in a verse), Fms. iii. 53, Landn. 148, Eg. 738: úþurftar-maðr, m. an ill-doer, offender, Sks. 335. ú-þveginn, part. unwashed, Dipl. v. 18, Landn. 97 (Eb. 10): as a nickname, Nj. 7, Landn. 232. ú-þveri, a, m. a scab, skin disease; sló út um hörund hans ryfi ok úþvera, Bs. i. 181: úþvera-samr, adj. scabbed, Bs. i. 182 (Fb. i.