This is page cv_b0688. Please don't edit above this dashed line. Thank you! -----------------------------------------------------------------------------
688 VEÐRABATI -- VEGA.
veðr af e-u, to get the wind of one, scent him, metaphor from hunting; bersi hafði veðr af manninum, the bear had wind of him, Grett. 101 A; ek hafða veðrit af þeim sem kallaði, Fas. i. 14; komask við veðri, to be scented, rumoured abroad, Fms. vii. 165, Ísl. ii. 482, Rd. 252; Hjalti lét koma veðr á þau (threw out hints to them) um ræður þær er haun hafði upp-hafit, Ó.H. 59; staðar-menn mæltu mjök á veðr um, hinted broadly, Orkn. 342. B. COMPDS: veðra-bati, a, m. a bettering of the weather, Rd. 248. veðra-bálkr, m., Eg. 202. veðra-brigði, n. a change of weather. veðr-belgr, m. a weather-bag, Fas. ii. 412. veðr-blaka, u, f. a weather-fan, Sks. 234. veðr-borð, n. the 'wind-board,' weatber-side. veðr-dagr, m., in the phrase, einn góðan veðrdag, one fine day, once on a time, Ld. 40, Nj. 122, Fs. 144, Gullþ. 64. veðr-eygr, part. = veðrglöggr(?), Vkv. veðr-fall, n. the set of the wind, direction, = veðrstaða, Band. 40 new Ed., Thom. 314; at því sem vér höfum veðrföll haft, Nj. 124. veðr-fastr, adj. weather-bound, Grág. i. 454, Eg. 482. veðr-fölnir, n. a mythical name, of a hawk, Edda. veðr-glöggr, adj. 'weather-gleg,' sharp in predicting weather. veðr-gnýr, m. a gust of wind, Sturl. ii. 107 C. veðr-góðr, adj. with a mild climate; land veðrgott, Sks. 200. veðr-harðr, adj. hard, of weather; haust veðrhart, Eb. 54. veðr-himin, m. the atmosphere, 677. 16. veðra-hjálmr, m. 'weather-helmet' = the sky, Edda. veðra-höll, f. 'weather-hall' i.e. the heavens, Edda. veðr-kænn, adj. = veðrglöggr, Sks. 222. veðr-lítill, adj. calm, light, of wind, Fbr. 25, Orkn. 332. veðr-sjúkr, adj. 'weaiher-sick,' anxious, Fbr. 24. veðr-spár, adj. 'weather-spaeing,' weather-wise, Landn. 231. veðr-staða, u, f. the 'standing,' direction of the wind, Bs. i. 388, Fms. ii. 110. veðr-sæll, adj. blessed with good weather, Fbr. 23. veðr-tekinn, part. weather-beaten. veðr-vandr, adj. nice as to weather, Bjarn. 54. veðr-viti, a, m. a vane, Ó.H. 170, Fms. x. 78, ix. 301, Orkn. 332, Edda (in a verse). VEÐR, m., gen. veðrar, but veðrs, Stj. 133; [A.S. weder; Engl. wether; Germ. widder; Dan.-Swed. væder, väder] :-- a wether; the word is obsolete in Icel. except in poetry (cp. hrútr), Edda (Gl.); þeir glöddusk sem veðrar, Stj. 177; ins hornótta veðrs, 133; veðr, N.G.L. i. 212; veðra-fjörðr, or corrupt, Viðris-fjörðr, in a pun = Hrúta-fjörðr, Grett. (in a verse). 2. a battering-ram. Sks. 411. II. as a nickname, Landn. COMPDS: veðrar-horn, n. a wether's horn; hvat mælir hyrningr sjá, er staf hefir í hendi ok uppi á sem veðrarhorn sé bjúgt, of a bishop's crozier, Ó.H. 108; fiski-stöng ok veðrar (horn) upp af, a fishing-rod with a wether's horn (or crooked like a wether's horn) at the top, Gísl. 21. veðrar-lamb, n. a wether-lamb, Stj. 279. veðrátta, u, f. the weather, conditions of weather, temperature, Fs. 52, Sks. 322, Nj. 267, K.Á. 176, Fms. ii. 29, Orkn. 394; köld v., Bs. i. 171; veðráttu-far, Rb. 100. veðr-hyrndr, part. wether-horned. veðr-leikr, m. = veðrátta, Fbr. 33. veð-setja, setti, [Scot. wadset], to pawn, mortgage, Fas. i. 317, Stj. 601; veðsetja jarðir sínar, Fms. xi. 293, Eg. 77; v. sik í þetta mál, to pledge oneself to this case, Fms. iv. 77; v. sik ok fé sitt, to hazard, stake, Ld. 42, Fms. vii. 34; eigi vil ek v. virðing mína við íllgirni þína, Eb. 160. VEFA, pres. vef; pret. vaf, vaft, vaf, pl. ófum, ófut, ófu (vófu, Fas. ii. in a verse); subj. œfi, mod. væfi; imperat. vef; part. ofinn: with suff. vaf-k, Fms. xi: [A.S. wefan; Engl. weave; Germ. weben; Dan. væve; Gr. GREEK] :-- to weave; var ek at ok vafk, ok var lítit á ofit, Fms. xi. 49; ek vil senda þik inn á bæi með vept er hafa skal í vef þann er þar er ofinn, Fbr. 31 new Ed.; vófu Valskar brúðir, Fas. ii. (in a verse); gengr hildr vefa, Darr. 3; vef þann er þar er ofinn, Fbr. 58; ef vefr stendr uppi, þá á sonr þat sem ofit er, en dóttir þat sem ú-ofit er, Js. 78; ofinn orma-hryggjum, Edda 43; teygðu ok ófu, they stretched and wove, of the wind playing on the waves, Edda (in a verse), passim. 2. to brocade; átta aurum gulls var ofit í motrinn, Ld. 200; bækr ofnar völundum, Hðm. 6. vé-fang, n. [from vé-, a prefixed negative particle answering to Goth. waia- = ill, in waia-mêrjan, to 'ill-praise' = GREEK, and waja-merei = blasphemy; this waia- is not to be confounded with the interjection wai = vei, but is related to vá- = woe, evil, cp. Goth. wai-dedja = an evil-doer; vé-fang therefore stands for vá-fang, prop. meaning 'misfetching,' miscarriage, but is only used in a specific sense as a law term] :-- division or disagreement in court. In the old Icel. courts of law the whole court was composed of thirty-six members, the quorum being six; and in case of disagreement the court was held to be divided if the minority could muster at least six votes; in this case, each side delivered a separate judgment, which was called véfang and véfengja, whereby the suit was stopped or quashed, the one judgment neutralising the other; in the earliest Saga times if a case thus broke down, it could only be taken up again by an appeal to wager of battle (hólmganga), but after the introduction of the fifth court (the court of appeal), it was brought before that court. The véfang is described in an especial chapter of Þ.Þ. (Kb.), ... um véföng, ... skolut þeir færi til véfangs ganga en sex, ... ok skolu þeir sitja allir saman er saman eru at véfangi, ... bera til véfangs, ... ok kveða á þat með hvárum hann mun vera at véfangi, ... mæla véfangs-málum ... síðan skolu þeir vinna véfangs-eiô er saman eru at vefangi ... ok kveða á hvat hann berr til véfangs ok kveða á af því hann berr þat til véfangs, ... þeir skolu gjalda samkvæði sitt á er at véfangi vóru með honum, ... þat berum vér til véfangs ok þann dóm dæmum vér, at ..., Grág. l.c.; þær sakir skulu koma í fimtar-dóm, ljúgkviðir ..., enda véföng þau er hér verða, Kb. i. 78; hér skolu ok í koma véfangs-mál öll þau er menn véfengja í fjórðungs-dómi, ok skal þeim stefna til fimtar-dóms, Nj. 150. A véfang in passing laws in the Lögrétta is mentioned, ef þeir eru jam-margir Lögréttu-menn hvárir-tveggju er sitt kalla lög hvárir vera ... ok skolu hvárir-tveggju vinna véfangs-eið at sínu máli, Kb. i. 214; cp. Konrad Maurer in his Beiträge. vefari, a, m. a weaver. vé-fengja, d, to deliver a véfang, q.v.; ef þær sakir eru nökkurar er þeir verða eigi ásáttir á dóm sinn, ok skolu þeir þá véfengja, ... segi ek þat Guði, at ek mun þat v. er ek hygg lög vera, ... nema þar (viz. in the quarter-court) verði enn véfengit (a remnant of a strong inflexion), þá skal lúkask í fimtar-dómi, Grág. ii. 324; þeir eigu at væfengja er þrír eru hvárir-tveggju, ok fara svá at véfangi sem at fjórðungs-dómi, 274; véfengja mál, þeir munu ætla at v. brennu-málit ok láta eigi dæma mega, Nj. 240, cp. 150. 2. in mod. usage to impugn, doubt a statement; viltú v. það sem eg segi? eg vil ekki v. það; or also, eg véfengi þig ekki, I impugn not thy veracity. vef-gefn, f. the fairy of the loom, poët, a woman. Lex. Poët. vefgin, n. a false reading for veigaðr (q.v.), N.G.L. i. 211. VEFJA, pres. vef; pret. vafði; subj. vefði; part. vafíðr, vafðr, and vafinn; [Ulf. bi-waibjan = GREEK] :-- to wrap, fold; vefja dúki at höfði e-m, Nj. 200; vafðr, Bs. i. 367; þá var vafiðr fótrinn, Ísl. ii. 247; of vafit spjörrum í skúa niðr, and the legs bound with ribbons down to the shoes, Ld. 136; barnið var vafit í dúki, Fms. i. 112; barn vaft í reifum, Hom. 36; og vafði hann í reifum, ... þér munuð finna barnið reifum vafið, Luke ii. 7, 12; vefja saman, Barl. 37; vápnin vafði hann í yfirhöfn sinni, Eg.; hann tók váðmál ok vafði at sér, Dropl. 20; margir tötrar saman vafðir, in a bundle, Fær. 187; tók geitskinn ok vafði um höfuð sér, Nj. 20. II. to wind, i.e. to entangle, embroil; þú lætr Egil vefja öll mál fyrir þer, Eg. 349; vefjum svá lið þeirra í flokki várum, Fms. vii. 131; vafðr af þungum glæpum, Mar.; vafiðr í villu Aríus, Ann. 492; hafa vafit sik miklu vandræði, embroiled himself, Sturl. i. 65 C; brátt ætla ek at þú fáir vafit fyrir mér, Fms. ii. 156; vefja mál, to embroil a case, Nj. 150. III. reflex. to be wrapped; at eigi vefðisk hár um höfuð honum, Landn. 146; vefjask um fætr e-m, Fs. 33; e-m vefsk tunga um tönn, see tunga. 2. to saunter, straggle; þau (the horses) höfðu vafizk í einu lækjar-fari, Korm. 182; margr er vafizk hafði í flokkinum, Fms. ix. 36, v.l.; þeir fóru á Harrastaði ok vöfðusk þar, and sauntered there, Sturl. ii. 120 C. 3. to be entangled; vefjask í áhyggjum, 625. 80; ek tek þat til er hánum skyldi svá mjök vefjask, Fms. vii. 277; þrályndi er hann hafði lengi í vafzk, Barl. 125; hann hafði langa stund vafzk í þessum vesaldar-veg, 197. vefnaðr, m. a woven stuff; dýrum vefnaði, Fms. ii. 69: freq. in mod. usage, glit-vefnaðr, q.v. vef-nisting, f. a woven texture, poët, the sails, Hkv. 1. 26. vefr, m. gen. vefjar; pl. vefir, gen. vefja; acc. pl. vefi, Rb. 358: [A.S., Engl., and Germ. web; Dan. væv] :-- a web in the loom; ef vefr stendr uppi, N.G.L. i. 211, Js. 78; þar vóru konur ok höfðu færðan upp vef ... rifu þær ofan vefinn ok í sundr, Nj. 277, 279, Fbr. 58; ek þóttumk uppi eiga vef, en þat var lín-vefr, hann var grár at lit, mér þótti kljáðr vera vefrinn ... féll af einn kléinn af miðjum vefnum, Fms. xi. 49; en er vefr hennar féll, þá var vaðmálit fjórum álnum lengra en hón átti ván á, Bs. i. 367; einarðr vefr, Stj. 416: phrases, hafa uppi vef, slá vef, verpa vef (Darr.), kljá vef. The chief passages referring to the ancient weaving, are the Nj. l.c. with the poem Darraðar-ljóð, and the Jómsv. S. (Fms. xi. 49): the old upright loom is sketched in Olavii Reise-bog, and in Worsaae, No. 558; in Icel. it was (about A.D. 1780) displaced by the horizontal hand-loom (since called in Icel. the 'Danish loom'), which is now in use; the appendages to an old loom were the vefjar-hræll, -hleinar, -ló, -skeið, -rifr, -vinda, see Björn. 2. any textile stuff; dýrir vefir, Al. 85: esp. of brocade, altaris-klæði annat með sæi annat með 'vef,' Vm. 116; fjarg-vefr, guð-vefr, sigr-vefr, qq.v. COMPDS: vefjar-hökull, -kápa, -möttull, -skikkja, -upphlutr, m. a costly woven cope, mantle ..., Vm. 68, 126, Nj. 24, Ld. 244, 328, Js. 78. vefjar-stofa, u, f. a weaving-room, Nj. 209. vef-sköpt, n. pl. the foot-piece in a loom, Björn. vef-staðr, m. a 'weaving-stead,' a loom, Vm. 177, freq. in mod. usage; also vef-stóll, m. vef-stofa, u, f. a weaving-room, D.N. vi. 84. veftr, m. a woof; ek sendi hann inn í hús með veft, Fbr. 63; vept, 31 new Ed. VEGA, pres. veg; pret. vá, vátt, vá (later vó); subj. vægi; part. veginn; with neg. suff. vegr-a, Hm. 10. In N.G.L. it is often spelt with i, viga, vigr, viginn: [Goth. wigan is supposed from ga-wigan