This is page 286 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

286 HRÍMDRIF -- HROKKINN.

a verse), Merl. 1. 51, freq. in mod. usage. COMPDS: hrím-drif, n. a drift of rime, Sks. 230. Hrím-faxi, a, m. Rime-mane, a mythol. horse, Edda 56, Vþm. 14. hrím-fextr, part. rime-maned, of the waves, Fas. ii. (in a verse). hrím-frosinn, part. rimy, Sks. 230. hrím-steinar, m. pl. rime stones, Edda 38, 48. Hrím-þursar, m. pl. 'Rime-giants;' the Titans of the Scandin. mythology were so called, as opposed to and older than the common Jötnar (Giants), Vþm. 33, Hm. 109, Gm. 31, Skm. 34; hrímþursar ok bergrisar, Edda 10, 15, 25, 38. II. the black soot on a kettle, ketil-hrím. COMPDS: Hrím-gerðr, f. name of a giantess, Hkv. Hjörv. hrím-kaldr, adj. rime cold, Vþm. 21, Ls. 49, Fm. 38. hrím-kalkr, m. a rimy cup, from the froth on the mead, Ls. 53, Skm. 37.

hrím-aldi, a, m. a lazy lout, who lies on the hearth black with soot, cp. kolbítr, Fas. iii. 18.

hrímandi, see hrynjandi.

hrími, a, m. = hrím, Lex. Poët.

Hrímnir, m. the name of a giant, Edda.

hrímugr, adj. sooty, black, Korm. (in a verse).

HRÍNA, pres. hrín; pret. hrein, pl. hrinu; part. hrinið :--

A. To squeal like swine; stundum jarmaði hann sem geit eðr hrein sem svín, Greg. 50, Fas. iii. 148; hani, krummi, hundr, svín ... | galar, krunkar, geltir, hrín, a ditty, passim. β. of an animal in heat; þá hljóp merr at hestinum ok hrein við, Edda 26; hrein hænan við hananum, Fs. 156.

B. [A. S. hrînan = tangere], to cleave to, stick; það hrín ekki á, it will not stick, e.g. of throwing water on a duck's back; það hrín ekki á svörtu, i.e. black (spots) on black will not be seen. 2. metaph. to take effect, hurt, esp. of curses or imprecations; mjök þykir þetta atkvæði á hafa hrinit, Ld. 154; ella mun ek mæla þat orð er alla æfi mun uppi vera í knérunni yðrum, ok mun á hrína, Anal. 186; ellegar hríni þat allt á þér sem ek hefi þér verst beðit, Fas. iii. 206, 390; þótti þat mjök hafa hrinit á er Ósvífr hafði spáð, Ld. 230; cp. áhrins-orð, curses that take effect.

HRÍS, n. [A. S. hrîs; Old Engl. ris or rys (Chaucer); Dan. riis; Swed. ris; Germ. reis] :-- a collective noun, shrubs, brushwood; hrís ok hátt gras, Hm. 120; smá hris ok þá enn holt, Fms. vi. 334 (v.l.), vii. 31, Eg. 220; hann fannsk í hrísum nokkurum, Fms. vii. 31, 68, Fs. 155; hörfuðu þeir þannig um hrísin, Sturl. i. 150: fagots, Ld. 214, 216, Rm. 9; til hrísa ok haga, Jm. 7; brjóta hrís, to break fagots, D. N. i. 215: so in the phrase, brjóta hrís í hæla e-m, to break fagots on another's heels, give him a thrashing, Fms. vi. 339 (in a verse): rífa hrís, to make fagots: the saying, þjökkva skal hræsinn við (nið?) með hrísi, Sighvat, is dubious, perh. við = nið, i.e. a proud son wants the rod, cp. Prov. xiii. 24. II. local names, Hrísar, Hrís-hóll, etc., Landn. COMPDS: hrís-bítr, m. twig-biter, a nickname, Fms. ix. hrís-brot, n. breaking wood for fagots, D. N. hrís-byrðr, f. a load of fagots, Fbr. 47, Pm. 423. hrís-fleki, a, m. a hurdle of brush-wood, Rd. 240. hrís-högg, n. = hrísbrot, Vm. 96. hrís-kjörr, n. pl. brushwood, Ld. 204, Landn. 68, Fms. vii. 31, 123, Þiðr. 67. hrís-magi, a, m. a nickname, Ld. 216. hrís-rif, n. = hrísbrot, Grág. ii. 263, 264, Dipl. v. 10. hrís-runnr, m. a bush, Eb. 200, Rd. 250, Fms. vii. 250, Thom. 473.

hrísa, u, f. a female hrísungr (q.v.), N. G. L. i. 206.

hrísi, a, m. = hrísungr (?), a nickname, Landn.

hrísla, u, f. a dimin. a twig or sprig of a branch, Ísl. ii. 356, Rd. 240, Ld. 52, N. G. L. i. 270, Fb. iii. 453, Barl. 56.

hrís-óttr, adj. grown with shrubs, Eg. 219, Fb. iii. 453.

hrísungr, m. a law term, a kind of bastard, one begotten in the woods, but of a free mother, N. G. L. i. 48, 228: in the Grágás, a son born of a free woman, but begotten whilst she was a bondwoman; he could not inherit, and, though called free born, had to be declared free personally (pro formâ), Grág. i. 178; cp. rishöfde in the old Swed. law. The heipt hrísungs = stones, Ýt. 19, refers to the tale of the Sons of Jormunrek, of which one (Erp) is in Hðm. called hornungr.

hrjá, f. a rout, (cp. slang Engl. row), struggle, Fms. vi. 212, Fas. ii. 505.

HRJÁ, ð, to vex, distress, harass a person, Fms. vi. 204 (v.l.), viii. 78, Th. 77: neut. to struggle, wrestle, hann kvaðsk af hafa lagt at rjá (sic), Grett. 146 A: freq. in mod. usage and with the h, Pass. 9. 9; hrjáð er holdið líka, Stef. Ól.

HRJÓÐA, pret. hrauð, pl. hruðu, part. hroðinn :-- to strip, disable, esp. a ship in a sea-fight; hann hrauð öll víkinga-skipin, Fms. i. 27; var þá hroðit þat skip stafna á meðal, 178; þau skip er þeir sjálfir ynni ok hryði af Ólafi konungi, ii. 303; hruðu þeir öll Dana skip þau er þeir fengu haldit, 314; hrauð Magnús konungr þat skip ok síðan hvárt at öðru, vi. 78, 84; þeir hruðu sum skipin Birkibeina, viii. 290; léttu þeir feðgar eigi fyrr en hroðit var skipit, Eg. 122. 2. of ships, to unload; þeir hrjóða skip sín ok setja landfestar, Al. 13; ok er rétt at h. skip ok bera farm af þótt Drottins-dagr sé, af ..., K. Þ. K. 82; skip skal eigi h. um helgi nema skips-háski sé, N. G. L. i. 142. 3. to be cleared; var þá enn hroðinn valrinn, the battle-field was cleared of the slain, Fms. v. 97; mun hroðit myrkvanum (the fog has cleared away) þar sem þeir eru, Hkr. iii. 94. II. impers. to belch or vomit forth, of steam, fire, expectoration, or the like; kongrinn hjó með Hneiti þá svo hrauð af eggjum báðum, so that both edges struck fire, Ór. 48; eldi hrauð ór hlunni, Lex. Poët.; kvað hann þat vera svelg ok hrauð stundum svá hátt upp ór sem fjall væri, Bret. 49 (1845); hrauð upp ór honum miklu vatni (he brought up much water) er hann hafði drukkit, Mag. 76; hrauð í himin upp glóðum, Edda (in a verse); hrýðr um krapit, Finnb. 310 III. reflex. hrjóðask, to be cleared, stripped, Jd., Hkm., Lex. Poët.

hrjóðr, m. [A. S. hroder], poët. one of the heavens, Edda (Gl.); whence hrjóðr-leika, u, f. the sun, id.

hrjóðr, m. a destroyer, Lex. Poët.

hrjóna, u, f. [Old Engl. royne = a scab; roynous, roynish = scabby (Chaucer and Shaksp.); cp. also ronyon] :-- roughness, Edda (Lauf.), and hrjónungr, m. id., esp. from flaws in ice. The word, which is old, although not recorded in ancient writers, is interesting on account of its being akin to hraun, q.v.

hrjónn, adj. rough; h. íshrufa, Edda.

HRJÓSA, hraus, hrusu. subj. hrysi, a defect. strong verb: [A. S. hreosan = to shake; Ivar Aasen rysja; Swed. rysa; akin to hrista, q.v.] :-- to shudder; ok hraus þeim mjök hugr við hánum, Grett. 78 new Ed.; ávallt hrýs mér hugr við er ek sé þik, Krók. 7 new Ed. (1866).

hrjóstr, m. a rough place, barren rocky place, Grág. ii. 282, Jb. 242.

hrjóstugr, adj., mod. hrjóstrugr, rough, barren, Bs. i. 674.

HRJÓTA, pres. hrýt, pl. hrjóta; pret. hraut, 2nd pers. hrauzt, pl. hrutu; subj. hryti; part. hrotinn :-- to rebound, fall, fly, be flung, with the notion of shaking or violence; öxin hraut ór hendi honum, Nj. 28, Fs. 101; björg hrutu ór stað, Rb. 318; hrutu fyrir borð höfuð ok limir, Fms. i. 171; hraut upp hurðin, vi. 121; annarr hraut í sundr, rent asunder, Hkr. ii. 143; barrarnar hrutu í sundr, were crushed, Sturl. ii. 49; hamrar sprungu en hrutu steinar, Krosskv. 13; vápnin hrutu af upp af skallanum, the swords rebounded from his skull, without hurting him, Fms. xi. 132; förunautar hans hrutu frá, they started back, Fbr. 40; hann blæss í nafars-raufina ok hrjóta spænirnir upp móti honum, Edda 49; en þó hraut þat upp fyrir Þorgrími, at ..., that (word) broke forth from Th., he was heard to say, that ..., Grett. 120 A. 2. metaph., eldr hraut ór törgunni, fire started from the target, Korm. 88; eldr hraut ór hlunnunum ok lönd öll skulfu, Edda 38, Gullþ. 9; hryti hár logi hús mín í gögnum, Am. 15; svá sýndist sem dust hryti ór hreinbjálfanum, the dust flew out of the cloak, Fb. ii. 356; hrýtr (sparkled) ór skallanum við höggin, Fms. xi. 132; hraut ór af vætu, it drizzled into a shower, Sturl. iii. 112; hrýtr blóð ór munni eða nösum, Grág. i. 149 new Ed.

B. To snore, a different word, of which the older and better form was rjóta, as shewn by alliteration in old poems, see p. 227: [A. S. hrûtan; Old Engl. rout or rowt; Swed. ryta] :-- þá raut við enn reginkunni Baldr í brynju sem björn ryti, Hðm. 26; hann svaf ok hraut sterkliga, Edda 29; sofnar Skrýmir ok hraut fast, id., Grett. 154; konungr hraut mjök, Fms. ii. 139; flagðit hraut ógurliga hátt, Fb. i. 258; sofnar hann þegar fast, ok hraut mikinn, Finnb. 336; hann hraut mjök, Fas. ii. 133, Sturl. ii. 50.

HRJÚFR, adj. [A. S. hreof = scabby; Engl. rough], rough, rugged to the touch; hrjúfr háls, Fas. iii. 37 (in a verse). 2. scabby, scurvy; líkþráir ok hrjúfir, 655 xi; þeir eru sem hrjúfir sé, er orðmargir eru, id.; hendr hans höfðu hryfar (i.e. hrjúfar) verit ok fætr ok vall hvárt-tveggja vági, Greg. 75, Ld. 232, v.l.

hroða, að, to huddle up; h. e-u af.

hroði, a, m. [hrjóða II], refuse, offal, Fær. 186; dún-h., refuse of eiderdown; medic. excretion. 2. = hrjá, a rout, riot, Fbr. 8; cp. also hryðja. hroða-vænligr, adj. likely to cause a row, Njarð. 366. II. metaph. a rough, brutal man. COMPDS: hroða-lega, adv. coarsely, badly (done). hroða-legr, adj. coarse, bad (workmanship): brutal. hroða-menni, n. a brutal person. hroða-skapr, m. brutality.

hroðinn, hroðit, part. of a lost verb [ = A. S. hreôdan, to paint], painted, stained, only found once, hroðit sigli, Skv. 3. 47; and in the compd gull-roðinn, q.v.

hroð-virkr, adj. doing hurried and bungling work, (hroðvirkni, f.)

HROGN, n. pl. [Engl. roe; Dan. rogn; Swed. row], roe, spawn, Sks. 48, Landn. 117 (as a nickname), freq.

hrogn-kelsi, n., proncd. hrokkelsi, the cyclopterus, lump-sucker, collectively; but the male fish is called rauðmagi, the female grámagi or grásleppa, Bjarn. (in a verse), freq. hrokkelsa-fjara, u, f. catching lump-suckers on the beach.

HROKA, að, (see hraukr), to fill a vessel above the brim; cistera hrokuð af gulli, Hkr. iii. 245; hrokaðr (brimful) af úlyfjan, Th. 19: metaph., h. sig upp, to puff oneself up with pride: also hroka-fylla, t, to fill over the brim.

hroki, a, m. the heap above the brim of a full vessel; með hroka færdæmingar, covered with disgrace, H. E. i. 514. II. metaph. insolence, overbearing manners, freq. COMPDS: hroka-fullr, adj. full of insolence. hroka-legr, adj. (-lega, adv.), overbearing. hroka-yrði, n. swelling words, Jude 16.

hrokk-áll, m. a kind of eel, old form hrökkvi-áll, Bragi.

hrokkinn, part. (see hrökkva), curled: hrokkin-hárr, -hærðr, adj. curly-haired, Fms. vii. 101, Fbr. 5, 176, Bs. i. 127, Þiðr. 176: hrokkin-skinna, u, f. 'wrinkle-skin,' term of abuse for an old woman, Fms. ii.