This is page 345 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

KLÆKI -- KNÁLIGA. 345

KLÆKI, n. (in mod. usage klækr, m.), [perh. akin to klekja and Goth. klahei = pusillanimity] :-- disgrace, cowardice; kvað mönnum klæki í vera, ef einn Víkverskr maðr skal yfir oss ganga hér í frændhaga várum, Hkr. iii. 395; oss er þat klæki, segir hann, ef ..., Fms. vii. 269; at honum væri hvárki at síðan skömm né klæki, Sturl. iii. 150; allir verðum vér þá at klækjum, Fms. v. 204; haf nú þetta, ok með bæði skömm ok klæki, Gísl. 63; en nú hafit ér ánauð ok þrælkon ok þar með stórklæki ok níðingsskap, Ó. H. 227; bera æfinlegt klækisnafn at þora eigi at hefna þín, Fms. ii. 69; klækis högg, a dastardly blow, Bjarn. 66, (a pun.) COMPDS: klækis-efni, n. a mean, dastardly proceeding, Þorst. Síðu H. 49. klækja-fullr, adj. disgraceful, Stj. 406. klækis-laust, n. adj. blameless, 'sans reproche,' Sturl. i. 221. klækis-maðr, m. a dastard; kvað þá eigi meðal-klækismenn vera er þeir þyrði eigi at hefna sín, Ísl. ii. 71, Fms. xi. 270, Sturl. ii. 170. klækis-nafn, n. a name for cowardice; see above. klækis-orð, n. in same sense, Hom. 111, Fms. v. 136, Hkr. iii. 114. klækis-skapr, m. baseness, cowardice, Fms. xi. 270, Lv. 50. klækis-verk, n. a base work, Ld. 282.

klæki-liga, adv. in a dastardly way, Fs. 41, Vápn. 27.

klæki-ligr, adj. dastardly, cowardly, Bs. i. 165, Ísl. ii. 451.

klæki-skapr, n. baseness, meanness, Fbr. 74, Nj. 32.

klækja, t, to put to shame; suma hafi hón látið klækja á nokkurn hátt, Fas. iii. 75; ok telr þat manngi munu gört hafa at klækjask á við hann, Ísl. ii. 319; hence the mod. klekkja á e-m, to punish one; engi skal dirfask at göra henni kinnroða eðr klækja hana um, at hún fari fátækliga, Stj. 423.

klæma, d, [klám], to fall foul of; klæmdu mjök í orðum sínum Maumet ok Terrogant, (as Spenser, 'Maumet and Termagaunt'), Flóv. 42 :-- mod., reflex. klæmast, to use obscene, filthy language.

klæminn, adj. using obscene, filthy language.

klök, n. pl. [Dan. klukken], the chirping of birds, Rm. 41.

klökkna, að, to become klökkr, Karl. 545, freq. in mod. usage.

klökkr, adj., with a characteristic v, acc. klökkvan, etc., prop. bending, pliable, as of a reed; klökkr kjölr, Bs. i. 483 (in a verse); varð Mariusúðin klökk mjök ok skaut lykkjunum. Fms. viii. 199; klökk stál, of a ship, Edda (Ht.); á klökkva saumför, Orkn. 104 (in a verse). II. metaph. soft, crying faintly, moved to tears; hann varð við þetta klökkr mjök ... ok segir honum til vandræða sinna, Rd. 50; Jón ætlaði en sem fyr biskup með kúgan klökkan at göra, Bs. i. 289: broken-hearted, Eb. 78 (in a verse); þá urðo þeir klökkvir (they lost heart) ok flýðu frá Þóri, Hkr. Cd. Fr. 264; at hann skyldi gráta sem barn, ok litill þróttr mundi í honum vera, at hana varð svá klökkr við þetta, Ó. H. 300; konungs-dóttir varð klökk við orð hans ok bliknaði, Karl. 100.

KLÖKKVA, pres. klökkr, pret. klökk, pl. klukku, also spelt with ey, kleyqva, Kb. of the Sæm.; [A. S. cloccan and Engl. cluck, limited in sense, like Lat. glocire; Dan. klynke]: I. to soften; klökkvandi kalda jörð, Mar. (rare). II. metaph. to sob, whine; kostir 'ro betri heldr en at klökkva sé, Skm. 13; klukku þeir karlar er kunnu görst heyra, Am. 62; af sonarlegri ást klokk nú Josaphat mjök, Barl. 187; þá klökk konungrinn ok allir þeir er honum fylgðu, 211; þá klökkr hann af harmi hugar, Sks. 226; er Davíð heyrði þessi tíðindi, þá klökk hann, 716; einn af gestum Magnúss konungs gékk til ok kysti líkit ok klökk við, Fms. viii. 236, v.l.; honum fannsk svá mikit til vígslunnar at hann klökk, x. 109, v.l.; sumir klukku en sumir grétu, Barl. 190; sýta ok klökkva, Hom. (St.): part. klökkvandi, with failing voice; síðan minntusk þeir viðr Karl klökkvandi, Karl. 2, 180, 288: þótti honum konan klökkvandi kveða, Sturl. ii. 214 C; biðja, mæla klökkvandi, passim; the word is obsolete except as a participle.

klökkving, f. emotion, Mar.

KLÖMBR, f. [akin to a well-known root word common to all Teut. languages, cp. Germ. klam, klemmen] :-- a smith's vice, of which a drawing is given in the old edition of Glúm. (1786). 2. metaph. of troops drawn up in a similar shape; í klömbrina miðja millum þessara fylkinga, Stj. 512; skulu vér nú renna at ok hafa spjótin fyrir oss, ok mun klambrar-veggrinn ganga ef fast er fylgt, Glúm. 386; losnaði þá fljótt fylking Skagfirðinga sem klambrar-veggr væri rekinn, Sturl. iii. 84 :-- a local name in Icel., see the poem in Fjölnir (1836), p. 31.

KLÖPP, f., pl. klappir, [klappa], a pier-like rock projecting into the sea, and looking as if shaped by art; lenda við klöppina, or klappirnar, freq. in western Icel.; as also of stepping stones over a stream, leiðin lá yfir mýrar ok fen, ok vóru þar höggnar yfir klappir, Fms. vii. 68; klappar-nef, n. a projecting rock.

klöppur-nes, n. jutting rocks, Ó. H. 182 (Fb. ii. 309); lítið klöppurnes gékk fram fyrir utan hjá skipum þeirra, ok sá þeir því nær ekki út á fjörðinn, Fms. viii. 217; gékk klepparnes fyrir útan þá, Ó. H. 182.

knafa, að, stuprare, only occurring in the form knafat, as a various reading to sorðit, Nj. 15.

KNAKKR, m., different from hnakkr and hnakki, q.v., [cp. Engl. knick-knack = trifle] :-- a kind of little chair, high stool; skaltú gera kistu at móður þinni ok undir knakka, make a coffin and a hearse, Fs. 132; hann settisk niðr á einn knakk, Bs. ii. 186; stólar fjórir, knakkr, lectari, Pm. 17; lang-knakkr, an oblong bench; eldar vóru stórir í elda-skálanum, ok sátu þar nokkurir menn á langknökkum, Finnb. 310; hand-knakkr (q.v.), a kind of crutches.

KNAPI, a, m. [A. S. cnapa; Engl. knave; Germ. knabe] :-- a servant boy, the valet of a king or great man, Js. 14, N. G. L. ii. 434, O. H. 70, 71, Karl. 331, Þiðr. 141.

knappa, að, to furnish with studs; knappaðr, studded, of a garment, Rétt. 120; gull-k., Eg. (in a verse).

knapp-höfði, a, m. a knob-head, ball-head, Hkr. iii. 80.

knappi, a, m. a nickname, Landn.; whence Knappa-dalr, m. a local name, id.

knapp-járn, n. iron with a knob at one end, Bs. i. 379, used for surgical operations.

knappr, adj. [Dan. knap], scanty.

KNAPPR, m., mod. hnappr, [A. S. cnæp; Engl. knop (Chaucer), later knob; Germ. knopf; Dutch knop] :-- a knob; staf í hendi ok knapp á, Þorf. Karl. 374; the knob or head of a pole or the like, Fms. viii. 428; þá skýfðu þegar knappinn or hrips-grindinni. Lv. 65; stöng mikil upp ór ok knappr á ór gulli, Fb. ii. 128; upp af hornstöfunum vóru stórir knappar af eiri görvir, 297; á ofanverðri þeirri stöng er einn mikill gullknappr, Þiðr, 189; stöng gulli búin upp at knöppunum, id.; hringr eða knappr, Grág. ii. 232: the phrase, gefa frelsi frá horni ok knappi, from the clasp and neck-collar being a badge of servitude, N. G. L. i. 228; ríða knapp á e-t, to furnish a thing with the knob, i.e. finish it, Ísl. ii. 102. 2. a stud, button; kjafal kneppt saman milli fóta með knappi ok nezlu, Þorf. Karl. 412. knappa-svipa, u, f. a kind of lash = Russ. knut, Bs. ii. 10.

knapp-tjald, n. a tent; see knappr, D. N.

knarri, a, m. = knörr (q.v.), Arnór.

knarr-skip, n. = knörr, Fms. vi. 305, v.l.

knatta, að, to lift to the level of one's head; also járn-knatta.

knatt-drepa, u, f. a 'ball-smiter,' a bat, Vígl. 69 new Ed.

knatt-drepill, m. = knattdrepa, Grett. 92.

knatt-gildra, u, f. a trap to catch the ball in the knattleikr, Grett. 92 A.

knatt-högg, n. a blow with a ball, Vígl. 69 new Ed.

knatt-leikr, m. playing at ball, a kind of cricket or trap-ball, a favourite game with the old Scandinavians, Sturl. ii. 190; described in the Sagas, Grett. ch. 17, Gísl. pp. 26, 32, Eg. ch. 40, Vígl. ch. 11 (13 new Ed.), Hallfr. S. ch. 2 (Fs. 86), Þorst. S. Vík. ch. 10, Gullþ. ch. 2, Harð. ch. 22; the ice in winter was a favourite play-ground, see Gullþ. etc. l.c.

knatt-tré, n. a bat-trap, Eg. 188, Fas. ii. 407, Gísl. 32.

knauss, m. a knoll, crag, D. N. v. 620; whence the mod. Dan. knös and bonde-knös = a 'boor knoll,' a boorish youth.

KNÁ, a defect. verb, for the conjugation of which see Gramm. p. xxxiii; the pres. infin. knegu nowhere occurs, whereas a pret. infin. knáttu occurs in Sighvat (Fms. vi. 40); a subj. pres. knega, knegi, knegim, Hkv. 2. 34, Fsm. 22, 25, 41, Stor. 15, N. G. L. i. 89; pret. knáði for knátti, Fms. xi. 296 (in a verse), Rekst.; with a suff. neg. kná-at, non potest, Gm. 25; knák-a, non possum, Hým. 32, Am. 52; knegu-t, plur. non possunt, Hkv. Hjörv. 13: [A. S. cnáwan; Engl. know] :-- I know how to do a thing, I can, or quite paraphrastically like Engl. do; ek kná sja, I can see, i.e. I do see, freq. in poetry, always followed by an infinitive, but very rare in prose: I. in poetry; öllu gulli kná hann einn ráða, Fm. 34; hver er þær kná hafa óviltar, Sdm. 19; knáttu sjá mey und hjálmi, Fm. 44; melta knáttu, Akv. 36; er vörðr né verr vinna knátti, Gkv. 33; ef ek sjá knætti, 22; ef hann eiga knætti, Skv. 3. 3; ok knætta ek þér í faðmi felask, Hkv. 2. 27; knættim hefna, Gh. 5; kneguð oss fara, ye cannot confound us, Hkv. Hjörv. 13; knega ek grami fagna, Hkv. 2. 34: knegi hníga, Fsm. 25; knegi sofa, 41, 42; sá er trúa knegim, Stor. 15; skjöldu knegut þar velja, Akv. 4; knákat ek segja, I can never say, Hým. 32; knáka ek þess njóta, Am. 52; ek hykk þá knáttu (pret. infin.) kjósa, Sighvat; ginnunga-vé knáttu brinna, did burn, Haustl.; knáttu drúpa, they did droop, Eg. (in a verse); knátti svelgja, Ýt. 4; unnir knegu glymja, Gm. 7; bjöllur knegu hringjask, Ó. H. (in a verse); hann kná kjósa, he does choose, Vsp. 62; knáttu sporna, they did spur, 28, Og. 9; hann knáði velja, Rekst.; knáði lenda, Fms. xi. 296 (in a verse); hann knátti vakna, did awake, Bragi; ér knáttuð skipta, ye did share, Edda (in a verse); ek kná stýra, Landn. (in a verse); kná-at sú veig vanask, Gm. 25; kná snúa, Vsp. (Hb.) II. in prose; þá kná þat grafa í kirkju-garði, then it can be buried in a churchyard, N. G. L. i. 12 :-- I shall, in law phrases, várr kná engi blandask við búfé, N. G. L. i. 18 :-- I can, I do, þá skulu þingmenn veita honum vápnatak til þess at hann knegi verja jörð sína lögum at dómi, N. G. L. i. 89; hann knátti engu bergja (he did not taste) af himneskum sætleik, Eluc. 59; þeir báðu at þeir knætti sjá líkama Clement pafa, Clem. 47.

kná-leikr, m. prowess, pithiness, Sd. 138, Bjarn. 48.

knáliga, adv. deftly, doughtily: þeir sækja k. ferðina, Ld. 226;