This is page 389 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)
This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.
Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.
This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.
The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.
LILJA -- LINDITRE. 389
Uggr fyr'r o^an "M þessi !önd, Eg. 58; Ey liggr í Hitará, Bjarn. 22; eyin
Jjggr við þjóðleið fyrir útan, Ö. H. 116; veiði-stöð sú liggr å Breiða-firði
er Bjarneyjar heita, Ld. 38; þar liggr til hafs litver, lies on the sea-side,
0. H. 149; veginn þann er urn skóginn la, Eg. 578; sem leið liggr, Eb.
306; liggr gata til bæjarins, Gísl. 28; en til góðs vinar liggja gagnvegir,
Hm. 33; leiðin liggr fram með hálsinum, Eg. 582; tjaldstaði þá er þeim
þóttu beztir, ok hæst lágu, Fms. vi. 135; þangat sem leiðin liggr laegra,
Sturl. ii. 247: of the body, lá halt tanngarðrinn, he bad prominent teeth,
Nj. 39: of the eyes, rauðlituð augu ok lágu fagrt ok fast, Fms. viii.
447; augu þau er liggja í Ijosu liki, Kormak: ofarliga muri liggja ú-jafnaðr
j þér, Grett. 135 new Ed.
B. Metaph. usages, esp. with prepp.; liggja á, to lie he a vyon, to weigh
upon, and metaph. to oppress; liggja á mér hugir stórra manna, Fb. i.
258, Sks. 276; 1. á hálsi e-m, to hang on one's neck, blame, Fms. xi.
336: of a fine, þar liggr ekki fégjald á, ' ti s not finable, K. þ. K. 164:
to be bewitched, lie under a spell, þat lá á konungi, at hann skyldi eigi
lifa um tiu vetr, Fms. x. 220 (cp. leggja á e-n and á-lög): to pursue,
liggja á úknyttum, to pursue wicked things, 172; liggja á nráði, Karl.
121: to be urgent, of importance, pressing, kvað honum eigi á liggja
þat at vita, Grett. 37 new Ed.; eigi þykki mér á því lie;gja, segir Jarn-
skjöldr, Fb. i. 259; mun þar stórt á liggja, V i s a grave matter, Nj. 62;
nú liggr honum ekki á (it does not matter for him), þótt hann komi aldri
til Islands, Band. 10: mod., það liggr ekki á, it does not press, is not
urgent; mer liggr á, it lies on me, is pressing for me: impers. to feel,
be in spirits so and so, liggr vel á e-m, to be in good spirits; liggr ilia
á e-m, to be in low spirits, the metaphor being taken from the pressure
on the mind: leaving out the prep., la honum þat ílla, it weighed heavily
on hitn, Bs. i. 775 :-- üggia að, in the phrase, það lá að, that was just
what was to be expected! an expression of dislike :-- liggja fyrir e-m,
to lie before one, of things to be done or to happen, of what is fated,
doomed (see for-liig); þætti mér þat ráð fyrir liggja, faðir, at þú sendir
menu, the best thing to be done would be to send men, Eg. 167; at þat
mundi fyrir liggja at búask til orrostu, 283; en Bera kvað Egil vera
víkings-efni, kvað þat mundu fyrir liggja, þegar hann hefði aldr til, 190:
liggja iyrir e-m, to lie in one's way, in ambush (cp. fyrirsát), Edda 148
(pref.), Eg. 240 :-- liggja um e-t, to lie in wait for, Fms. x. 287; 1. um
lif e-s, to seek one's life, Stj. 550, Sks. 722 :-- liggja til, to be due to, de-
served; þótti þat til liggja at taka af honum tiguina, Eg. 271: to belong
to, naut ok sauðir, lá þat til Atleyjar, 719: to fit to, til sumra nicina
liggr bruni (as a remedy), 655 xi. 28; bætr liggja til alls, there is atone-
ment for every case, Fas. iii. 522; e-m liggr vel (ilia) orð til e-s, to speak
well (or evil) of a person, Sturl. iii. 143 :-- liggja undir, to lie underneath,
be worsted, of wrestling, Bárð. 166; fyrir hverjum liggr hlutr þinn undir,
Eb. 156 :-- liggja við, to lie at slake; deildi ... ok hafði einn þat er við
lá, Ísl. ii. 215; en þeir köru at hætta til, er féfang lá við svá mikit, Eg.
57; skal þar liggja við mundrinn allr, Nj. 15; liggr þér nökkut við ?
-- Lif mitt liggr við, segir hann, 116; þá muntú bezt gefask, er mest
liggr við, when the need is greatest, 179; svá er ok at mikit liggr yðr þá
við, 22^; en mér liggr her nú allt við, it is all important to me, 265;
þútt ek vita at lif mitt liggi við, 115; lá við sjálft, at ..., it was on
the point of..., Al. 79: mod., það lá við, að ...
C. Reflex, to lay oneself down, lie down; þá er þat étr ok er fullt liggsk
þat ok söfr (of cattle), Best. 58, cp. Gm. 2. e-m liggsk e-t, to leave
behind, forget; svínið lásk mér eptir, Skíða R. 185; legisk hefir mér
nokkut í minni venju, ek gáða eigi at taka blezun af biskupi, Bs. i. 781:
hence the mod. phrase, mér láðist (Iforgot) and mer hefir láðst, which
is a corruption from met lásk eptir; for lá mór eptir, read lásk mer eptir,
I forgot, neglected (?), Skv. i. 20; láskat þat dægr háski, it did not mi ss,
did not fail, Aniór; láskat, be failed not, Bjarn. (in a verse).
LILJA, u, f. [Lat. liliutn] , a lily, Stj. 562, Barl. 44, Trist. 7, Mag. 9:
name of a poem, whence the saying, oil skáld vildu Lilju kveðit hafa,
H. E. ii, 398 :-- metaph. of a lady, min liljan fríð ! Fkv. ii. 52: cp. den
lillie-vaand (qs. lily-hand), epithet of a lady in the Danish Ballads.
COMPDS: lilju-grös, n. pl. lily flowers, Matth. vi. 28. Lilju-lag, n.
the metre of the Lilja, the mod. name for the ancient hrynhenda (q. v.),
in which metre the Lilja was composed, whence the name.
LIM, n., this word is heterogene, neut. in sing., fern, in plur. :-- the
foliage, limbs, crown of a tree, opp. to the stem; hann lætr snúa liminu
hvers trés lit af borginni, Fb. ii. 1 24; neðarliga af furunni stóð einn kvistr
mjor, ok tók í limit upp, Fas. iii. 33 :-- -fagots, festi brátt í liminu er þeir
höfðu borit undir virkit, Fms. i. 128; eldr kveyktr í þurru limi, vii. 37;
ef maðr víll sér ny'ta lim þat, Grág. ii. 297. II. plur. limar;
limbs, branches, á baðmi viðar þeim er lúta austr limar, Sdm. II, Fsm. 19;
með greinum ok limum, Sks. 555; með limum ok kvistum, 444; bitr
af Léraðs limum, Gm. 25; þeir lágu svá nær berginu, at lauf ok limar
tóku út yfir skipit, ó. H. 36; tré mikit, óðu limarnar uppi, en rætrnar í
sjónum, Fms. vii. 163; þá sá þeir at limarnar hrærðusk, Eg. 377; festu
skjöldu sína í limar, Nj. 104; þeir köstuðu lykkju snærisins upp í limar
trésins, drógu síðan, svá at konungr hékk uppi við limar, Hkr. i.
26. 2. metaph. ramifications, consequences; grimmar limar ganga
at trygð-rofi | armr er vára vargr, Sdm. 23; orða þeirra, er á annan lýgr | (oflengi leiða limar, Skv. 2. 4; af þeim úvönum ok siðleysum leiddi svá
margar limar, Thom. 4. COMPDS: lim-dólgr, lim-garmr, lim-
Korg, f. ''rod-fiend, 1 poct. fíre, Lex. Poöt. lim-margr, adj. having
large branches, fsl. ii. 18. lim-rúnar, f. pl. bough-runes, a kind of
magical Runes, Sdm. 11.
lima, að, limðir, poët., Edda (in a verse), [limr], to dismember, El. I,
Sturl. ii. ii, Fas. iii. 126; af-lima (q. v.), Bs. ii. 75; lima upp, to rip up,
N. G. L. i. 381.
limaðr, part, [limr], limbed, esp. of the feet, hands; vel, ilia limaðr,
Bs. i. 127, Ld. 20, Fms. v. 238, 0. H. 74; limaðr mjök, with long limbs,
Fms. vi. 206. II. [lim], branching, Fb. iii. 298.
lim-byrðr, f. a burden of fagots, Fms. i. 127.
lim-heill, adj. sound-limbed, N. G. L. i. 85.
lim-hlaupa, adj., prop, of a horse = bógsiga, wrung in the withers:
metaph. cowed, pros/rate, þér látið mikilliga, en þegar rikra manna orð
koma til yðar, þá eru þér þegar limhlaupa, Sturl. i. 14; þeir Hörgdælir
vóru orðnir svá limhlnupa fyrir Guðmundi, at..., 163.
limi, a, m., proncd. limi, [lim], a broom or rod of twigs, rod; barðr ok
með lima húðstrokinn, Bær. 20; hann lætr ganga limann um bak honum
ok báðar síður, Grett. 135; let taka þá Svein alia, ok leggja fast lima á
bak þeim, and lay the rod stoutly on their backs, Fms. vi. 189; limi song
harðan prima, the rod sang a harsh time (on his back), Mork. 227, cp. Orkn.
188, (in the verse in the note) =' the waves did beat the ship:' the mod.
phrase, leggja sig í lima, prop, to lay oneself under the rod, to take great
pains in a thing, work hard; sóp-lirui, a sweeping besom. lima-liögg,
n. a flogging, Hkr. iii. 216.
lim-lesta, t, to maim, Geisli.
lim-lesting, f. mutilation.
LIMR, in., gen. limnr, pl. limir, acc. limu, limi, Sks. 107 new Ed., as
also mod.; [A. S. lim; Engl. limb; Swed. -Dan. le w] :-- a limb; á sinum
limum, Hom. 126; um nasar eða aðra limu, Bs. i. 522; manna-höfuð
ok af höggnir limir, Fms. i. 171; lirnuna, Bs. ii. 158, 168; leysa limu
sina, Sturl. ii. 90: allit., lif ok limu, life and limb, Eg. 89; er viðr liggr
lif eða lirnir, Gþl. 550; lífs grið ok lima, Eb. 310. 2. metaph., limu
Guðs, Mar.; limu Fjándans, Devil's limb, Fms. viii. 221. II. a
joint of meat; var á brautu einn limr oxans, Ísl. ii. 331; þrjá limu kjöts,
Vm. 119; nauta-limir, hálfr fjórði tigr, Dipl. v. 18; limr slátrs, N. G. L.
ii. 176. III. = lim, n.; hvern lim eða kvist þeirrar ræðu. Sks.
568. COMPDS: lima-burðr, m. gait, bearing. lima-fall, n.,
limafalls-sýki, f., medic, paralysis, Fél. lima-grið, n. pl. safety
of limbs (lífs grið ok lima), K. Á. 36. lima-lát, n. mutilation, Fms.
iii. 158. lima-ljótr, adj. 7^ ly limbed, Bárð. 165. lima-vöxtr,
m. the frame of the body, Fms. x. 151.
LINA, að, [Dan. lindre; see linr], to soften, mitigate; þat linar-
saur, Pr. 473. 2. metaph. to alleviate; Guð linaði þeirra eymðir,
Stj. :-- with dat., lina þvílíkum þunga, Dipl. ii. 14; lina atsokninui, Stj.
604; unit harmi minum, Karl. 215; lina til, to give way, Fms. vi. 28:
-- to abate, Bs. ii. 49 (of the wind). II. impers. it abates; þá er
líttat linaði clinu, Fms. xi. 136; við átak hans linar þegar sóttinni, Fb.
ii. 145; at nokkut skyldi lina augna-verkinum, Bs. i. 317. III.
reflex, to be softened, give way; þá linuðusk hugir þeirra, Fms. ii. 36,
Pr. 471, Rb. 440, Sturl. iii. 19.
lin-aflaðr and lin-elfdr, part, of feeble strength, Fms. iii. 206.
linan, f. mitigation, H. E. i. 259, ii. /2, 98, Grett. 117 A.
LIND, f., dat. lindi, Eg. 567 (in a verse), [A. S. lind; Engl. linden,
lime; O. H. G. linta; Germ, linde; Dan. lind] :-- a lime-tree, Edda (Gl.),
Merl. 2, 88, Pr. 406, passim, see Lex. Poët. II. metaph. a shield
(of lime-wood), Rm. 32, Vsp. 50; steind lind, a stained shield, Lex. Poët.;
as also a spear, Fas. ii. 320 (in a verse), Lex. Poët.: bauga lind, Vol. 5,
is dubious, perhaps = lime-bast, on which the rings were strung.
lind, f. a well, spring, brook, freq. in mod. usage, but seems not to
occur in old writers unless it be in Skv. 2. I, (lindar-logi, ' well-loiue' --
gold): compds, vatns-lind, uppsprettu-lind.
lind-hvitr, adj. white as bast, Lex. Poët.
lindi, a, m. [prop., as it seems, from lind = a string of lime-bast] , a belt,
girdle, Vkv. 17, Hkr. i. 82, Fms. i. 217, vi. 61, Bjarn. 19, 62, Rb. 438,
470, Magn. 468; eigi lagði verri maðr linda at sér, noworse man ever
belted himself, Finnb. 260; lindi af lirepti, Bs. i. 317: a belt belonging
to a priest's dress, Vm. 115, = messufata-lindi, Fms. iv. III. In mod.
usage lindi is any twist of wool or hair wound round the waist, hár-
lindi, band-lindi, silki-lindi, hujosku-lindi, q. v.: poet, the sea is called
Siggjar-lindi, Raðar-lindi, -=/ he belt of the islands, Lex. Poët. COMPDS:
linda-bindi, a, m. a girdle, s as h, B. K. 105. linda-lag, n. laying
the lindi, a law term; sækja e-n til lindalags, to a s k one tolay down his belt,
symbolical of insolvency, this done the creditor might recover his goods
wherever he finds them, N. G. L. i. 214. linda-staðr, m. thewaist,,
Bær. 9, Sks. 169.
lindi, n. a lime-tree, = lind, Lex. Poët.
lindi-áss, m. a nickname, Sturl.
lindi-skjöldr, m. a shield of lime-wood, Fas. viii. 413.
lindi-tré, n. a lime-tree, þiðr. 116.