This is page 408 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

408 MANNSMYND -- MALA.

Fær. 12. manns-mynd, f. the human shape, Stj. 147. manna-

reið, f. (a body of) horsemen, Nj. 206. manna-samnaðr, m. = inanr, -

safnaðr, Ísl. ü. 83. manna-seta, u, f. msn staying in a place, Ld.

42. manna-skipan, f. the placing of people, as at a banquet, in

battle, Korm. 62, Stud. i. 20, ii. 237. manna-skipti,:i. pl. exchange

of men, Germ, attswechselting, Hkr. i. 8. manna-fjlóð, f. ' mart's

sleuth, ' a track of men, Stud. i. 83. manna-spor, n. pl. men's footprints.

Sturl. ii. 0, 0, Eg. 578, Landii. 191. manna-styrkr, in. beip, þórð.

74. manna-sættir, m. a daysman, peacemaker, Fms. x. 51, Kb.

manna-taka, u, t". a reception of men, strangers, Fb. ii. 194. man na-

tal, n. -- manntal, Hkr. ii. 340. manns-váði, a, in. danger of life,

Fnis. viti. 2:4. marma-vegr, m. a road u'h-re men pass, opp. to

a wilderncfs, Grett. 115 A, Ld. 328. manna-verk, n. pl. -- m:mn-

virki, man's work, work by human bands, Fb. i. 541. manns-verk,

n. U'ork to be done by a person, N. G. L. i., -, 8, Gþl. 114. manna-

vist, f. a human abode. Fms. i. 226, Jb. 9, Orkn. 434. manns-

vit, n. ' man's wit' human understanding, rea. -on, Nj. ic6. manna-

void, n. pl.; in the phrase, e-l er at" in. inna-voldnin. i/ i s due to bitman

causes, not by natural causes, e. g. of a fire, the disappearance of a thing,

or the like, Nj. 76, Fms. ii. 146, iii. 98. maiins-voxtr, m. a man's

stature, Fas. ii. 508, Hom. 112. manna-þsngill, m. king of men,

the name of Njörð, Gm. 16, EdJa 104. manns-teði, n. human

bearing, behaviour. manns-æfi, f. man's lifetime; mart kann skipask

á maniisæíinni, a saying, Fms. vii. s 56; mart verðr á mannsætinni, útítt

var þat þá er vér vórum ungir, Fær. 195.

MAÐRA, u, f. [A. S. madders] , madder, rubia, a plant, Ilialt.: freq.

in local names, Möðru-dalr, Möðru-fell, Möðru-vellir, Lntuhi.;

Möðru-vellingar, the men from M.

mag-áll, m. tripe of sheep, the fe-h of the belly, esp. of:;hccp, Fas. iii.

392, freq. in mod. usag -- . Norse kvi^cal.

mag-fyllr, f. -- maga-fyl!r, lîarl. 39, Hom. (St.) II.

MAGI, a, m. [A. S. maga; Enal. ni':w; O. 11. Ci. maho; Germ, magen;

Dan. mave] :-- the maic, stomach, Nj. 27: |:eir barn sinn varning brott i

aiügum sinuin, jþorf. Karl. i. 242, Fbr. 56 new Ed., Fas. iii. 223, v. l.;

opt fær hl. rgis manni heimskum magi ... kunna null sins maga, Hm.

19, 20; gra-magi, rauð-magi. CO. MTDS: maga-bragð, n. a wrestling

trick. Fas. iii. 502. maga-fyllr, f. a belly fall, Fas. iii. 101, K. Á. 78.

maga-skegg, n. shaggy hair on the belly. Fms. vi. 741.

MAGN, n. [cp. mcgin and mega], main (as in 'might and main'),

strength; hver Guð ha fa Jx'r inagu gefit? Birr. 9; tnia njagni, Fas. i-438

(in a verse); þett mas;nit VHTÍ litið, Bs. i; lina-magn, /be strength of the

boughs, Vkv. 16; ivrir sakir ir. aims munar, by main force, Bs. i. 679;

vinds inp. gn, Barl. 63; matt ok inagn, Fb. i. 25. 9; meira magn, Bs. ii.

18; vera e-t uni magn, to be beyond one's power, loo strong for one, Stj.

395: bi-ru e-n magni, to overpower by main force, 51 2; hen segir at mattr

ska) at Jiiagni um liðvcivciu v^ð hann, she says that might shall go with

main in he'ping him, O. II. 144; af maimi, wi'h might and main. Lex.

Poët.; eptir öllu magni, id., Fms. viii. 104; er bat við ineira magni, at

Jjú gengr við r-líkar ruciðingar, it i s a sorer thing that..., Bs. i. 531;

magn tíóttans -- megin, frb. ii. 6i5; magn rikis sins, Al. 53: plur. goð-

inögn (q. v.), see megin.

MAGNA, að, to empower, strengthen; Gr. ð magnar jófur, Fms. vi.

(in a verse); oss magni goð gagni, may the gods grant ns victory ! Kb.

(in a verse); rogn magna riki llákonar, Vellekla; magua þrif e-s, to give

health and wealth to a person, Ib. i. 138 (in a verse); tirengr magnar lof

þengils, /he poet magnifies the king's praise, Sighvat. II. in prose, to

charm, make strong by spell; O. ûinn tók höfuðit, ok kvað þar yiir galdra

ok magnaði svá at þat mælti við hann, Hkr. i. 8; hann magnaði með

mikhim blótskap líkncski jbórs, Fnis. i. 2(15; menu skulu eigi f. ira nieð

steina eðr magna þá til þess at binda á menn eðr û'nað, K. þ. K. 78;

þeir kölluðu hann þorgarð ok mögnuðu haim með svá niyklum fjaiulans

krapti, at hann gt'-kk ok mælti við menu, Fb. i. 213; ok svá m;ök var

magnat líkncski Freys, at..., Fms. ii. 73; hefi ek þá svá signaða ok

magnaða, at engan þeirra mun iárn bíta, Fb. iii. 245; annan dag eptir en

keriing hafði tr(''it inagnat, Grett. !=, !; þeir tóku þá at jnagna fjölkyngi

sina, Fms. ii. 141; fremja galdra eðr þá hluti nokkra er magnaðir sé,

D. I. i. 243; hann var svá m. ignaðr af yfirsiiugum Grírnu, at hann bitn

ekki járn, Fbr. 32 newKi!.; síðan er kerling hafði magnat rótina, Gr-. -U.

1. ^3; magnaði harm þá köítu mjük. l''s. 44: thus in mod. usage, magna

ilraug, to raise a ghost. III. reHex. to increase in power, grow

strong; at vita hvernig her hefir magnask Kristnin, Bs. i. 59; er Johannes

sá magnask alþyðurróm, 623. 26; sá er í ofmctnaði vill magnask gegn

Guði, to puff himself up against God. Hom. 133; en svá kom at

eldrinn inagnadisk, Fms. ix. 533; hann sigraði inarg. ir þjó5:r svá at aldri

mögnuðusk þær síðan, Ver. 98 :-- of a ghost, cn Glánir lók at magnask

af nyju, Grett. 112. 2. part, magiuðr, see above (II).

magnaðr or înögnuðr, m. a sfrengtbener; in poet, compds, hjaldr-m.,

a war-maker, warrior; sigr-m., a victor, Lex. Poët.

Magni, a, m. a son of Thor, Edda, Ls.: a pr. name, Fms. xii.

magn-lauss and magn-litill, adj. 'main-lets, ' weak, feeble.

magn-leysi, n., medic, weakness, palsy.

Magnúss, m. a pr. name; for the origin of this Norse name from

Charlemagne see 0. H. ch. ill, -- hví létztu sveininn Magnus heita, ekki

er þat várt ættnafn ? Sighvatr svarar, ek hot hann eplir Karla-rnagnusi

konungi (king Charlemagne), þann vissa ek mann bezîan í heimi. From

this Magnus (king Magmis the Good, born 1024) the name afterwards

spread to all countries in which Norsemen settled.

MAGR, adj., fern, niogr, neut. inagrt, compar. mc-gri, meajrstr or

magrari, -astr; [A. S. mæger; Engl. meagre; Dan. -Swed. viager; Lat.

maccr\ :-- meagre, lean; magran mar, Hm.; nuigr kv'r, Kb. 316; maT

ok muttdreginn, Fms. vi. 302; hón var mogr, Róm. 216 :-- lean, þvílík

slá'. r er svá cm mögr. Fms. x. 303; tvá hesta aðra feita en aðra maora,

Nj. 32; verði þau mügr, Rb. 344 :-- as a nickname, þá var hann sveltr

svá at þan kenndu hann eigi, J. au heifðu hatm brottu með ser ok kölluðu

Helga enn Magra, Landn. 205.

magrligr, adj. lean-looking, pinched, Fas. iii. 178.

mak, n. [Dan. mag] , irk^omeness: ó-mak, troubles, (rare.) II.

in plur. iHok, (]. v. [Germ, machen; Engl. mn~i:e\, intercourse. maka-

skipti, n. pl. [I);-. n. nui^e-skifie'] , exchange of estates.

MAKA, ð,(Engl. make; Germ, macben; a root word quite alien

from the Northern languages, for of the three references below, two

seem to be put into the month of foreigners trying to speak Norse] :-- to

make; in the phrase, ek ska. 1 maka honum háði;ng, 7 will ' make shame'

to him, O. 11. L. 45 (the persons in the story wore prob. foreigners);

inaki enginn svikk. let none 'make' a disturbance, the words of John the

Fleming in Bs. i. Sol; byrjar oss at maka þessar þjóðir í várri dvöl með

nokkurri venju, we ought, to put them to some shame, Al. 119. 2. to

smear, grease, freq. in mod. usage, perh. derived from maka húðung

above, or it may be quite a different word.

maka, u, f. a female mate, Art.

MAKI, a, m. [ Dan. mage, (Cg!e-mage = husband; Old Engl. make'] :--

a match (prob. originally a customer, partner, cp. mak II), Nj. 35. Ld.

64, Kb. eT), Ô. II. 112, Bs. i. 765, Karl. 296; inaki bólsïrs, the 'bolster-

mate, ' pout, the head, Ad. 6; tveggja, fjognrra manna maki, a match

(in strength) for two, four :-- a maic, esp. of animals, birds, Bb. 2. ii, 29- ol-

makindi, n. yl. friendly intercourse; í makindum ok vinskap, Eg. 41;

for þat allt í makindi ok vinskap, Ld. 192. 2. res t, ea. se; í mak-

indum. at one's ease, cp. Dan. i ro og mag.

makka, að, (makk, n.), to job, make and meddle, akin to maka, q. v.

(conversational).

MAKKI, a, m., qs. inanki, [mon = wza ne; Dan. -Swed. wz anke] :-- the

upper part of a horde's neck, freq.

makliga, adv. ~/î tly, properly, þorst. Síðu II. 173: deservedly, Ld. 148,

Fms. v. 70, vi. roo, x. 325.

maklig-leikr, m. (-leiki, a, m.), mostly in pl. what serves one right,

Sks. 474, T'ms. vii. 312, Fs. 165; at makiigleik, deservedly, J;orst. Stang.

55, Fms. iii. 156, vi. 342.

makligr, adj. [Scot, wj akly"!. prop, well-matched'met/, proper, becoming,

Fms. i. 3, vi. 227, vii. 285, Þorst. Síðu II. 173, Kb. 80; compar. more

fitting :-- de-ervcd, Ks^. 561; v;rri hitt makligra, at..., Fs. 57: deserv-

ing, of a person, with gen., makligr er j-jórarinn þess frá oss, Nj. 25,

Fs. 7; miki's góðs m., 35; olluni þóttu búendr makligir til skaða, O. II.

205; þvkki nu'r Njilll makligr vera at ek unna honum þess, Nj. 188.

MAKR, adj., only in compar. more suitable, easier, snugger; en þeir

berjask er þat er makara, but they fight to whom that fitted better, Jms.

xi. 277; hann kvað honum makara at sitja við elda, Fas. ii. 112; hann

kann vel kyssa, makara væri (more becoming) at hann kynni jafnvel

riða með riddara vúpnr. m, Sir. 59. 2. = Lat. uii:iam; niakara, at

ek jiin ainbátt niætti finna miskunn í þínu augliti, woidd that í could]

Stj.;-;O2, 400, 428; makara, at minn herra Naaman v;rri nær spá-inauni

(îuðs, 616. II. easy to deal with; þaðan frá var Eindriði hinn

makasti, Bs. i. 7O9-I

mak-ráðr, adj. leisurely, Fas. i. 325.

makt, f. [a for. word, for the genuine form is mattr, q. v.] :-- might,

power, Bs. i. 773' Olar., and in romances of a later date, freq. in mod.

usage, Pass., Vidal. passim. COMPDS: maktar-leiki, a, m. might,

II. K. i. 246. maktar-maðr, m. a vrigb/y man.

MALA, pret. mól. múíu; subj. pret. mœli, Gs. 10; part, malinn;

reflex, pret. mólsk, Edda 78; a defect, strong verb supplied by weak

forms, thus the strong pres. indie, sing, mel scarcely occurs; in mod.

usage it is weak throughout, mala, maiaöi, malat, although the strong

pret. may still be used in writing: [Ulf. malan - a. \rjO(iv, Luke xvii. 35,

and so through other Teut. languages; cp. Lat. mola, molere; Gr.

fj. ii\T] ; derived are Icel. mylja and iuelja, q. v.] :-- to grind; en si'i

náttúra fylgði kvernunum, at þat mólsk á kverninni er s;'i mælti fynr er

inol, ... Fróði konungr bað þa-r mala gull ok frið ok sælu Fróða ... þær

mólu litla hríð áðr uiðr sukku skipin, Edda 78, 79 (the tale of Fróði and

the power-mill, cp. 221); auð mölum Fróða (dat.) moluni alsælan, Gs.

5; né mœli svá mær bergrisa ... malit hett ek tyrir mik... . inol inins

föður mær rammliga, ... niolum cnn frarnar, ... molu meyjar megins

kosíuðu, ... malit höfuni, Froði, sein munum heila, losqq.; frá ek