This is page 422 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

422 MEIÐING -- MEINN.

-- to spoil, destroy, eptir þat kom hagl stórt ok meiddi allan ávöxt jarðar, Pr. 436; nú hefir yður vangeymsla mjök meiddan várn sigr, Fms. vi. 326; ef menn skeðja jörðu eðr meiða lands-nytjar, Grág. ii. 216; þá tók hann at meiða hof ok hörga, Bs. i. 10 :-- of a horse, to make it sore on the back, and part. meiddr, sore in the back. II. reflex. to take hurt, be hurt, maimed, Grág. ii. 16, Fms. i. 273; meiddusk skipin þar fyrir, Ó.H. 164; ok hafði meizk (= meiðsk) þjóleggrinn, Bs. i. 344.

meiðing, f. bodily hurt, maiming, damaging, esp. in pl. of serious bodily hurts, dangerous wounds, Bs. i. 531, Nj. 21, Fs. 34; í manndrápum ok meiðingum, Fb. ii. 64, MS. 625. 64; at hann hélt lífi meiðinga-laust, unmaimed, unhurt, Sturl. iii. 132; þeim hélt við meiðingar, Nj. 21; meiðing fjár, K.Þ.K. 176.

meiðir, m. an injurer, Lex. Poët.

MEIÐMAR, f. pl. [Ulf. maiþms = GREEK, Mark vii. 11; A.S. mâðm] :-- gifts, presents, only in poetry; þiggja meiðmar, Skv. 3. 39; meiðmar (acc.) ok mösma, Km. 35; stórar meiðmar, Akv. 5; meiðma fjöld, Am. 93, Skv. 2. 2; fjöld á ek meiðma, Þkv. 23; en þeirrar meyjar meiðmum týna, referring to the mundr (q.v.), for if a man forsook his wife without due cause he had to pay her mundr, Skv. 3. 15.

MEIÐR, m., gen. meiðar, Gm. 34 (Bugge), but else meiðs, dat. meiði; [meid or mei, Ivar Aasen; Swed. mede; perh. derived from meiða, of a lopped and barked tree] :-- -a pole or longitudinal beam, esp. the two long beams in a sledge, also called sleð-meiðr; þá reif hann meiðinn undan sleðanum, ... en Arnkell laust af sér með meiðnum, ... hann laust sleðmeiðnum í mót honum, ... en meiðrinn kom á garðinn, ... en sleðmeiðrinn brotnaði í fjötrar-raufinni, Eb. 190: the phrases, standa á öndverðan meið með e-m, to stand foremost on the meið, to stand at the upcurving of the sledge-bearers, i.e. to stand in the forefront as a champion, Bs. i. 141; cp. 'staa paa meiom,' and 'meia-hals' = the rising of the meid, Ivar Aasen; mjök þótti mönnum á einn meið hallask með þeim, it went all on one side (metaphor from a sledge capsizing), Bjarn. 59; váð-meiðr, a pole to hang clothes on for drying; nú skulu þér hér reisa við ána váðmeið, ok er konum hægt til þváttar at hreinsa stórföt ... þat hygg ek at við þann meið festi hann ykkr upp, Glúm. 390, 391, Rd. 296; cp. váð-áss, Hrafn. 20. 2. poët. a pole; telgja meið til rifjar, to shape a pole for a loom, to make a weaver's loom, Rm. 15: of the mistletoe, af þeim meiði er mer (i.e. mær = mjór) sýndisk, Vsp.: of the gallows' tree, Hðm. 18, Ht. (Yngl. S. ch. 26); and of the tree Yggdrasil, Gm. 34, Hm. 139, prob. from the notion of its being the gallows of Odin: so also the raven 'á meiði' in Bkv. 11 seems to mean the gallows, cp. Germ. galgen-vogel; in Hkv. 1. 5. it is perh. = váðmeiðr. The word can never be used of a living tree. In poetical circumlocutions of a man, vápna meiðr, passim, see Lex. Poët.

meiðzl or meizl, mod. meiðsli, n., mostly in pl. bodily hurts, injuries, mutilation. Sturl. ii. 181, Korm. 216, Fms. vii. 185 (v.l.), Bs. i. 530; meizla-högg, -sár, Fas. i. 331, iii. 33; meizla-laust, Fms. ii. 276.

meiðzlur, f. pl. = meizl, Edda 127, Ó.H. 70, Fms. vii. 185, x. 420.

MEIN, n. [A.S. mân; cp. Old Engl. (Chaucer) meygned = maimed; Dan. meen], a hurt, harm; muna þeir mein er þiggja, a saying, Lv. 86; at engum verði mein at, that it may do nobody harm, Fs. 94, Al. 98; engum manni at meini verða, Fs. 131, Fms. vi. 350; e-m verðr mein at e-u, Grág. ii. 266: göra e-m mein, Fms. i. 99, Fs. 11; hón kvað þat mein (a pity) at hón hafði eigi þá menn augum leitt, Fs. 85; mein ok úhapp, Edda 18; geysi mikit mein var honum þat, 23; láta sér í mein, to deny to oneself, Hom.; hann lét sveininum ekki í mein, ok unni mikit, i.e. he let the boy want nothing, and loved him much, Nj. 147; taka sér e-t í mein, to part with a thing one cannot well do without. 2. medic. a disease, sore, &c.; ein kona varð fyrir meini miklu, Bs. i. 309; til bótar hans meins, id., 377; þá er meinit hvarf frá honum (of epileptic fits), 380: also used of an internal organic disease, thus, innan-mein, internal disease, 323 (of hydatides); fingr-mein, a sore finger; handar-mein, a sore hand; fótar-mein, 321, 328: brjóst-mein, a bad chest, but brjósta-mein, abscess or cancer in the breast, of women; átu-mein, an 'eating sore' a cancer; tungl-mein, a kind of 'tinea' or woodworm. II. plur. a drawback; þótti þat með stórum meinum um slíkan mann, Fs. 50; honum syndisk mein auðsýn á því, Ó.H. 195; ef maðr tekr sök af manni, ok verða þau mein á, at sök verðr eigi sótt. Grág. ii. 81. 2. of marriage in the eccl. law, hindrances, such as relationship or the like, that make a wedding unlawful; hann gipti Snælaugu dóttur sína Þórði Böðvarssyni með tvauföldum meinum, Bs. i. 427; sagði laungetin börn þeirra sem getin vóru upp frá því sem mein vóru vituð, 285 (see meinbugir); ef hin meiri mein eru, Grág. i. 365; ok varðar fjörbaugs-garð um in minni mein, 366. COMPDS: meina-lauss, adj. blameless, Fms. vi. 109: unhindered, meinbuga-lauss, Grág. i. 307; ef þeim er meinalaust, if they are unforbidden, 26; prestr skal syngja allar heimilis-tíðir at meinalausu, if be is unhindered, Am. 37; oss dugir fagna Ólafs-messu meinalaust, id., Sighvat. meins-vanr, adj. guileless, Gm. 16.

meina, að, to harm, Barl. 173; sólar hiti meinar þar um sumar, Stj. 69; þau meina þér ekki vætta, 24. 2. to hinder; meina e-m e-t, verðr hann sjúkr eða sárr, eða meina honum vötn eða veðr eða menn, Grág. i. 496; enda bæri eigi leitir fyrir né hæðir svá at þat meinaði, 433; hvárt sem meinar frændsemi eðr sifskapr, H.E. i. 513 :-- to prohibit, ekki mun ek meina öðrum mönnum at halda þá trú sem sýnisk, Fms. i. 305; faðir hennar ok móðir meinaðu þeim þat ekki, ii. 99; ok er henni var þat meinat, þá hljóp hón út á skóga, Fas. i. 517, Stj. 520, Barl. 65.

MEINA, irreg., pret. meinti, but pres. meina, meinar; part. meint; [a for. word from the Engl. or Germ.; it first occurs about or a little before the time of the Reformation; Germ. meinen; Engl. mean] :-- to mean; the passage, Landn. 333, is in the words of Björn á Skarðsá; ek meinti, Bárð. 6 new Ed., is from a paper MS., as are also Fas. i. 499 and iii. 488; the word, however, occurs in the Ósv. S. (a vellum of the 15th century), and is naturalised in mod. usage, Vídal., Pass., N.T. passim.

mein-akr, m. a nickname, Eb.

mein-blandinn, part. poisonous, Fas. i. 181.

mein-bugir, m. pl. impediments which make it sinful or wicked to do a thing; á þessum ráðum liggja stórir meinbugir, þvíat þat er it mesta Kristni-spell skírðum mönnum at eta hross, Fms. i. 126; mun hann sjá alla meinbugi þá sem á eru þessu máli, at berjask við bróður sinn, xi. 221. 2. esp. of marriage, the forbidding the banns; finnask nokkurir þeir menn er þar vita meinbugi á, þá skulu þeir segja til fyrir brúðlaup, segja þeir eigi fyrr til meinbuga en brúðlaup er gört, þá skal engi maðr þeim þar um trúa, nema þeir hafi svá í fjarska verit, at þau tíðendi hafi eigi til þeirra komit, N.G.L. i. 333; hvernig þeirra hjúskapr var bundinn ... ef þau bætti sína meinbugi, Grett. 162; en hverr sá sér vill kvánfangs leita, þá skal hann biðja þeirrar konu eðr meyjar, at eigi sé meinbugir á svá at hann viti, K.Á. 104; þeir sem meinbugi vissu ok lýsing heyrðu, ... ef meinbugir finnask engir á, 110, 114, 116; meinbuga-laust, id.; thus, in reading the bans, the phrase, ef nökkur veit þar meinbugi á, skal hann segja til þeirra í tíma eða þegja síðan, Icelandic Prayer Book.

mein-bæginn, adj. (-bægni, f.), vexatious.

mein-eiða, d, to make a false oath, Hom. (St.)

mein-eiðr, m. [Dan. meened; Germ. meineid], perjury, K.Á. 218, Hom. 86, H.E. i. 522, Barl. 142.

mein-fang, n. trouble; leita e-m meinfanga, Ld. 28.

mein-fretr, m. a nickname, Landn.

mein-fullr, adj. noxious, Hb. 16.

mein-fært, n. adj. dangerous to pass, Ó.H. 57.

mein-gefit, n. part.; e-m er e-t m., fatally inclined to; eigi myndi sér svá meingefit at ríða hestinum, at ..., Hrafn. 6.

mein-göra, ð, to offend, harm, Bs. ii. 64, 132.

mein-görð, f. 'harm-doing,' offence, Nj. 163, Fms. v. 14, Stj. 121, passim: bodily pains, Orkn. 140.

mein-hægr, adj. harmless, inoffensive.

meining, f. harm, injury, Bs. i. 379.

meining, f. [meina], meaning, opinion, (mod.)

meinka, að, to harm; lasta né meinka, Bs. i. 911.

mein-kona, u, f. a concubine; hafa at meinkonu við sína konu, N.G.L. i. 16.

mein-kráka, u, f. evil crow, a term of abuse, Ls. 43.

mein-kveisi, n. a bitter pain. El.(?) 98.

mein-kvikendi, n. a harmful animal (reptile), Stj. 436, Eluc. 22.

mein-lauss, adj. harmless, inoffensive, Fms. x. 281, Stj. 41, Hom. 49, Bs. i. 184, passim; ætla ek mér þat meinlaust, it will do me no harm, Fms. ix. 259; at meinlausu, without hindrance, K.Þ.K. 58. 2. painless; höndin var honum aldrei meinlaus, Ld. 224; sjaldan meinlaust (painless) með öllu, Bs. i. 347.

meinlát-samr, adj. chastising the body; m. í vökum, föstum ok klæða-búnaði, hann gékk opt berfættr um nætr í snjóum ok frostum, Bs. i. 83.

meinlát-semi, f. chastisement of the body, 625. 83.

mein-leiki, a, m. a hindrance, Ld. 184, Sturl. i. 127: = meinbugir, Gþl. 230.

mein-leysi, n. harmlessness, innocence, 625. 194, Al. 106, Stj. 20, 49.

mein-liga, adv. painfully, Hom. 120, Bs. ii. 36, Karl. 376.

mein-ligr, adj. (-liga, adv.), painful, troublesome: inconvenient.

mein-læta, t, to chastise, Fb. ii. 24, Hom. 73.

mein-læti, n. pains, trouble, Mar., Hom. 73, Bs. 1. 194: eccl. self-chastisement, Sks. 486, Greg. 39, 70, 96. 2. illness, Fb. i. 213; liggr jarl í þessum meinlætum allan þenna vetr, 212: in mod. usage esp. of internal illness, hydatides, or the like: meinlæta-fullr, etc. meinlæta-samr, adj. = meinlátsamr, Magn. 466, Bs. i. 134.

mein-mæla, t, to abuse, Mar. 207.

mein-mæli, n. contumely, Hom. 8, 76, Bs. i. 94, Str. 91.

meinn, adj., meinni, meinstr, [Engl. mean], mean, base; hann er einkar m., he is 'unco mean,' Ísl. ii. (in a verse); þat var hverju dýri meinna ok verra, Fas. iii. 637. 2. in neut. meint, causing pain; honum var meint niðr at svelga ok svá at drekka, en meinst (superl.) at hósta, Bs. i. 347; fær hann svá skjóta bót, at hann kenndi sér hvergi meint, that he felt no pain, 179; var honum knéit harla meint ok úmjúkt, O.H.L. 89 :-- e-m verðr meint við e-t, or af e-u, to take hurt by it; féll hestrinn undir honum, ok varð honum af því nökkut meint, Sturl. i. 83.