This is page 531 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

SlBYRÐA -- SÍÐR. 531

only in the phrase, sí ok æ, ever and aye, incessantly, but it is used in several compds as a prefixed particle. II. with part., as sí-étandi, sí-drekkandi, sí-sofandi, sí-talandi, sí-sníkjandi, sí-hlæjandi, sí-grátandi, sí-stelandi, sí-ljúgandi, sí-rennandi, etc.

B. COMPDS: sí-byrða, ð, to lay ships alongside, broadside to broadside, in a sea-fight; þeir síbyrðu við öllum skipunum, Orkn. 362; síbyrði hann þar við Járnbarðann, Fms. ii. 317; jarl lá ávallt síbyrt við skipin, i. 174, ii. 317, x. 358. sí-byrðis, adv. broadside to, Fms. viii. 385. sí-byrt, n. part. = síbyrðis, Fms. i. 174, ii. 317. sí-dægris, adv. every day, day by day, Ó.H. 130. sí-fella, u, f. continuity; í sífellu, adv. continuously, Skálda 173, Fms. x. 353, Al. 70, Bret. 52; í sífellu meðan hann lifði, Post. 656 C. 1; minnask í s., Bs. i. 104; ávallt í sífellu, 131; þjóna e-m í s., Fms. viii. 242. sí-fleyttr, part. continuous, Al. 23: neut. as adv. continuously, sí-frjór, adj. ever fertile, yielding crops all the year round. sí-glaðr, adj. always cheerful. sí-grænn, adj. [Old Engl. singrene], evergreen, Hb. 6. sí-hverfr, adj. [O.H.G. sina-hwerpal], = sívalr, Mork. 12. sí-máligr, adj. always talking, long-winded, Sks. 314. sí-mælgi, f. talkativeness, Sks. 314 B. sí-reiðr, adj. always angry, Nj. 210. sí-soltinn and sí-svangr, adj. always hungry. sí-vaf, n. winding round; hann vafði henni sívafi, Eg. 579. sí-valr, q.v. sí-vefja, vafði, to wind round. sí-þögull, adj. ever silent, Eg. (in a verse).

SÍA, u, f. any glowing substance, esp. the molten metal in a furnace; sem síor flygi ór afli, Fas. i. 371; en þá er drómundrinn tók at loga, sá þeir svá sem logandi síor (thus, not sjór) hlypi í sjóinn, Orkn. 368; gneistum ok síum, Edda 4; síur ok gneista, 5; sólarinnar ... er goðin höfðu skapat af þeirri síu er flaug ór Muspells-heimi, 7, járn-sía; þá tók Geirröðr með töng járnsíu glóandi ... ok færir á lopt síuna, 61, Fms. vi. (in a verse); sem eðr lék utan ok innan sem ein sía, Bs. ii. 9.

sía, u, f., qs. síva or sífa, [Engl. sieve; O.H.G. sib] :-- a sieve or strainer, for liquids (sáld for flour): esp. of sieves used in dairies, skyr-sía, mjólkr-sía.

sía, að, to filter; láttú grön sía, sonr, sip it through the beard, my son, Sæm. 120.

SÍÐ, adv., compar. síðr (q.v.), superl. sízt = least, last; but síðarr, síðast in a temp. sense: [Ulf. seiþu = GREEK, compar. seiþs; O.H.G. sîd; Germ. seit; Old Engl. sith] :-- late; sonr er betri þótt sé síð um alinn, Hm. 71; til síð, too late, 65; síð (i.e. never) muntu ráða hríngum, Hkv. Hjörv. 6; síð (i.e, never) léttir mér stríða, Edda (in a verse); ok varð heldr síð gengit til hámessu, Ó.H. 118; ef hann spyrr svá síð, so late, Grág. i. 109; ef sökin kemr svá síð upp, 373; þeim er svá síð fregna, 96; spurði, hví hann hefði svá síð komit, Eg. 150: phrases, síð ok snemma, early and late, perpetually, Stj. 462, Fms. x. 277, Gísl. 128, Þiðr. 57; ár ok síð, id. :-- with gen., síð dags, late in the day, Fs. 84, Fms. i. 69, Eg. 600; síð aptans, late in the evening, Stj. 6, Hkr. i. 103; síð aptans biðr óframs sök, Sighvat; síð sumars, late in the summer, Eg. 185; síð vetrar, or síð um haustið, late in the autumn, Fær. 128; síð um kveldit, Eg. 149, 600, Fs. 85. 2. compar. síðarr, later; þau svik er siðarr kómu fram, Fms. i. 59; Ásdísi átti síðarr Skúli, i.e. S. was her second husband, Landn. 88; eigi síðarr en nú var talit, Grág. i. 18; síðarr meirr, 'later-more,' still later, H.E. i. 414; löngu síðarr, Stj. 6; litlu síðarr, a little later, Fms. vi. 93, Nj. 4, 21; fám vetrum síðarr, a few years later, Landn. 12; tiíu vetrum síðarr en Styrbjörn fóll, Fms. i. 6l; hvárt ek dey stundu fyrr eða síðarr, ii. 158. 3. superl. síðast, last; spurðisk þat síðast til hans, Nj. 121; mæltu þat síðast, svá at menn heyrðu, 201; ek ætla þessa veizlu síðast at búa, Ld. 14; orð þau er hann mælti síðast. Eg. 356; þá, skulu þeir síðast fram segja, Grág. i. 38; þessi hólmganga hefir síðast framin verit, Ísl. ii. 259; sá er síðast gengr inn, Fms. i. 16. II. the word remains as subst. in the phrase, um síð or um síðir, at last; þó varð hann um síð ofrliði borinn, Fms. i. 79, ii. 41; þeir kómu of síðir til þess innis, 623. 39; skal sitt hafa hverr of síðir, Grág. ii. 219; görðisk svá til of síðir, Fms. x. 392; at svá færi um síðir, Eg. 701, Ísl. ii. 268; þó kom svá um síðir, Nj. 267; þó at staðar nemi um síðir, Ld. 306; þó vaknaði hann um síðir, Fms. i. 216; -- passim in mod. usage.

SÍÐA, u, f. [A.S. siðe; Engl. side; O.H.G. sita; Germ. seite] :-- a side = Lat. latus; hljóp sverðit á síðuna, Nj. 262; leggja síður sínar við spjóts-oddum, Fms. xi. 30; millum síðu hans ok skyrtunnar, Bs. i. 44; konungr lagði hendr sínar yfir síðu Egils þar er verkrinn lá undir, Fms. iv. 369; reip sveigð at síðum mér, Sól. 37; hafa verk undir síðunni, to have a stitch in the side; síðu-stingr, siðu-verkr, a stitch in the side, side-ache; síðusár, a wound in the side, 625. 80; síðu-sárr, adj. wounded in the side, Str. 47; á síðu hestinum, Gullþ. 72. 2. of meat, a side of meat; nauta-limir hálfr fjórði tigr, síður hálfr þriði tigr, Dipl. v. 18; síður af nauti allfeitar, Fms. x. 303; rauðar runa siður, red-smoked sides of bacon, vi. (in a verse). 3. metaph. side, direction; á allar síður, to all sides, Fas. i. 5; á hverri heimsins síðu, Sks. 194 B; allar heimsins síður, id. II. a local name, coast, water-side; Balagarðs-síða, Kinnlima-síða, in the Baltic; Jótlands-síða, the west coast of Jutland; Hallands-síða, in Sweden, Fms. xii: or counties bordering on rivers, Temsar-síða, Thames-side, Fms. v. (in a verse); of a sloping county, Síða, in the east of Icel., whence Síðu-menn, m. pl. the men of S.; Síðu-hallr, m. the Hall of S.; Síðu-múli, Kristni S., Landn.; Hvítár-síða, Ægi-síða, map of Icel.

síða, að(?), to side, Stj. 197, v.l.

SÍÐA, a def. old strong verb, of which occur only the infin. pret. seið, Vsp. 25; pl. siðu, Ls. 29; part. siðit; and a weak pret. síddi: [seiðr, seiða] :-- to work a charm through seiðr, q.v.; þeir létu síða í hundinn þriggya manna vit, Hkr. i. 136; stjúpmóðir Dómalda lét síða at honum úgæfu, 20; þá var siðit til þess, at ..., 136; hann síddi þar ok var kallaðr skratti, Fms. x. 378; sízt at bræðr þínum siðu blíð regin, Ls. 29; seið hón leikin, Vsp. 25; seið Yggr til Rindar, Kormak, of a love charm.

síðan, adv. [Old Engl. sithen], since, Lat. deinde; þeir koma allir við þessa sögu síðan, Nj. 30; síðan gékk hón í brott, 2; er eigi greint hvárt þeir fundusk síðan, Fms. vii. 155; ef vér förum frá eyju þessari í haust síðan, 656 C. 21; hón var síðan gipt Eireki, Fms. i. 61; þau dæmi er löngu urðu s., Sks. 469; fóru síðan út til Álptaness, Eg. 593; konungr fór s. út á Heiðmörk, Fb. ii. 192; síðan gékk hann á stefnur, Ó.H. 118; síðan lítr hann til himins, Bs. ii. 103, passim: hvárki áðr né siðan, neither now nor since, Þiðr. 73; enginn konungr áðr né síðan, Stj. 651: followed by acc. (as prep.), þeir höfðu ekki etið síðan laugar-daginn, since Saturday, Fms. ix. 406. 2. þar sem síðan er kallat Tryggva-reyrr, Fms. i. 60; þar var s. gör kapella ..., ok hefir sú kapella þar staðit síðan, all the time since, vi. 164; hans ættmenn görðu margir svá síðan, Hkr. i. 2; lengi síðan, for a long time after, id. 3. with the relat. particle either added or understood; síðan er, since that; síðan er tengðir várar tókusk, Ld. 300; síðan er Sveinn jarl mágr hans andaðisk, Ó.H. 111 (Fb. ii. 193 l.c. drops the particle er, as is also the mod. usage); síðan's = síðan es, Am. 78; síðan er þeir spurðu, Grág. i. 135; en síðan er (ever since) Freyr hafði heygðr verit, Hkr. i. 2; síðan enn = síðarr enn, Gþl. 229; or the particle 'er' is left out, ef maðr etr kjöt síðan sex vikur eru til Paska, since that time, N.G.L. i. 342; hón lifði þrjá vetr síðan hón kom í Noreg, Fms. i. 7.

síðari, compar. the later; síðastr, superl. the last; hit síðara sinn, Ld. 58; Maríu-messa in siðari (opp. to in fyrri), Fms. iii. 11 (i.e. the 8th of Sept.); Ólafs-messa in síðari (= the 3rd of Aug.); hit síðara sumar, Grág. i. 467; et siðara sumarit at lögbergi, ii. 152. 2. superl., á síðustu stundu, Fms. vi. 231; í síðastu orrostu, i. 110; á síðastum dögum, K.Á. 56; hins fyrsta skips ok ins siðasta, Fb. ii. 280; fyrstir eða síðastir, Grág. ii. 376; svá munu siðastir verða hinir fyrstu ok fyrstir hinir síðustu, Matth. xx. 16: loc., hinn síðasta sess, Bs. i. 797; hit síðasta (at least) viku fyrir þing, Grág. i. 100; svá it síðasta at sól sé á gjáhamri, 26; at sumar-málum et síðasta, 140.

síðarla, adv. late; svú s. at ..., Grág. ii. 105; eitt kveld s., Fms. vii. 201; einn dag s., Hkr. ii. 43.

síðarliga, adv. = síðarla; svá s., Grág. i. 27; eigi má þar s. fara yfir slík höf, late in the year, Sks. 224.

síðasta, u, f.; at síðustunni (at last), Fb. ii. 8, Stj. 62.

síð-búinn, adj. 'late boun' to sail, Nj. 281, Landn. 28, Eb. 14 new Ed.

síð-bærr, adj. calving late, Stj. 178.

sídd, f. length, of a garment; cp. vídd, lengd, hæð.

síðerni, n. a kind of garment, Edda ii. 494.

síð-farit, n. part.; varð honum s., he walked slowly, Vápn. 23.

síð-förull, adj. late abroad, out late in the evening. Lex. Poët.

Síð-grani, a, m. = Síðskeggr, Alm. 6.

síð-hempa, u, f. a long gown.

síð-kveld, n. late in the evening; á síðkveldum, Fms. vi. 241, ix. 29, Thom. 308.

síðla,, adv. (sílla, Hom. 108, MS. 4. 12), late, Grág. ii. 232, Ld. 282, Hkr. i. 86; s. kvelds. Fms. ix. 16.

SÍÐR, sið, sítt, adj. [A.S. síd; Old Engl. side], long hanging, Lat. demissus, of clothes, hair, or the like; hár sítt ok flókit, Fms. x. 192; lokkar síðir til jarðar, vii. 169; sítt skegg, Ó.H. 66; kampa-síðr, Skíða R. 90; vóru honum heldr síð herklæði konungs, Stj. 464; sítt pillz, Fas. ii. 342; síðar slæður, Rm. 26; síðar brynjur, Gh. 7; brynja rúm ok síð, Þiðr. 81; drag-síðr (q.v.), long-trailing; skó-síðr, reaching to the shoes (a petticoat); knésíðr, reaching to the knee; síðar hendr, long arms, Skíða R. 8; síða hjálma, Anal. 219; hann hafði síðan hatt yfir hjálmi, a hood dropping low over the face, Eg. 407; mikla lengju ok síða, Skíða R. 27. 2. neut. sítt; falda sítt, to wear a hood low over the face, Fms. vii. 161, xi. 106.

B. COMPDS: síð-faldinn, part. wearing a hood over the face, Mar. Síð-höttr, m. 'Long-hood,' one of Odin's names, from his travelling in disguise with a hood over his head, Edda. síð-klæddr, part. in long clothes, Al. 15, Fms. ii. 278. síð-nefr, adj. long-nose, a nickname, Fas. iii. síð-skeggjaðr, adj. long-bearded, 655 xiii. B. 3. Síð-skeggr, m. Long-beard, one of Bragi's names, Edda. síð-skota, adj. late-dropped, of animals, Stj. 178.

síðr, compar., answering to síð, q.v. [cp. Goth. seiþs = later] :-- less: litlu síðr (síðarr Ed.) en hann, little less than he, Fb. ii. 23; er menn eigu síðr sakir við menn, Grág. ii. 137; á þeirra dómr at rofna er síðr hafa at lögum dæmt, i. 80; hann var kærr konungi, ok eigi síðr dróttningu, Fms. i. 99; eigi síðr enn þú, 216, x. 179 (in a verse); eigi síðr