This is page 536 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

536 SJÚKR -- SKAMMA.

SJÚKR, sjúk, sjúkt, adj. [Ulf. siuks = GREEK; A.S. seôc; Engl. sick; O.H.G. siuh; Dan. syg; cp. Lat. saucius; the Goth, has a strong root-verb, sjúkan, sauk, = GREEK; cp. sótt] :-- sick; hann liggr sjúkr heima at búð, Nj. 80; siúkir ymissa sótta, 655 xiv. B. 2; sjúkum kálfi, Hm.; svá s. at hann væri náliga at bana kominn, Fms. xi. 101; Grettir var svá s. at hann mátti eigi á fætr standa, Grett. 153; keli-s., q.v.; fjör-s.; ú-sjúkr, not sick; líf-s., life-sick, Lex. Poët. II. metaph. concerned; sjúkr um e-t, Stj. 422; hug-s., mind-sick, anxious.

Sjöfn, f. [sjafni, sefi], one of the goddesses, Edda.

sjötlask, dep. to subside, settle; hark ok háreysti, ... en er sjötlaðisk ok hljóð fékksk, Fms. ii. 43; en er úfriðr tók at sjötlask, 655 xiv. B. 1; þar til sem s. þessi mála-ferli, Grett. 112 new Ed.; ú-sjötlað, unsettled, Grett. (in a verse).

sjötul, f. a settler; dólgs-s., a 'strife-settler', peace-maker, of the peace-mill, Gs., cp. also the verse in Eg. ch. 67.

skaða, að, [see skeðja; Engl. scathe; O.H.G. skadon; Germ. schaden; Dan. skade] :-- to scathe, hurt, in old writers impers. to take hurt, be scathed; ekki skal þik í skaða, Ld. 212; þig skaðar ekki, frændi, ef ek einn mæli þetta, Fb. ii. 194; má ok vera at skikkjuna skaði ekki, Fms, ii. 279; bætti hann þat, svá at ekki skaðaði, vii. 158.

skaða, u, f. a bird, Dan. skade, Edda (Gl.)

SKAÐI, a, m. scathe, harm, damage, Grág. ii. 65; göra skaða, 121, Jb. 421; ef fieiri menn bíða skaða, Grág. i. 459; ér munuð fá skaða bæði farms ok skips, 656 C. 21; henni þótti mikill skaði (great loss) eptir mann sinn, Eg. 36, Nj. 25: in plur., hefna skaða þeirra er oss hafa görvir verit, Fms. ix. 352; varðveita fyrir þjófum, ok við eldi ok við sköðum, 623. 21: death, destruction, veita sér sjálfr skaða, to destroy oneself, Al. 106; verða e-m at skaða, Eg. 114; hversu mörgum dýrum hann hefði at skaða orðit, how many deer he had killed, Fas. ii. 543; verðr hverr öðrum at skaða, Edda i. 190. COMPDS: skaða-bætr, f. pl. indemnity, compensation. Fms. vii. 124, Grág. i. 129, 459. skaða-ferð, f. a disastrous journey, Fms. viii. 180. skaða-lauss, adj. scathe-less, Grág. ii. 43, Fas. iii. 306. skaða-ligr, adj. = skaðligr, Fms. i. 156. skaða-maðr, m. a killer, slayer; verða s. e-s, to slay, Fær. 200, Fms, vii. 202, Al. 106, Js. 30. skaða-samligr, adj. = skaðsamligr, Anecd. 82, Stj. 86. skaða-samr, adj. destructive. Fms. v. 345, viii. 205.

Skaði, the giantess or goddess daughter of Thjassi and the wife of Njörð, Edda; declined as masc., gen. Skaða, i. 212, 268.

skað-lauss, adj. scatheless, unscathed, Fbr. 193. 2. without loss, Dipl. ii. 11, iii. 14: neut., at skaðlausu, id., iv. 12.

skað-ligr, adj. 'scathely,' hurtful, baneful, Ísl. ii. 225.

skað-ræði, n. a dangerous thing.

skað-samligr, adj. 'scatheful,' hurtful, noxious, Stj. 93, MS. 623. 26, Orkn. 348, Sks. 445, Fms. i. 76.

skað-samr, adj. doing harm, Finnb. 264.

skað-semd, f. (skað-semi, Sks. 453), harm, Stj. 24.

skað-vænliga, adv. perniciously, Fas, iii. 78.

skað-vænligr, adj. pernicious, 677. 3.

skað-vænn, adj. destructive, baleful, Fms. vi. 145.

skaf, n. [skafa], a scraping, peeling, esp. of peeled bark used in Norway for fodder for goats and cattle; brjóta hrís ok skaf, D.N. i. 215; þrjú hlóss viðar, ok tvau skafs, Gþl. 344, N.G.L. i. 39, 240; reiða heim skaf, 358; þá er uxa-mat átum inni skaf sem hafrar, Sighvat; hrís ok skaf í mörkinni, D.N. i. 291.

SKAFA, skef, skóf, skófu, skœfi, skafinn; [Ulf. skaban = GREEK, 1 Cor. xi. 6; A.S. scafan; Engl. shave; Germ. skaben; Dan. skabe and skrabe with inserted r, cp. Engl. scrape; Swed. skafva] :-- to scrape with a blunt instrument (for raka, q.v., is to shave); ef maðr höggr skýli-högg á viði eðr skefr svá at spell sé at, Grág. ii. 296 (of barking trees); mánadag, þá lofar biskup at skafa fyrir naut sín, N.G.L. i. 141 (see skaf): the saying, þat hefir eik er af annarri skefr, Hbl.; þykki mér þat ráð at hér hafi eik þat er af annarri skefr, Grett. 53 new Ed.; þá skefr hann ofan af skæðum sín, he scraped the hair off the skin, Skíða R.; telgdi hann af rúnarnar ok skóf þat í eld niðr, Eg. 567, Bs. ii. 153. 2. to shave, plane; hann skefr (planes) spjót-skepti, Fas. i. 284; hann telgir, skefr ok skapar, Rétt. 2. 10; var þá kistan spánósa svá sem ný-skafin væri, Ó.H. 229 :-- skafa af, to scratch off; áðr Hróarr skóf af, Landn. 247; nöfn ykkur eru skafin af lífs-bók, 623. 22, H.E. i. 465; allar (the Runes) vóru af skafnar þær er vóru á ristnar, Sdm. 18: so in the phrase, hann skefr ekki af manni, to be a blunt man, cp. Dan. uhövlet; þú ert höfðingi mikill, ok skefr lítt af manni, Nj. 223; skafa at fastliga, to shave to the quick, to press close, Fms. xi. 94, 443; eyrsilfr drukkit gefr bana, þvíat í hvern lim er þat renn, þá skefr þat innan, Pr. 474: of hair, to shave; skafa sveinar klif knúnu, to shave the head, Skálda (in a verse).

skafa, u, f. a scraper; horn-skafa, a scraper of horn = brák, q.v. sköfu-leikr, m. a kind of game, Ísl. ii. 70, 71.

skaf-heið, f. a bright sky, Bs. i. 334. skafheið-víkr, adj.

skaf-kafald, n. clouds of snow raised by the wind.

skafl, n. [from skafa], a snow-drift, a mass of snow, Fas, i. 116; standa sumir á skaflinum, Sturl. ii. 118; skafl var lagðr af hamrinum niðr á jöfnu, Þórð. 44; var kominn snjár á jörð í skafla á fjöllin, Fbr. 36; hann tók spjót sín ok rak í skaflinn, Sd. 163; snjó-skafl, passim; metaph. of waves white as drifted snow, báru-skafl, Hallfred; sjóvar-skaflar þeir sem brökuðu öllu megin at skipinu, Fas. ii. 76. II. the pointed end of a sharp horse-shoe: skafla-járn, n. a sharp shoe: skafla-járna, að, to sharpen a shoe: skafla-járnaðr, adj. sharp-shod: hence the metaph. phrase, beygja skaflinn, to turn up the mouth in the shape of a horse-shoe, make a wry mouth, hence to cry (in mod. popular phrase, gera skeifu = make a horse-shoe, of children), Fb. i. 566, beygja af; skafl beygjattu skalli, þótt skúr á þik falli, Sturl. iii. (in a verse); hence, 2. the tusk of wild beasts; sökk tann-skaflinn djúpt, og reif með sér mikit af holdinu, Od. xix. 451.

SKAGA, skagi, skagði, skagat (mod. skagar, skagaði), to jut out, project; tönnina er skagði ór höfði Melbricta, Orkn. 12; skögðu tvær tenn fram ór höfðinu, Sd. 147 (skögul-tönn); boginn skagði um herðarnar, Fas. ii. 330.

skagi, a, m. [Shetl. skaw (as the Skaw of Unst)] :-- a low cape or ness (höfði is a high head-land); á lands-enda þann inn norðara eðr skagann, A.A. 276; millum konungs-garðs ok skagans við Ólafs-klaustr, N.G.L. iii. 125; út-skagi: freq. in local names, Vendil-skagi or Jótlands-skagi, the Skagerack; the Skagi, the ness between the Skagafjord and Húnaflói; the Skagi in Akraness: Skaga-strönd, Skaga-fjörðr, whence Skag-firðingar, m. pl. the men from S.; Skag-firzkr, adj.

skak or skakr, n., qs. skvak(?), [Engl. squeak], a noise; göra skak at e-m, to howl at, Ann. 1305 (Hb.); gaf Sverrir konungr þeim gestunum mikit skak, he scolded them, Fms. viii. 143 (skakr, v.l.)

SKAKA, skek, skók, skóku, skekinn, [A.S. scacan; Engl. shake; Swed. skaka] :-- to shake; reyrr vindi skekinn, 625. 95; skekk (skek ek) hér skinnfeld hrokkinn, Orkn. (in a verse); skóku loða, Hðm. 16; þeir skóku klæðin, ok hreyttu moldinni á þá Þóredd, Eb. 100 new Ed.; skak (imperat.) brott ór hofði þér dupt ok ösku, Stj. 208; sumir skóku at þeim vápn, Fms. i. 273; hann skekr at honum sverðit, Ísl. ii. 364; lögðu á spjóts-odda ok skóku, Fms. x. 117; tóku þeir í hurðir ok skóku fjórum-sinnum, Bær. 2; skaka höfuð, to wag the head insultingly (but hrista höfuð from surprise), Eb. 272, Lil. 53, Matth. xxvii. 39; skaka vængi, Sól. 54: metaph., skaka ok skelfa, Stj. 132; allr þróttr væri skekinn ór þeim, Sturl. iii. 237; sannliga er skekinn þróttr ór yðr, Grett. 112; skekr ór liðinu alla æðru, Al. 25; skaka skeilu at hrossi, to shake a rattle, Grág. i. 441; skaka strokk, to shake a churn, to churn; fulla skekna mæling, Luke vi. 38. II. reflex., hann hefir ekki skekisk í huginum, his courage has been unshaken, Al. 145.

skaka, u, f. the block of butter from the churn (smjör-skaka). 2. = skak; gaf ek henni miklar skökur, Mar.

skakka, að, to balance; in the phrase, skakka með e-m, or. skakka milli þeirra, to interfere between fighters, Fas. iii. 93, Þórð. 52; as also, skakka leik, to interfere between two combatants so as to decide the matter.

skakki, a, m. a disproportion, disparity, odd amount; þann skakka er þar er á millum mun ek bæta, Bjarn. 55; skal Björn lúka Arna í skakka millum fyrr-greindra kúgilda, Dipl. v. 26; þau tvau hundruð hundraða, sem fóru at skakka, the odd hundreds, Sturl. ii. 258; var jafnat sárum manna ok frumhlaupum, en bættr skakki, Eb. 212, Orkn. 224; þann skakka gat Ketill prestr niðrfelldan, Ísl. i. 330.

SKAKKR, adj. skew, wry, distorted (rangr, q.v., is mostly used in a metaph. sense); hvárki vindt né skakkt. Krók. 42; ekki skakkt né hallt, 656 A. i. 33; skakkr eða lami, 656 B. 7; bar hanu jafnan hallt höfuðit síðan, því var hann skakkr kallaðr. Orkn. 364; skakkar tenn, Skíða R.; skakkr á banni, with a sprained leg, Hým. 37: allit., skældr ok skakkr: neut., skjóta augum í skakk, to look awry, Fbr. 71. II. metaph. unequal; skökk mála-efni, Fms. iv. 332; þótt várir fundir hafi jafnan skakkir verit sakir fjölmennis, viii. 214; at görð sjá sé heldr skökk, unequal, unjust. Eg. 738. III. as a nickname, Skakki = Lat. Claudus: Skakka-skáld, a nickname. COMPDS: skakk-borinn, part. 'skew-born', illegitimate, Al. 29. skakk-horn, n. a diagonal; í skakkhorn, diagonally, 415. 18. skakki-fótr, m. wry leg, Sturl. i. 60. skakk-tenntr, part. wry-toothed, Bárð. 178.

skakr, n. = skak, Fms. viii, v.l.

skall or skal, n., qs. skvall, dropping the v, a squall, noise; skal ok kliðr, Mork. 100; menn heyrðu skall mikit ok óp djöfla ok íll læti, Barl. 178. 2. plur. sköll, mocking, derision; við sköll þau er Páli þótti gör at sér, Sturl. ii. 46.

skallat, n. scarlet; see skarlat.

SKALLI, a, m. [Old Engl. scall, scald-head], a bald head, Lv. 50; beran skallann, Fms. xi. 132; strjúka um skallann, Háv. 55; þóttú litaðir á mér skallann, Lv. 109; tók Faxa nú at sárna skallinn, Fas. ii. 451; stíg upp, skalli, stíg upp, s.! Stj. 609 (2 Kings ii. 23); þat sé ek á skalla þeim inum mikla, at ..., Eg. 114. 2. the thick end of a hammer. Skalla-Grímr, Grim the Bald, Eg.

skamm, f. = skömm, Skáld H. 7. 63.

SKAMMA, að, [skömm], to shame, disgrace; hraktr ok skammaðr, Sturl. iii. 11; þeir er vinir hennar höfðu drepit ok skammat, Fs. 85: to scold. II. reflex. to be ashamed, Fms. vi. 302, Hom. 10; skamm-