This is page 548 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

548 SKIPAUPPSAT -- SKIPA.

a ship-tax, Rétt. 42. skipa-uppsát, n. the right of laying a ship ashore, Grág. ii. 401. skipa-viða, u, f. ship-timber, Fr. skipa-vöxtr, m. the size of ships, Fms. ii. 299. 2. with gen. sing.; skips-bátr, m. a ship's boat, Fbr. 103. skips-borð, n. a ship's board, gunwale, Vkv. 31, Skálda 192, Fms. xi. 140. skips-brot, n. = skipbrot, Grág. ii. 389, Gþl. 482, Fms. ii. 80, Edda 131. skips-bryggja, u, f. a ship's bridge, gangway. skips-dráttr, m. ship-launching, Grág. ii. 401, Gþl. 371, Fms. ix. 402, Fs. 157. skips-dróttinn, m. a ship's master, skipper, 655 x. 2. skips-flak, n. a wreck, Fms. ii. 246, Hkr. i. 303. skips-görð, f. = skipgörð, N.G.L. skips-háski, a, m. danger at sea, Jb. 402. skips-höfn, f. a ship's crew, Fms. ii. 246, vii. 298, Landn. 56, Ld. 118, passim: a harbour, berth; kirkja á s. í Herdísar-vík, Vm. 14. skips-lengd, f. a ship's length, Grág. i. 209, ii. 399. skips-prestr, m. a ship's priest, Sturl. i. 117. skips-reiði, a, m. a ship's tackling, Greg. 76. skips-sátr and skips-uppsát, n. a berth, Gþl. 98, 113. skips-verð, n. a ship's worth, N.G.L. i. 198.

B. PROP. COMPDS: skip-batr, m. a ship's boat, cock-boat, Fms. vii. 82. skip-borð, n. = skipsborð, Hkr. i. 314. skip-bót, f. a ship's repair, Pm. 133. skip-brot, n. a shipwreck, Grett. 98 A, Ísl. ii. 245; vera í skipbroti, to be shipwrecked, Fb. i. 341: wreck drifted ashore, Grett. skipbrots-maðr, m. a shipwrecked person, Hkr. i. 310. skip-buza, u, f., Ann. 1349; see buza. skip-búinn, part. 'boun,' ready to sail, Bs. i. skip-búnaðr, m. a ship's fittings, Eb. 100. skip-dráttr, m. a ship-launch, Gþl. 113, Fms. vi. 202. skip-dróttinn, m. a skipper, captain, N.G.L. i. 209. skip-erfð, f. an inheritance among the ship's company, see the remarks to mis-för, p. 430, N.G.L. i. 50. skip-farmr, m. a ship's cargo, Sks. 231. skip-ferð, f. [Germ. schiff-fahrt], a sea-voyage, Fms. i. 222, xi. 263. skip-fjöl, f. a ship's plank; only in the phrase, stíga á s., to go on board, Ld. 318, Fbr. 186. skip-flak, n. a wreck. Fas. ii. 538, Ann. 1419. skip-færr, adj. navigable for a ship; veðr hvasst ok eigi skipfært, Eg. 482; lagði fjörðinn svá at ekki var skipfært, Fbr. 79 new Ed. skip-för, f. a sailing, Eg. 220: a voyage; vera í skipförum, 73; banna skipfarar upp í landit, Hkr. ii. 12. skip-gengr, adj. 'ship-going,' navigable, of a channel, river, or the like, Eg. 482. skip-görð, f. ship-building, Gþl. 78, Hkr. iii. 118. skip-herra, m. a skipper, ship-master, captain, Fms. xi. 426, Sturl. iii. 6l. skip-hlutr, m. the ship's share of a catch, Jb. 329. skip-hræ, n. the wreck of a ship, Fms. viii. 259, Jb. 392. skip-hræddr, adj.= sjóhræddr, Al. 140. skip-kaup, n. the purchase of a ship, Lv. 97. skip-kostr, m. = skipakostr, Eg. 202, Sturl. i. 77. skip-kváma (-koma), u, f. the arrival of a ship, Grág. ii. 405, Nj. 4, Ld. 62, Fms. ii. 68. skip-kænn, adj. skilled as a seaman, Stj. 571. skip-lauss, adj. shipless, Fms. viii. 371. skip-leggja, lagði, to bury in a ship, Landn. 81. skip-leiga, u, f. the hire of a ship, Gþl. 507, Jb. 383: a ship-tax, N.G.L. i. 257. skip-lesting, f. damage to a ship, N.G.L. i. 336. skip-leysi, n. a lack of ships. skip-maðr, m. a shipmate, one of the crew, Fms. xi. 430. ski-prestr, m. a ship's chaplain, Sturl. i. 117. skip-pund, n. [Dan. skib-pund], a weight; fjórar vættir ok tuttugu skulu göra s., Gþl. 523; tíu s. í lest, tólf lestir í áhöfn, 732. 16; but, tólf s. í lest, Bs. i. 545; hann kvað á at ekki s. skyldi vera dýrra en hundrað vaðmála, Fms. vi. 266; sex s. af gulli, six talents of gold, vii. 96. skip-pundari, a, m. a ship-pound steelyard, Gþl. 522. skip-reiða, u, f. 'ship-levy;' in Norway the country for the purposes of levy was divided into 'skipreiður,' tvá menn skal nefna ór hverri skipreiðu, Gþl. 10; var þá rannsakat útboð í hverri skipreiðu, Ó.H. 148; skipta í skipreiður, Hkr. i. 146. skip-reiði, a, m. a ship's rigging, Fms. i. 102. skipreiðu-menn, m. pl. the franklins of a skipreiða, Gþl. 91. skipreiðu-þing, n. a husting in a s., Gþl. 86. skip-reiki, a, m., corrupt for skipreki or -vreki, a shipwreck, Fas. iii. 529, passim: in mod. usage, verða í skipreika. skip-rúm, n. a 'ship-room,' berth, esp. of fishermen; veita e-m s., to take one among the crew, Sturl. i. 11. skip-sala, u, f. a ship's sale, Þorst. hv. 40. skip-saumr, m. ship-nails, Fms. viii. 199, Fas. iii. 301. skip-sátr, -sát, n. the right of beaching a ship, Vm. 136, 164. skip-skeggja, að, in a pun, Krók. 64. skip-skrokkr, m. an old hulk. skip-sleði, a, m. a 'ship-sledge,' roller for launching a ship, Fb. i. 22. skip-smiðr, m. a ship-wright, Fms. ix. 377. skip-smíð, f. ship-building, Bs. ii. 78. skip-sókn, f. = skipsögn, Fagrsk. skip-stafn, m. a ship's stern, Fms. vi. 402, viii. 217. skip-stjóri, a, m. = skipherra. skip-stjórn, f. the steering or command of a ship, Fms. vi. 246, vii. 287, Eg. 253. skipstjórnar-maðr, m. a 'ship-steerer,' captain, skipper, Eg. 33, Fms. vii. 256. skip-sveinn, m. a ship-boy, Bs. i. 842. skip-sýsla, u, f. = skipreiða, N.G.L. i. 153, ii. 382. skip-sögn, f. a ship's crew. Fms. vii. 43, ix. 319, x. 296, 390, Fær. 194, Hkr. ii. 226, passim. skip-taka, u, f. the seizing of a ship, Fms. v. 74. skip-tapi, a, m. the loss of a ship (at sea), Fms. ix. 427. skip-tjón, n. = skiptapi, Fms. xi. 237, Ann. 1227. skip-tollr, m. a ship's toll, Fs. 153, 157. skip-töturr, m. a hulk, Sturl. iii. 71. skip-uppsátr, n. = skipsátr, Jm. 2. skip-verð, m. a ship's worth, Fms. vi. 248. skip-veri, a, m. one of a crew, in sing., Eg. 128, Landn. 68: esp. in plur., skip-verjar, the crew, Grág. ii. 60, Eg. 100, Nj. 281, Ó.H. 56 (spelt skipverar), Fms. vi. 248, passim. skip-viðr, m. a ship's timbers; nú bera menn skipviðu eða draga langviðu, N.G.L. i. 65: of a wreck, Grág. ii. 387; sumir fylgðu skipviðum ok komu allir lifandi til lands, 656 C. 22. skip-vist, f. = skiprúm, Sturl. i. 11: the right of laying up a ship, = skip-sátr, Vm. 154.

SKIPA, að, [from this word has come the Fr. équiper; Engl. equip] :-- to give order or arrangement to things, with dat., i.e. to draw up, place in order, arrange them, of seats, lines, rows; hann skipaði mönnum í skjaldborg, Ó.H. 206; þá fylktu þeir liði sínu ok skipaðu, 205; þeirra hverr á at skipa tveim mönnum í Lögréttu, öðrum fyrir sér, en öðrum á bak sér, Grág. i. 5; Gunnarr hafði marga boðsmenn, ok skipaði hann svá sínum mönnum, hann sat á miðjan bekk, en innar frá Þráinn ... þá var skipat konum í annat sinn, sat þá Þorgerðr meðal brúða, Nj. 50, 51; svá var skipat sessum, at ..., Fms. x. 16; Egill skipaði svá mönnum þeim er merkit báru, Hkr. i. 150; skipaðu höfðingjar herinum til atlögu, Fms. ii. 303; jarl skipaði svá atlögunni, ix. 430; þeir skipaðu svá sinni ferð, at ..., 468; konungr skipaði Haraldi í sína sveit, vi. 168; Gizurr skipaði Oddi yfir Skaga-fjörð, x. 6o; hann skipaði sonum sínum til landa, Rb. 316; skipuðu Ribbungar þar öllum sýslum, Fms. ix. 393; bændr ok þingu-nautar skyldu fyrst gunga á þingit ok skipa dómum eptir lögum, vii. 138; hann skipaði allri bygð ok skipti í skipreiður, Hkr. i. 146; er skipat í þáttu allri skrá þessi, Rb. 4. 2. metaph. to explain; skipa draumi, to read a dream, Fms. xi. 6; skipaði konungr fyrst þeirra máli, ix. 396; ok skipuðu málum þeim sem nauðsyn bar til, x. 32: in the phrase, of a song, eg kann kvæðið, en kann ekki að skipa því, I know the song by heart, but cannot give the order of the verses. II. with acc. to take up, occupy; konur skipuðu pall, Nj. 11; Haraldr ok hans lið skipaði langbekkinn, Fms. vi. 193; hann skipaði öndvegi, Vígl. 52 new Ed.; skipa fylking sína, to draw up one's line of battle, Eg. 292; Vagn ok Björn skipa annan arm, Fms. xi. 126: part., vágrinn var skipaðr herskipnm, ix. 360; var skipuð öll höllin, Nj. 269; hirð hans er skipuð afreks-mönnum einum, Eg. 19; höllin var skipuð hæverskum höfðingjum, Fms. vi. 3; vóru skipaðir þrettán stólar, x. 16; var skjöldum skipat allt húsit um veggina, the walls all hung with shields, vii. 147. 2. to establish, ordain, appoint, the place or office given being in acc.; þá skipaði hann lög, ... ok setti þat í lögum, at ..., Fms. i. 6; skipaði hann héraðit sínum félögum, Landn. 57; skipuðu þeir löndin Arnfinni jarli, Fms. i. 201; skipaði hann nú allt land sínum sýslu-mönnum, viii. 244; vóru þeim skipuð ríki þau á Íslandi sem konungr hafði þá heimildum á tekit, x. 45; skipa klerkum kirkjur, K.Á. 232; skipaði konungr ríki sín um öll Upplönd, ix. 410; Skúli hertogi hafði skipat allar sýslur fyrir norðan Staði, 478; fór hann inn í Sogn ok skipaði allt ríkit, x. 189; ok er skipat var ríkit með þessum hætti, Fas. i. 376; hann fékk honum umboð sitt at s. jarðir sínar, Eg. 590; Geirmundr skipar jarðir sínar á laun, Ld. 112; láta drepa stórmenni en hefja upp lítilmenni, hafa þeir verr skipat landit, Fms. vii. 183; hann skipaði dalinn vinum sínum, Gullþ. 44. 3. to compose, arrange; skipa bækr, Sks. 568; skipa máldaga (acc.), Nj. 4; skyldi Ólafr frálsliga mega skipa þenna skurð til hverrar jarðar sem hann vildi, Dipl. iv. 12; at hann skipaði (settled matters) milli þeirra, Fms. vii. 270 :-- skipa til e-s, to arrange; skipa til um fylkingar, ix. 489; skipa til atlögu, vii. 357; þeir skipuðu til bús með Sigríði, Eg. 94; at s. þar til bús, Nj. 54; skipuðu þeir til á hverju skipi, 8; s. til búa sinna, to put one's household in order, 219, 251, 259; um daginn eptir var þar skipat til leiks, Ld. 196; s. til um fylkingar, Ó.H. 215; þó mun eigi of skipat til ánna, there will not be too many rams for the ewes, Fms. xi. 149. 4. to man; skipaði konungr hana (i.e. the hall) hraustum drengjum, Fms. vi. 3; ek skal s. húskörlum mínum annat skipit en bóndum annat, Nj. 42; skipuðu þeir skipin sem bezt, Fms. ix. 401; hverr skal þau (the ships) skipa, Nj. 42; sex skip, öll vel skipuð, Eg. 87; tré alskipað af epluni, Stj. 73. III. to bid, command, Lat. jubere: s. e-m e-ð, freq. in mod. but not found in old writers; hann skipaði mér að fara.

B. Reflex. to take a seat or place, draw themselves up; gengu þeir þá inn allir ok skipuðusk í dyrrin, Nj. 198; er menn skipuðusk í sæti sín, Eg. 248; þar var fjöldi fyrir boðs-manna, skipuðusk menn þar í sæti, Nj. 11; víl ek at menn skipisk í sveitir, ... skipisk menn nú í sveitir, en síðan skal sveitum skipa í fylking, Ó.H. 205 (skipta, Fms, v. 53, v.l.); þá skipaðisk jarl til atlögu, Fms. i. 169. 2. to undergo a change, sometimes with the notion for the better, to be improved; hugr yðvarr hefir skipask, 656 C. 42; mart hefir skipask í Haukadal, ok vertú varr um þik, Gísl. 20; ok er hann hafði þessa vísu kveðit, skipask nokkut hugr þeirra bræðra, Fas. i. 267; hví skipaðisk svá skjótt hugr þinn um málin í dag? Fs. 75; hefir þu mikit skipask síðan vit sámk næst, Fms. vi. 303; kvað eigi son sinn hafa vel skipask, Fas. i. 528; litr hennar skipaðisk á engan veg, Hkr. i. 102; hversu skipaðisk máttr konungsins, Fms. ix. 214: skipask á betri leið. Eg. 416: the saying, mart skipask á manns æfinni, Ó.H. 139, Fms. vii. 156; skjótt hefir hér nú skipask, 148; hvegi er síðan hefir skipask, Grág. i. 227: skipask við e-t, to yield to, be moved by; ekki er þess ván, at pit skipisk við framhvöt orða, ef þit íhugit ekki ..., Ld. 260; skipask við fortölur e-s, Fms. i. 285; konungr skipaðisk við fortölur Magnúss, vii. 210, Eg.