This is page 610 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

610 SVELTIR -- SVIGNIR.

sveltir, m. a starver, one who starves, Lex. Poët.; hrafna-s., raven famisher, a nickname, Fb. iii.

svemla, u, f. a cow (a cow with a great belly).

svengð, f. [svangr], famine, hunger, Fms. iii. 96; svengð ok föstur, Hom. (St.)

svengjask, d, [svangr], to grow thin in the belly or waist, Pr. 470, Sks. 167. 2. in mod. usage, impers., mig svengir, to get hungry.

Svenskr, adj. Swedish, Fms. x. 394; see Svænskr.

SVERÐ, n. [A.S. sweord; Engl. sword; Germ. schwert; Dan. sværd]:-- a sword; söxum ok sverðum, Vsp.: öx, sverð, spjót, K.Þ.K. 170; sverð á vinstri hlið, Hkr. i. 120; sverð þat er hjöltin vóru af gulli, Fms. i. 17; í þenna tíma vóru hér á landi sverð útíð mönnum til vápna-burðar, Fbr. 13; féll niðr sverðit, Nj. 9, in countless instances. Every king's man, from an earl downwards, had in token of homage to lay his hand on the hilt of a sword in the king's hand, and this done he was the king's 'sword-taker' (sverð-takari); this is described in the Hirðskrá; nú skaltú vera þegn hans er þú tókt við sverði hans, Hkr. i. 119; ek tók lystr við sverði þínu, I took gladly thy sword, gladly entered thy service, Sighvat; gengu menn þá til handa honum ok tóku við sverði hans, Fms. viii. 28; sverð heilagrar kirkju, Sturl. iii. 30; hér hefir látizk eitt hit bezta sverð af várum þegnum, the best sword, i.e. the best knight. Bs. i. 638. 2. poët, compds, sverð-álfr, -berendr, -freyr, -gautr, -maðr, -merlingar, -rjóðr, -runnr, a sword-elf, sword-bearer, etc., i.e. a warrior; sverð-dynr, -él. -hríð, -jálmr, -leikr, -regn, -tog, -þing, sword-din, sword-storm, etc., i.e. battle; sverð-fen. i.e. blood; sverð-fold, i.e. a shield; sverð-bautinn, 'sword-bitten,' wounded, Lex. Poët.

B. COMPDS: sverð-berari, a, m. a sword-bearer, Róm. 114 (= Lat. lictor). sverðs-egg, f. a sword's edge, Edda 74. sverð-fetill, m. a sword-strap, Sturl. iii. 163, Fas. iii. 643. sverð-fiskr, m. a sword-fish, Edda (Gl.) sverðs-hjölt, n. pl. sword-hilts, Landn. 181, Fms. iv. 37, xi. 133, Ld. 204. sverðs-högg, n. a sword-stroke, Fms. viii. 180, xi. 190. sverð-skálpr, m. a scabbard, Fms. vi. 212. sverð-skepti, n. a sword-hilt (meðal-kafli), Sturl. i. 177. sverð-skór, m. a 'sword-sboe,' the chape of a scabbard, Fms. vi. 212. sverð-skreið, f. sword-cutlery. Grág. i. 468. sverð-skriði, a, m. a sword-cutler, Nj. 247, Grág. ii. 84. sverð-taka, n, f. sword-taking, as a token of homage, (see above under sverð); allt þat sem áðr váttar í jarís sverð-töku, N.G.L. ii. (see sverð A). sverð-takari, a, m. a 'sword-taker, ' a king's man, N. G. L. ii. 399 (see above).

sverð-ótt, n. adj. full of swords, Hallfred; as a pun.

SVERFA, sverf; pret. svarf, pl. surfu: part. sorfinn; [Ulf. af-swairban = GREEK; Engl. swerve; Dutch swerven; Swed. swerfva] :-- to file; járn sorfit, Stj. 160; sverfr hann, 158; svarf hann með snarpri þél, Bs. i. 237; sverfa til stáls, to 'file to the steel' to the core, i.e. to fight it out to the last; kvað þá verða at s. til stáls með þeim, Fms. vii. 244; láta þá til stáls sverva með þeim, Ó.H. 41; ok láta s. til stáls með ykkr bræðrum, Fb. ii. 122, Orkn. 234, 428: sverfr at, it presses hard; er í kreppingar kemr ok at sverfr, Fms. iv. 147.

SVERJA, pres. sver, pl. sverjum; pret. sór, pl. sóru (also svór, Fas. iii. 393, Fms. x. 396; svóru, 416, Grág. ii. 410); subj. sœri; imperat. sver, sverða; part. svarinn. A weak pret. svarði, part. svarðr. also freq. occurs in old writers, thus, svarði, Hkr. i. 79, Fas. i. 178, Edda i. 136 (Cod. Reg., sór Cod. Worm. l.c.); þú svarðir, Gkv. 1. 21 (Bugge); svörðu, Landn. 154 (sóru, Hb. l.c.), Fms. xi. 67, Nj. 191, Grág. ii. 410 (twice); svörðusk, Mork. 207 (in a verse): but in mod. usage the strong form alone is used: [a common Teut. word; Ulf. swaran = GREEK; A.S. swerjan Engl. swear; Germ. schwören; Dan. sværge; Swed. svärja.]

B. To swear; allir menn virðu fé sitt, ok sóru at rétt væri virt, Íb. 16; sverja eið, to swear an oath; sverja rangan eið, to swear a false oath, K.Á. 150; s. eiða, Edda l.c.; þeir svörðu eiða til lífs sér, Landn. 154; at þú eið né sverir, nema þann er saðr sé. Sdm.; gangi nú allir til mín ok sveri eiða ... þá gengu allir til Flosa ok svörðu honum eiða, Nj. 191; hann svarði honum trúnaðar-eiða, Hkr. i. 79: halda lög ó-svarit, without oath, Bs. i. 727. 2. with acc. to confirm by oath; sór hann lög ok réttindi þegnum sínum, Fms. x. 80; flutti hann krossinn norðr ... sem hann var svarinn, as he was sworn, bound by oath, 417; var hann á hverju þingi til konungs tekinn, ok svarit honum land, Fms. iii. 42, Ó.H. 181; þeir svörðu Sveini land ok þegna, Fms. xi. 67; svarit Hákoni ok Magnúsi Noregs-konungum land ok þegnar ok æfinligr skattr af Íslandi, etc., Ann. 1262. 3. with gen.; þeir svóru þess (they made oath that), at Ísleifr biskup ok menn með honum svörðu ..., Grág. ii. 410; skal hverr þeirra taka bók í hönd sér ok sverja þess allir, at ..., N.G.L. i. 68; viltú s. mér þess, at þú ..., Nj. 137; sór konungr þess, at ..., Hom. 106; ek sver þess við Palladem, at ..., Bret. 90; s. þess ina styrkustu eiða, at ..., Fms. i. 189; þeir svörðu til þessa réttar, at ..., Grág. ii. 410; nema hann sveri til fjórðungi minna enn sé, ... sem hann hefir til svarit, ... er hann sverr til, K.Þ.K. 146; s. um, konungr sór um, at þat skyldi hann vel efna, Fms. i. 113. II. reflex. to swear oneself, get oneself sworn; sverjask e-m í bróður-stað, Mork. 207 (in a verse): recipr. to get oneself sworn in; sverjask í fóstbræðra-lag. to enter a brotherhood by mutual oath, Ó.H. 240.

sverra, ð(?), an obsolete defective word, [svarri, svarkr; cp. Goth. sweran = GREEK], to be mighty(?); sverrandi hjaldr, Eg. (in a verse): hence

sverri- in poët, compds, sverri-flagð, the mighty ogress; sverri-fjörðr, the mighty firth; sverri-gjörð, the vast belt of the land, i.e. the main sea, Lex. Poët.: Sverrir, a pr. name (of king Sverri), the worthy(?).

sverta, t, [svartr], to make black, blacken.

sverta, u, f. a black, a black dye.

Svertingr, m. a pr. name: Svertingar, [cp. A.S. swertling], the name of an old family, Ld. 2, Saxo.

sve-víss, adj. a GREEK., Hkv. 1. 38, (prob. an error for sve(ip-)vís.)

svið, n. pl. singed sheep's heads, Sturl. i. 166, freq. in mod. usage.

svið, n. a space, esp. on the sea, = mið. 2. a local name for a fisherman's sea-mark near Reykjavik; róa út á Svið; perh. so called from the bottom of the sea there being an oid lava-field (sviða); hence Mardöll á miði, ... seiddu nú að sviði sæ-kinda val, Jónas.

SVIÐA, u, f. [svíða], a roasting, burning, singeing; bæta eyri fyrir sviðu hverja er sviðin er, N.G.L. i. 67. 2. in Norway sviða means a woodland cleared for tillage by burning, see Ivar Aasen. COMPDS: sviðu-eldr, m. a roasting fire (for roasting sheep's heads); um haustið sátu menn við sviðu-elda at Hofi, cp. sviðu-kveld var þat, Fms. vi. (in a verse), Þorst. St. 50. sviðu-fölskvi, a, m. ashes, Stj. 124. Sviðu-kári, a nickname (= Brennu-kári), Landn.

sviða, u, f. a kind of weapon, a halberd, Edda (Gl); spjót, sviður, bryntröll, K.Þ.K. 170; Viðkuðr hafði sviðu. silfr-rekinn leggrinn, járn-vafit skaptið ... lagði Viðkuðr til Jóns með sviðunni, Sturl. i. 63 C; hann hafði sviðu í annarri hendi, Nj. 96; skaut hann sviðunni eptir Óspaki, Eb. 298; bjarn-s., q.v. sviðu-skapt, n. the handle of a sviða, Fas. iii. 546.

Sviðarr, Sviðuðr, Sviðrir, m. the burner, destroyer(?), one of the names of Odin, Edda (Gl.)

svið-bálki, a, m. a nickname, Landn.

svidda, adj. indecl., contr. form svidaði, N.G.L. i. 341, v.l. 14; svedae, 399; svidauðar, 341, l. 1; qs. sve-dái, sve-dauðr; [the etymology is uncertain, but it appears to be a compd word, the latter part being -dái or -dauðr] :-- suddenly-dead, from falling sickness or the like; in the old eccl. law the word is used of cattle that have died a natural death, whose flesh may not be eaten; um svidda ok úátan, ... eta svidda ... þat köllu vér svidda er engi maðr veit bana at, N.G.L. i. 18; sveita né sviða ... þat heitir allt sviða er svá verðr dautt at eigi ganga manns handa-verk til, 341 (sviðaði v.l. 14); um svedae, 399; allt annat ef sviða liggr, 144, 342; verða s., K.Þ.K. 172, K.Á. 198.

svið-eldr, m. = sviðueldr, Fær. 17.

sviði, a, m. a burn, the smart from burning; þola sár ok sviða, Edda; sviða ok þrota, Ld. 252; sviðar ok hitar, Bs. i. 182. sviða-lauss, adj. free from burning pains, Bs. i. 182; brjóst-sviði, heart-burn.

sviðinn, part. singed; see sviða. sviðin-horni, a nickname, Landn.

svið-kaldr, adj. 'roasting-cold,' Fms. i. (in a verse describing the waves): in mod. usage of a drink.

sviðna, að, to be singed; loði sviðnar, Gm. 1; eigi sviðnuðu hinar minnstu trefr, Fms. i. 266; sviðnar þat at eins en brennr eigi, Sks. 145; torfi því er sviðnaði, Ísl. ii. 412; hendr sviðnuðu, Gkv. 3. 10.

sviðningr, m. = sviða 2; brunnu skógar viða um hraunit, ok er þat nú kallat á Sviðningi, Ölk. 34.

sviðnur, f. pl. a local name of islands in western Icel., where salt was made by burning sea-weed (salt-sviða), see Landn. 2. ch. 23, and Gullþ. S.

sviðra, að, to burn, singe, Lil. 77.

sviðvis,(?), a part of a ship, the kitchen(?), Edda (Gl.)

SVIF, n. [svífa], a swinging round, veering, esp. of a ship; þá varð svá mikit svif at skipinu, at eldr kom í dokkuna, Fms. x. 53: plur., at-svif, an attack, swoon; um-svif, turmoil. 2. the nick if time; í þeim (þessum) svifum, Fas. i. 26, Karl. 182, 261.

svif-rúm, n. room for a ship to swing round when at anchor; see sveif-, (mod. corrupt, svigrúm.)

SVIG, n. [sveigja, from a lost strong verb svíga, sveig, sviginn], a bend, curve, circuit, esp. in the adverbial phrase, fara í svig. to pass by in a circuit, avoid; fór snekkjan í svig við jarls skip. Fms. ii. 299; þeir fóru í svig við konung, Eg. 52. Karl. 243; í svig við Hlíðarenda, Nj. 69, v.l.; sá hann at maðr gékk í svig við hann. Fas. ii. 344; í svig löndum, off the coast, Lex. Poët. 2. phrases, vinna svig á e-m, to make to give way, overcome; gætum til at þeir vinni engi svig á oss, Fms. vi. 324; fá svig á, id. (cp. Dan. faa bugt med), Al. 89, Róm. 354; bað þá ef þeir fengi nokkur svig á, at glettask við Bagla, Fms. viii. 305; freista svigs á, to try,, 413.

svigi, a, m. [Engl. switch], a switch; sviga læ switch-bane, i.e. the fire, Vsp.; hann tók einn sviga ok ætlar at berja piltinn með, Ísl. ii. 179; sviga í hendi, Ó.T. 6, Fms. viii. 322, x. 216; berja e-n svigum, Blas. 42; skulu þér höggva yðr sviga stóra ór viði, Vápn. 15. 2. mod. a hoop of switch; tunnu-svigi.

svigna, að, to bend, give way, like a switch, Þiðr. 197, 236, freq.

Svignir, m. pl. = Sygnir, q.v.; in Svigna-kappi, a nickname, Landn.; Svigna-skarð, a farm in western Icel.