This is page 735 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project. Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.) Click here to volunteer to correct a page of this dictionary. Click here to search the dictionary. This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers. The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

735 ÞESSLÍKR -- ÞILJA.

þess-líkr, adj. such-like, Fms. xi. 119.

þess-na, gen. þess with the suffixed -na, q.v., Fas. ii. 147.

þessor = þessi, q.v.; þessor sekt, Gþl. 194; eign þessor, 289; þessor bæn, Hom. 157; þessor tíðendi, Fms. ix. 317, 324; þessor mál, 378; þessor annsvör, x. 392 (twice); þessor orð, 402, Hom. 157; þessor dæmi, Sks. 475; þessor nömn, Hom. 27.

þétta, að, to make thick or tight.

þétti, a, m. thick curded milk.

þétt-leiki, a, m. tightness, thickness.

þétt-ligr, adj. tight; skipin eigi þéttlig, Fms. ix. 380.

ÞÉTTR, adj. [Engl. tight, taut; Dan. tæt], tight, opp. to leaking; vátviðri en hús eigi þétt, Bs. i. 316; í skinnbrókum þéttum, water-tight, 330; ok lykr fast ok þétt, Þiðr. 70; skip þétt sem bytta, Krók. 25 new Ed.; ó-þéttr, lög-þéttr, water-tight, of a cask. 2. heavy, close;þétt svör, Ó.H. (in a verse); all-þétt, þéttan, acc. as adverb, closely, hard, Ísl. ii. (in a verse).

þexla, u, f. [Ivar Aasen teksla and tængsel], an adze, mod. skar-öx; með smá-öxum eðr þexlum, A.A. 270 (from the Hb.): as a nickname, Landu. (App. 355).

þey, þey, or better þei, þei, interj., contr. qs. þegi, þegi (imperat.), tush, tush; freq. in mod. usage.

þey, n., also þeyja, u, f. [þegja], one's silent mood; in phrases such as, í þeyi niðri. or í þeyju sinni, or í kyrr-þey, quietly, silently.

þey-bitra, u, f. a chilliness from thaw (Jón Guðmundsson).

þeygi, qs. þó-gi, or þó-eigi, yet not, although not; því at álfröðull lýsir of alla daga, ok þeygi at mínum munum, Skm. 4; þeygi er sem þú þrjú bú góð eigir, Hbl. 6; of þeygi of sanna sök, Hm. 119; þeygi ek hana at heldr hefik, 95; fóra fælt þ., Am. 45; glúpnuðu ok grétu þeygi, 73; þeygi vel glýjuð, Vsp. 39; ef maðr færir meybarn fram, ok þeygi sinn ómaga, Grág. i. 281; cn þeygi verða þeir óhelgir fyrir áverkum er fyrir standa, ii. 14; veit hann þeygi hverjum hann sparir þat, 623. 21; ok kvað þat þeirra ráð, en þeygi vil ek sitja yðr frýju, Hkr. iii. 397; stendr sá meðal yðar, at ek væra þeygi verðr at leysa skóþveng hans, þótt ..., yet not ... although ..., Hom. (St.); svá es mælt of en íllu verk, at þeygi eru þess verk es viðr ... nema, yet not ... unless, id.; at þeygi nýtr þótt viljandi vinni, id.; at hann væri í friði en kæmisk þ. á braut, that he should be left at peace, yet not at large, Post. 231; þat man þeygi sjatna, Orkn. (in a verse); þeygi Guðrún gráta mátti, yet G. could not weep, Gkv. 1. 2, 4, 10, Skv. 3. 40, 66; enda er þá eigi örvænt at þeygi lesa ek vel, Skálda (Thorodd).

ÞEYJA, this verb occurs only in the infinitive, except as a GREEK in pret. þá, Gh. 21; [A.S. þawan; Engl. thaw; in North and West Engl. proncd. thow; Germ. thauen; Dan. töe] :-- to thaw; nú er margháttað um veðrin, þótti mér élligt vera ok allkallt, en nú þykki mér sem þeyja muni. -- Þá mun ávalt þeyja ef þetta verðr at því, Vápn. 21 (the vellum). II. metaph. to cease; svá þá Guðrún sinna harma, thus Gudrun appeased her woes, Gh. 21; ek frá hungr varga þeyja, the hunger of wolves was appeased, Ó.H. (in a verse), where þeyja rhymes with ey, and cannot therefore stand for þegja = to be silent.

ÞEYR, m., gen. þeys, Band. (in a verse); dat. þey; [Engl. thaw; Dan. tö] :-- a thaw; görði á þey með regni, Þórð. 11 new Ed.; göra þeir vindar um vetrum góðan þey (stóra þeyi ok miklar hlákur, v.l.), Sks. 49 new Ed.; þá var þeyr ok snælaust á jörðu, Fms. viii. 393; í bráða-þeyjum, Eg. 766; hlær ok inn bezti þeyr, Fms. ii. 228; þeyr hafði á verit, ok sá manns-sporin í snjónum, Fs. 41: poët. hjör-þeyr, örva-þeyr, egg-þeyr, geir-þeyr, víg-þeyr, Héðins þeyr, Göndlar þeyr, the storm of sword or spear, a war-storm, i.e. battle of Hedin and G. (a Valkyriur), Lex. Poët. POËT. COMPDS: þey-láð, þey-rann, n. = the heaven, sky, Lex. Poët.

ÞEYSA, t, [answering þjósa, þaus may be suggested, but is lost, cp. þausnir and þysja, þyss] :-- to make to spirt out, gush forth; þeysti Egill upp ór sér spýju mikla, Eg. 553; þeysa vörru, to stir the water, in rowing, Hornklofi. II. to make rush forth, to storm, of warfare; þá þeysti hann lið sitt at þeim fram, Fms. viii. 376; þeysa allan her til borgarinnar, Stj.; þá þeysir hann herinn út af sínu ríki, Þiðr. 160; þeysa reiðina, to ride at a gallop, Róm. 287; Mauri þeysa áreiðina, of an attack of horsemen, 314; síðan þeysa þeir herinn allan upp með Rín, Karl. 390, Fms. vi. (in a verse); þeysa flota at e-m, Ht.: with dat., þeysa út óvígum her ór borginni, Þiðr. 28; þeir þeystu þá sem harðast at þeim, rushed on them, Fms. viii. 417, Barl. 53, Th. 78. 2. absol. þeysa, to ride furiously. III. reflex. to rush on; þeystisk of bekki, of a river, Am. 25; þá þeystisk eptir allr múgrinn, Fms. viii. 201; er eigi þeystisk allr senn þessi múgr á oss, 415. 2. = part., vera auð-þeystr, to be easy to stir, Stor.: fólk-þeysandi, gunn-þeysandi, a stormer, a warrior, Lex. Poët.

þeysir, m. a rusher, stormer; in ör-þeysis, Lex. Poët.

ÞEYTA, t, a causal to þjóta, þaut :-- to make sound, þeyta lúðr, to blow the trumpet, Stj. 392, Al. 35; þ. hornum, to blow the horn, Stj. 133; þeyta organ, to blow the organ, Konr.; þeyta röddina, to shout out, Fms. i. 302, 303, THom. 409, passim. 2. to gallop, to ride fast, Fas. i. 93, and in mod. usage.

þeytari, a, m. a trumpeter; lúðr-þ.

þeytir, m. = þeytari, Lex. Poët. þeyti-spjald, n. a top.

þey-þunnr, adj. thin from thaw, of ice; svelli þeyþunnu, Hallgr.

ÞIÐ and þit, dual, ye, passim; the older form is ið or it, see Gramm. p. xxi; see þit.

þiðit, part. (remnant of a strong verb, þíða, þeið, þiðit), thawed, free from ice; vóru aldregi svá mikil úlögin at eigi var þiðit um skipin, O.H.L. 12.

þiðna, að, [þíðr], to thaw, melt away; fyrr en ísa leysti ok sjár tæki at þiðna, Orkn. 108; af snjó þeim er eigi kann þ., Al. 155; íss eða snjór, nema þat þiðni svá at þar verði vatn af, K.Á. 6; þiðna ok hitna, Stj. 96; metaph., hjarta þiðnar, 362; þiðni sorgir, may the sorrows melt away, Gh. 20.

Þiðrandi, a, m., prop. a he-partridge, = þiðurr(?), but only used as a nickname, and then as a pr. name, Landn.; Þiðranda-bani, the slayer of Th., a nickname, Njarð.

þiðurr, m., pl. þiðrar; [mod. Norse tjur; Gr. GREEK] :-- a partridge. Lat. tetrao perdrix, Edda (Gl.); þiðra (gen. pl.), Gþl. 449: in poets, ben-þ., val-þ., a carrion-bird, Lex. Poët.

ÞIGGJA, pres. þigg; pret. þá or þág, þátt, þáttu, Band. 37; pl. þágu; subj. þæi part. þeginn; imperat. þigg, þiggðú: with suff., þi'kk, qs. þigg'k, þik'k-ak, I receive not, Skm. 22; in mod. usage the pret. is weak, þáði, Pass. 16. 1: [Dan. tigge = to beg, tigger = a beggar] :-- to receive, accept of; fannka ek mildan mann eða svá matar-góðan, at ei væri þiggja þegit, Hm. 38; gefa e-m e-t at þiggja, Hdl. 2; örr ok fégjarn, ok þotti bæði gott at þiggja ok veita, Fms. iv. 109; við taka né þiggja, xi. 54; bauð ek þér at vera ok þáttu þat ok vart feginn, Band. 37; sælla er að gefa enn þiggja, N.T. 2. ellipt. (hús, gisting understood), þiggja, to take lodging, to receive hospitality for a night; þigg þú hér, Sigurðr, en þú Geitir tak við Grana! Skv. 1. 5. 3. with acc., þiggja e-t, or with prep., þiggja e-t at e-m or af e-m; þáttu at öðrum, thou wast the guest of others, Fas. i. 296 (in a verse); konungr þá Jóla-veizlu í Þrándheimi, Fms. i. 31; sinn vetr þá hvárr heimboð at öðrum fyrir vináttu sakir, Nj. 51; ef goði þiggr grið með þriðjungs-manni sínum, Grág. i. 160; marga góða gjöf hefi ek af þér þegit, Nj. 10; ok þág af þeim mikla sæmd, 281; þ. e-t at e-m, to receive at one's hands; lög þau er lýðir þágu at þeim nöfnum, Sighvat; at hann þá gjöf af vin sínum, Sks. 659; gestir ókunnir ok þágu mat at mér, Fms. x. 218; ok þá af honum jarls-nafn, 406; leyfi vil ek þ. af yðr, herra, ii. 79. 4. to accept a thing; baug ek þikkak, epli ellifu ek þigg aldregi, Skm.; þat þag hann, Nj. 46; þóttisk hann þá vita, at Óðinn myndi hafa þegit blótið, Fms. i. 131. 5. to get, Lat. impetrare; veiztu ef þiggjum þann lögvelli(?), Hým. 6; ef hann fjör þægi, Am. 59; þiggja fóstr, to receive care, to be fostered, Rekst. 2; hann getr þegit mönnum ár ok frið af Guði, Ó.H. (in a verse); þ. jóðs aðal, Ýt.; þ. hörð dæmi, to have a hard life, undergo hardships, Hkv. 2. 2; ok þá hann þar fyrir höfuð sitt, Eg. 419; hann beiddisk griða ... ok þá hvárt-tveggja, Fms. x. 408; þá er hann máttigr at þ. allt þat er hann vill, Magn. 432; þá vóru öll héröð í frið þegin, pacified, Fms. vi. 341; bið ek þik, haf þú mik undan þeginn, I pray thee, have me excused, Greg. 28 (Luke xiv; eg bið, afsaka mig!); ef þér vilit þessa menn undan þiggja, if ye will get these men relieved, Fms. x. 298, xi. 152; ok þágu þeir þá alla undan, they got them free, Nj. 163. II. pass., þásk (þaaz) hans bæn þegar, Stj. 272.

þiggjandi, part. a receiver, Grág. ii. 169: a possessor, owner, Lex. Poët.

þik, acc. of the pers. pron. = Lat. te; in later vellums and in mod. usage, þig, see Gramm.

ÞIKKJA, see þykkja.

þiklingr, m. a 'thickling' stout person, of a giant, Bragi (a GREEK.)

þil-blakkr, m., poët, a deal-steed, i.e. a ship, Lex. Poët.

þil-far, n. the deck of a ship, Fms. ix. 33, Fas. iii. 377, and in mod. usage.

þil-fjöl, f. a deal-board, Fms. iii. 196.

ÞILI, n., mod. þil, [A.S. þil; akin to fjöl, q.v.], a deal, wainscot, plank, partition; þau þili héldusk, Fbr. 82; þilinn öðrum þiljum, 44 new Ed.; þeir brutu upp þilit, Eg. 235; síðan hneig hón upp at þilinu ok mataðisk eigi, Lv. 38; Njáll var komin í rekkju, heyrði hann at öx kom við þilit, Nj. 68; í dyri-stafi eða þili, Bs. i. 508 (Sturl. ii. 49, l.c. þil); milli þilis ok hans, Fs. 7; hvárt viltú heldr liggja við stokk eðr þil(i), Sturl. ii. 207: bekk-þili, skjald-þili, vegg-þili.

Þilir, m. pl. the name of a Norse people, the men of Þela-mörk (q.v.), a county in southern Norway (Thulenses ?), Fms. passim, Fas. i. 382.

þili-viðr, m. the wainscot; vóru markaðar ágætar sögur á þiliviðinum ok svá á ræfrinu, Ld. 114.

ÞILJA, pres. þil; pret. þilði; part. þiliðr, þilðr, þilinn: mod. þiljaði, þiljað: [A.S. þiljan] :-- to cover with deals, to board, plank; tóku frá vígin, háboruðu ok þildu á bitum, Fms. ix. 44; lét þ. skipin ok tjalda, iv. 236; hann þilði alla veggi hússins með þrennum þiljum, Stj. 562; fella innan kofann ok þilja sem vandlegast, Bs. i. 194: þilja allan garðinn af nýju, D.N. iv. 283; hann (the skáli) er þiliðr um endilangt, Fbr. 67 new Ed.; þilinn, 44, l.c.; gólf allt þilið með marmara-steini, Art. 6; þat grjót er höllin var þilin með, Karl. 60; þildir neðan vel, Sks. 88 new Ed.; tvitog-sessa tjölduð ok þiljuð, Hkr. ii. 294 (but better tjölduð ok þilið, Ó.H. 178, l.c.)