This is page 346 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

346 KNÁLIGR -- KNÚTR.

stöndum mót þeim k., Fms. i. 303; skipaði jarl Orminn sem knáligast, iii. 12; hann keyrði nautin k., Glúm. 342.

knáligr, adj. deft, brisk-looking; þeir vóru knáligir menn ok vóru mjök grjótpálar fyrir búi Ósvífrs, Ld. 122; miðaldra menn ok inir knáligustu, Sturl. i. 99.

KNÁR, adj., fem. kná (knó, Bs. i. 345), neut. knátt, [cp. Lat. gnavus] :-- pithy, vigorous; hann var mikill maðr vexti ok knár, ok inn vaskasti um alla hluti, Sturl. ii. 38; Þorbjörn var knástr maðr, Lv. 27; þá var gott til knárra manna í Miðfirði, Þórð. 15; var Karl knástr, Sd. 138; varð síðan til kona vel tvítog, en knó, Bs. i. 345; knáir menn ok úlatir, Fbr. 50 new Ed.; ok óæð óknóm mönnum, Bs. i. 349; skal ek fá til kná menn at fylgja þér, Þorst. Síðu H. 181; vita mátti þó þat, segir Grettir, at ek munda eigi slíku til leiðar koma, sem ek hefi unnit, ef ek væra eigi all-knár, Grett. 97 new Ed.; margr er knár þó hann sé smár, a saying; eigi matti hann styrkvan kalla at afli en þó var hann hinn knásti ok inn fimasti, Sturl. iii. 221; í þessi skriðu týndisk Markús, en sá komsk í brott heill er óknástr var, Bs. i. 640; líkar þeim vel við Brand, þvíat hann var bæði knár ok liðvaskr, Lv. 24; Þórarinn var knástr maðr annarr en Þorgils, Fs. 143.

KNÉ, n., gen. pl. knjá, dat. knjám, and older knióm; [Goth. kniu; A. S. cneow; O. H. G. chniu: Germ. knie; Dan. knæ; Lat. genu; Gr. GREEK] :-- the knee; hrynja í kné, Þkv. 30; á knjánum, Fms. i. 182; á bæði kné, Nj. 70; setja á kné e-m, Fms. i. 16; andaðisk Kjartan í knjám Bolla, ii. 257; á kné kalinn, Hm. 3; þat er fall, ef maðr styðr niðr kné eðr hendi, Grág. 2. phrases, ganga, koma (fara, hvarfa) fyrir kné e-m, to go, come, before another's knees, approach as a suppliant, Nj. 212, 229, Fbr. (in a verse), Fms. viii. 299; leiða e-n fyrir kné e-m, id., Sks. 650; láta kné fylgja kvíði, let the knee follow the belly, plant the knee on the belly, in wrestling, Grett. 28 new Ed.; koma e-m á kné, to bring one to his knees, overcome; öllum kemr hann (the death) á kné, Al. 132; henni (Elli = the Age) hefir engi á kné komit, Edda ii. 286, Karl. 421; tala um þvert kné sér, to 'talk across one's knees,' to gossip, chatter, Sturl. iii. 150; rísa á kné, to arise, Hým. 51; sitja fyrir kné, knjóm e-m, to sit at one's knees, feet, Og. 8 (of a midwife); en þjónustu-kona hennar sat fyrir knjóm henni, ok skyldi taka við barninu, Fms. viii. 7; falla á kné, to fall on one's knees, Edda 33; þá steig hann af baki, féll á kné ok baðsk fyrir, 92; leggjask á kné, id., 95. 3. knee-timber, in boat-building; engi var saumr í, en viðjar fyrir kné, Fms. vii. 216; ok eigi var meiri sjór á en í mitt knjám, Bs. i. 390; ertog fyrir kné hvert, krapta hvern ok kollu hverja, N. G. L. ii. 283. COMPDS: knés-bót, f., pl. knésbætr, (but knésfótum, Sæm. 91), the houghs, Lat. poplites, Fms. iii. 188, Fbr. 159, 179, Al. 43, Fas. ii. 354, Edda 40. knjá-dúkr, m. a knee-cloth, cushion, Vm. 52, Dipl. iii. 4, v. 18. knjá-liðr, m. the knee-joint, Fas. iii. 329. II. [A. S. cneow; but cp. also Ulf. knods = GREEK, Phil. iii. 5; O. H. G. knot; Hel. cnostes] :-- a degree in relationship or lineage, spec, a degree of cognate relationship, a Norse law term, (höfuðbaðm is the agnate); at sjaunda kné ok sjaunda lið, in the seventh cognate and agnate degree, N. G. L. i. 15; at fimta kné ok fimta lið, id.; at fimta kné ok fimta manni, to the fifth degree of relalionship by the female and the fifth by the male side, 350; til níunda knés, 49, 50; af kné hverju, at sétta kné, 148; nú skal engi maðr fá frændkonu sína skyldri en at fimta kné, ok at fimta manni frændleif, 350; kvenn-kné (q.v.), cognate lineage.

B. COMPDS: kné-beðr, m. a knee cushion; falla á knébeð, to kneel, Greg. 67, Hom. 75, Ld. 328, Nj. 132, Fms. viii. 95; leggjast á k., Bs. i. 352; knébeðja-fall, kneeling, H. E. ii. 188. kné-beygjask, ð, to bow the knees, Mar. kné-björg, f. a knee-piece, Sks. 405. kné-fall, n. kneeling, Th. 16, Barl. 25, Stat. 299. kné-falla, féll, to fall on the knees, Stj. 204, Fms. i. 147, Bs. i. 684. kné-kast, n. (?), knékast, festar-fé ok morgungjöf, D. N. i. 356. kné-krjúpa, kraup, to kneel. kné-liðr, m. the knee-joint. Sturl. iii. 116. kné-runnr, m., see below. kné-setja, tt, to set on one's knees, a kind of adoption; hann knésetti þann svein ok fóstraði, Hkr. i. 97; þá tók Haukr sveininn ok setr á kné Aðalsteini konnngi ... Haukr mælti, knésett hefir þú hann nú ok máttu myrða hann ef þú vill, 120. kné-setningr, m. a 'knee-set,' a foster son, Fms. i. 85. kné-sig, n. a sinking on one's knees, metaph. fá knésig, Fas. iii. 430. kné-skél, f. the knee-pan, Fær. 269, Nj. 205, O. H. L. 73. kné-skot, n., see below. kné-sól, f. the name of the Rune RUNE, Skálda 177.

knefa, að, to determine; er þar nú knefat um annat ráð, Sturl. ii. 181; er þat nú knefat at ek vil hafa Skagafjörð, iii. 232.

knefan, f. determination (?); má eigi þat þú mæla at þér takit knefanar kost, Sturl. iii. 276.

knefill, m. a post, pole; búð með fjórum kneflum, Gþl. 499.

kneif, f. [cp. Engl. nip], a kind of nippers or pincers, Björn; hreifa kneif, 'palm-pincers,' poët. for the hand, grasp, Gísl. (in a verse): a nickname, Landn. 278.

kneiking, f. a grasping, embrace; kossa ok kneikingar, Fb. i. 411.

KNEIKJA, t, [Dan. knække], to bend backwards with force; hann kneikti hann aptr á bak, Eg. 397; tók í axlir honum ok kneikti hann upp at stöfum, 552; síðan þú kneiktir hann Kallrana, Fas. ii. 131.

knell, m. courage; kjark ok knell, 655 xvii. 24.

KNEPPA, t, [knappr], to stud; hettu knepta niðr millum fóta sér, Bárð. 179, Þorf. Karl. 412; kneppta skúa, nailed shoes, Fas. i. 34.

knerra, u, f. = knörr, a nickname, Fms. viii.

kné-runnr, m. [A. S. cneow-rim and cneowres, see kné II. above: knérunnr (if referred to runnr = a grove) gives no adequate meaning, whereas the A. S. rîm = number is just the word we should expect; and as the identity between the A. S. and Norse law terms can scarcely be doubted, it is likely that the Norse or Icel. form is simply a corruption of the A. S. form. Probably, as the A. S. rîm was unintelligible to the Norsemen, they took the Norse word nearest in sound; the word was probably borrowed from the A. S. through the eccl. law, so that its use in Nj. is an anachronism] :-- lineage, as also degree in lineage; þat er k. at telja frá systkinum, Grág. i. 171; telja knérunnum, 254; veg þú aldrei meir í enn sama knérunn en um sinn, Nj. 85; allt til hinnar sjaundu kynkvíslar eða knérunns, Stj. 54; ella mun ek mæla þat orð, Yngveldr, at uppi mun vera alla æfi í knérunni yðrum, Þorst. Síðu H. 186.

kné-skot, n. a dishonour, humiliation, of a member of a family; nú verðr knéskot í erfðum, þá skal sá hafa er nánari er, N. G. L. i. 49; koma knéskoti á e-n, to bring one to his knees, Barl. 53.

kneyfa, ð, a false form; see kveyfa.

kneytir, m. a ravisher (?), Bjarn. (in a verse).

KNÍA or knjá, ð: I. to press, urge, debate; eigi kunnu vér at segja hve lengi þeir kníöðu þetta, Fms. xi. 48; en er þeir kníaðu þetta mál milli sín, Ó. H. 127, (Hkr. ii. 207, Fms. iv. 284 wrongly knýaðu.) II. most freq. in poetry, but only in the pret. kníði, to knock, strike, press; hamri kníði háfjall skarar, Hým. 2. 1; kníði grindr, Am. 35; hörpu kníði, Akv. 32; hirð kníði árar, Rekst.; kníðum unnir, we rowed, Akv. 36; hinn er kjölslóðir kníði, Fms. xi. 196 (in a verse); þeir kníðu ber báðir, pressed the vine, Skálda (in a verse); þeir kníðu hjálma, Fas. ii. 549 (in averse); þeir kníðu blá borð, Sighvat; atróðr mikinn kníðu (gníðu MS.), Jd. 22. III. reflex. to struggle, fight hard; harðir kníðusk menn at, Fms. xi. 305 (in a verse). 2. part. kníðr, kníðan kjapt, Fms. viii. 208 (in a verse); foldar síðu brimi kníða, a surf-beaten coast, xi. 307.

kníar, m. pl. champions; seggir, kníar ok liðar, Edda (Gl.)

KNÍFR, m., mod. hnífr; [Dan. kniv; Swed. knif; Engl. knife] :-- a knife or dirk, such as the ancients wore fastened to their belts; and so a knife with a belt is freq. mentioned as a gift; the handles of these knives or dirks were neatly carved of walrus' tusks; see Landn. l.c., Sks. l.c., Am. 55, 59, Gþl. 164, Eg. 210, N. G. L. i. 39, Bs. i. 385; kníf ok belli, Nj. 73, Fs. 98: metaph. in the phrase, kaupa um knífa, to exchange knives, to change one's state, Korm. 238; skar Tjörfi þau á knífsskepti sínu, T. carved their images on his knives' handles, Landn. 248; hafa þeir hvalir tennr ekki stærri en göra má mjök stór knífa-hepti af, Sks. 127. COMPDS: knífa-dúkr, m. a napkin (?), Vm. 109, D. N. iii. 202, iv. 217. knífs-blað, n. a knife's blade, Rétt. 2. 10. knífs-egg, f. a knife's edge. knífs-hepti, n. a knife's handle, Landn. 248, Sks. 127. knífs-oddr, m. a knife's point, Fs. 144. knífs-skapt (-skepti), n. = knífskepti, Fms. iii. 358, 391, Landn. 248.

KNOÐA, að, mod. hnoða. [A. S. cnêdan], to knead; knoða saman mjöl ok smjör, Landn. 34; þeir höfðu knoðat saman deig við snjó, Ann. 1337; mólu þeir þat í sundr sem smæst, knoðaðu síðan saman, Stj. 293; þá bað Sigmundr hann knoða ór mjölvi því ... í mjölinu, er ek tók at knoða, ok hér hefi ek með knoðat þat er í var, Fas. i. 129.

KNOKA, ad, [A. S. cnucian], to knock, thump; þeir höfðu áðr bart höfuðit allt á honum ok knokat, Hom. 120; Þorvaldr knokaði (forced) sína menn til ljúgvitna, Bs. i. 665; ok hygg ek at menn mínir hefði hann mest knokat, Karl. 399.

KNOSA, að, [Ulf. knusian = to kneel; A. S. cnysian; Dan. knuse] :-- to bruise, beat; þeir höfðu áðr barit höfuð hans ok knosat, Fms. v. 148; senda mun Drottinn yfir þik hungr þar til er hann knosar þik, Stj. 344, 345; skal ek með miklum ok margföldum kvölum knosa yðra líkami, Fb. i. 404; tekr hann at knosa hjarta Theophili, Th. 14; knosuð bönd, Líkn. 30: knosaðr, often eccl., in the sense of bruised, contrite; sundrknosað hjarta, a contrite heart, Vídal. passim.

KNÚI, a, m. a knuckle, Rm. 8; hann herði hendrnar at hamarskaptinu svá at hvítnuðu knúarnir, Edda 28, Fms. vi. 106; á knjám ok knúum, v. 140. II. a kind of ship, Edda (Gl.) 2. a pr. name, Gs. 13.

knúska, að, to knock, ill-treat, Fms. vii. 269, ix. 468, Fas. iii. 497.

knúskan, f. knocking. Fms. ii. 87, viii. 41.

KNÚTA, u, f., mod. hnúta :-- a knuckle-bone, joint-bone, head of a bone (lær-knúta, the hip joint); blóð hljóp milli leggjarins ok knútunnar, Bs. i. 179, 253; hann tekr svá við knútunni, þar fylgir leggrinn með, Fas 67. knútu-kast, n. a throwing with knuckle-bones, a game, Bárð. 176.

knútóttr, adj. knotted, Berl. 147.

KNÚTR, m. [Engl. knot; Dan. knud; Swed. knut], a knot, Stj. 96, Bs. ii. 170; leysa knút, Edda 29, Fms. i. 112; ríða knút, to tie a knot, iii. 97, vii. 123; knýta knút, to knit a knot, Fb. i. 97; ef knútr losnar,