This is page 498 of An Icelandic-English Dictionary by Cleasby/Vigfusson (1874)

This online edition was created by the Germanic Lexicon Project.

Click here to go to the main page about Cleasby/Vigfusson. (You can download the entire dictionary from that page.)
Click here to volunteer to correct a page of this dictionary.
Click here to search the dictionary.

This page was generated on 13 Mar 2021. The individual pages are regenerated once a week to reflect the previous week's worth of corrections, which are performed and uploaded by volunteers.

The copyright on this dictionary is expired. You are welcome to copy the data below, post it on other web sites, create derived works, or use the data in any other way you please. As a courtesy, please credit the Germanic Lexicon Project.

498 RINGJA -- RÍÐA.

ringja, u, f., qs. hringja. a round pail, cp. mælke-ring in Norway = a pail full of coagulated milk, Stj. 294.

ringl, n. craziness: ringlaðr, crazy.

ringul-reið, f.; in the phrase, vera á r., to be in confusion, topsy-turvy; síðan fór á ringulrey (sic) réttr á Ísa-landi, Bs. ii. 497.

rippa, að, [akin to rifja], to sum up; þá rippuðu þeir upp öll mála-ferli þeirra vel ok einarðliga, Vápn. 30.

ript, f., or ripti, n. a kind of cloth or linen jerkin; rekkar þeir þóttusk er þeir ript höfðu, Hm. 48, Edda ii. 494; Vala-ript, a Welsh, i.e. foreign jerkin, Skv. 3. 63; lé-rept, q.v.; kona sveip ripti, Rm. 18, Skv. 3. 8; strjúka ripti, to mangle linen, Rm. 25; Nanna sendi Freyju ripti, Edda 39; and setjask und ripti, of the bridal veil, Rm. 20: 'rhenones sunt velamina humerorum et pectoris usque in umbilicum, intortis villis adeo hispidi ut imbres respuant ... quos reptos vocant,' Isid. Hisp. xix. 23; this corresponds exactly with the use in Hm. l.c.

ript, f. [rjúfa or rífa], a withdrawal or breach of a contract, Grág. ii. 214.

RIPTA, t, to 'rip up,' invalidate a bargain or agreement; with acc., ripta kaup, Grág. i. 333, ii. 213; r. alla landsöluna, 214; engi maðr á at r. gjöf sína, i. 203; r. grip undan manni, Jb. 472; r. görð, id.: to break, fyrir-bjóðum ver þessa vára skipan at r. eðr rjúfa, D.N. i. 60 :-- to regain, of an estate, Kolskeggr ætlar mál frammi at hafa ok ripta fjórðung í Móeiðar-hváli, Nj. 102; ef undan honum riptisk at lögum þessi helmingr jarðar á Skriðulandi, Dipl. iii. 6; en svá mörg hundruð sem riptask í Torfa-stöðum, eða Skála-nesjum, þá skal Óláfr taka svá mörg hundruð upp í Bessa-stöðum, v. 23. II. in mod. usage, with dat., ripta e-u.

ripting, f. a withdrawal (of a bargain); hversugi mikit fé er þeir gefa ... þá skal engi r. til þess vera, þótt eigi komi búar til at vinna eiða at, Grág. i. 223; lion gai fyrir heklu fitkkotta ok vildi kaup kalla, henni þótti þat úhættara við riptingum, Landn. 319.

ris, n. the rise or top of a building; það er hátt á því risið.

-risa, adj., in blóð-risa (q.v.), smeared with blood, prob. qs. vriðsa, from ríða, to smear.

risa-legr, adj. gigantic, Al. 67.

RISI, a, m., thus sounded with a short i, but perh. better rísi; qs. vrísi; [cp. Hel. vrisul; Germ. riese; Ivar Aascn ryse and rysel; the v shews that the word has no connection with the verb rísa, and the root is unknown; Swed. vresig = burly may be a kindred word] :-- a giant, Hkr. i. 5, Sks. 601, 705, Fas. iii. 24, Ann. 1338. In popular Icel. usage risi denotes size, jötunn strength, þurs lack of intelligence; thus, hár sem risi, sterkr sem jötunn, heimskr sem þurs, as tall as a risi, strong as a jötun, stupid as a þurs. The ancient legends describe the risar as handsome, and a long-lived race; bygðu þá risar víða, en sumir vóru hálfrisar, þá var mikit sambland þjóðanna, þvíat risar fengu kvenna af Ýmislandi, Fas. i. 513, Herv. S. ch. 1, Örvar Odds S. ch. 18; cp. also the tales of Godmund on Glasisvellir: compds, hálf-risi, berg-risi. The word is very popular (even more so than jötunn) in modern tales, but is only found once (in the compd berg-risi) in old poems; risa barn, -dóttir, a giant-bairn, giant-daughter. Fas. ii. 239; but in compds risa fólk, -kyn, -ætt, giant-folk, giant-kind, 383, 384, Bárð. 163, Landn. 118; risa vöxtr, a giant's size, Stj. 326.

risinn, adj., in gest-r., víg-r.

ris-mál, n. the hour for rising, about 6 o'clock A.M., Dropl. 20, Grág. ii. 224; milli ris-mála ok dagmála, O.H.L. 24; hirðis-rismál.

RISNA, u, f. (spelt ristna, Fb. i. 362, ii. 227), hospitality, munificence; r. ok örlæti, Fms. ii. 118; hann lofaði risnu Þórarins, v. 315; hvárki var nú minni rausn né risna í búinu en áðr, Band. 3; ek veit risnu þína, at þú munt taka við honum, Lv. 26; varð þeim mart talat um risnu Sveins, Orkn. 464. risnu-maðr, m. a hospitable man, Fb. ii. 227.

risni, f. = risna, in gest-risni.

rispa, að, [Scot. resp or risp; Engl. rasp], to scratch; klóra ok r., Stj. 77 (v.l.), freq. in mod. usage.

rispa, u, f. a slight scratch, Nj. (Lat. Ed.) 163 (v.l.), freq. in mod. usage.

RIST, f., pl. ristr, mod. ristir, for the ristr in Pass. 33. 4 is poët.; older form vrist; [Engl. wrist, used only of the hand; Dan. vrist; the word is derived from (v)ríða, Engl. writhe; Scot. reist; cp. also Engl. wrest, wrestle, which are kindred words] :-- the instep of the foot, Þiðr. 86; gegnum búðar ristrnar, Fms. v. 347; þá sté hann fætinum á aðra ristina, vii. 13; horfa fætrnir ok ristrnar á bak aptr, Stj. 94; il ok rist, 160; sull hafði hann á fæti niðri á ristinni, Ísl. ii. 218; troðnir í sundr tvennir skór ... upp vóru hinir á ristum, Skíða R. 193. COMPDS: ristar-bein, n. the instep-bone, Sturl. i. 167. ristar-liðr, m. the instep-joint, Nj. 70, Landn. 153, Ísl. ii. 365.

rist, t. a gridiron; panna, rist, steiki-teinn, Dipl. v. 18.

rista, t, to slice; see rista.

rista, u, f. a scratch, slash, Nj. 82. ristu-bragð, n. a (Runic) character Edda 58.

ristill, m., dat. ristli, [rísta], a ploughshare, Stj. 386, Magn. 460. II. qs. vristill, [akin to rist = vrist], poët, a gentlewoman, from the slenderness of form; ristill er sú kona er sköruglynd er, Edda, Rm. 22, Völs. R. 205. 2. the 'twisted' big end-gut in animals. 3. medic. shingles (Lat. cingulum), ringworm in its most severe form (zona herpetica), Fél. x. 29.

risting, f. carving, Hm. 113.

ristir, m. a carver, slasher, Lex. Poët.

risu-ligr, adj. = rísuligr.

RIT, n. [Engl. writ], a writ, writing; ráða rit, 623. 12; hann lét þá göra rit ok sendi jarli, id., Skíða R. 50; rit ok innsigli biskups, K.Þ.K. 74; rit ok innsigli konungs, Gþl. 133. 2. penmanship; hagr at hvívetna, bæði at riti ok at öðru, Bs. i. 127. 3. writing; einn dag er hann sat at riti (when he sat writing) féll hann frá ritinu, Bs. i. 191; at rit verdi minna ok skjótara ok bókfell drjúgara, Skálda 168. COMPDS: rits-háttr, m. a way of writing, Skálda 170, 171, Stj. 48, 164. rita-görð, f. writing, correspondence, Bs. i. 475.

rita, að, to write; see ríta.

ritan-legr, adj. that can be written, Edda 174.

ritari, a, m. a writer, transcriber, Bs. i. 175, 191; Hallr hét ok var r. hans, his secretary, 700: a scribe, Al. 66, Greg. 52.

rit-færi, n. pl. writing materials, Fas. iii. 407, MS. 625. 87.

rit-görð, f. a treatise, (mod.)

rit-höfundr, m. a writer, (mod.)

rit-maðr, m. = ritari, Hom. (St.)

ritning, f. a writing, Anecd. 18, Sks. 4; postulanna ritningar, Stj. 30: Holy Scripture, Anecd. 16, Sks. 459, Rb., and passim in old and mod. usage. Ritningar-grein, f. a passage of Scripture.

rit-sending, f. letter-sending, Hkr. ii. 128.

rit-stofa, u, f. a writing-room, Bs. ii. 148.

rit-stokkr, m. a writing-desk, Pm. 3.

RÍÐA, ríð, pret. reið, reitt (mod. reiðst), reið, pl. riðu; subj. riði; imperat. ríð, ríttu, Lv. 39, mod. ríddu; part. riðinn: [A.S. ridan; Engl. ride; Germ. reiten, etc.] :-- to ride; in Icel., where all land-travelling is on horseback, ríða has become almost synonymous with to journey, travel, adding the road or way in acc. (cp. Old Engl. use of to ride); ríða leið sína, veg sinn, etc.; þeir bræðr riðu til alþingis, Nj. 2; nú skalt þú riða vestr, ... þá reið í móti þeim Þjóstólfr, reið Höskuldr heim til hús síns, 4; síðan reið hann vestr í Hjarðarholt, Ísl. ii. 199; ok þegar reið hann at leita líkanna, Eg. 601; þá lét Ásgerðr skjóta hesti undir mann, reið sá sem ákafligast vestr í Hjarðarholt ... Þorgerðr lét þegar söðla sér hest ... riðu þau um kveldit ok nóttina til þess er þau kómu til Borgar, 602, 603; flestir menn riðu Týrsdaginn í brott, Sturl. iii. 183; tóku þeir nú á reið mikilli ok var allgott at ríða ofan eptir héraðinu, 185; þeir riðu Þriðja-daginn, ... þeir riðu til Hörgárdals um kveldit, reið Eyjólfr á Möðru-völlu, ... riðu þeir upp um Hörgárdal, ... Rafn ok Eyjólfr riðu með flokk sinn upp eptir ísinum, 216, 217; géf ek þat ráð at þú ríðir í mót honum, en ek mun ríða til meðan, Fms. i. 70, xi. 364, Gísl. 19, Nj. 85, 86: metaph., at margir Íslendingar mundi kenna á hlut sínum, nema þeir riði sjálfir á vit sín, unless they rode towards themselves, i.e. took counsel with themselves, took care, Ld. 180 :-- absol. to start, part, ok hvergi í kveldi ríða, Skíða R. 108; jarl bað hann búask ok sagði mál at riðu, Orkn. 48. 2. adding the horse (vehicle) in dat.; ríða hesti, ríða svörtum, hvítum, ... skjóttum, góðum, vökrum ... hesti, Nj. 54, 8l, etc.; ríða húsum, to 'ride' the ridge of a house (as a ghost), Grett. 83 new Ed. 3. trans. with acc.; ríða hest, to break a colt for riding; and hann er vel riðinn, well broken in; ó-riðinn, unbroken: also to cover, of horses, cattle. 4. reflex., recipr. ríðask at, to attack one another, Al.; ríðask hjá, to pass by one another, Sturl. ii. 171.

B. To swing, sway, with the notion of a heavy, rotary motion, as of a thing in balance, a weapon brandished, a windlass, or the like; [cp. Engl. sea-phrase to ride at anchor]; í því er hann heyrði sverðit ríða, Karl. 161; nú reið sverð at svíra, Bs. ii. 74; maðr nokkurr er sá at öxin reið, Fms. vii. 325; er öxin reið at honum, ii. 82; ef konungr léti ofan ríða sverðit, vii. 172; en er upp reið gáiga-tréit, 13; konungr stóð undir er tréit reið, ix. 386; þá reið at honum brúnássinn, ok hrataði hann inn aptr, Nj. 202; þá er sól riðr upp ok þar til er hón sezk, N.G.L. i. 218; þat tré er riða skal öllum at upp loki, of a door, Hm. 137 :-- to balance; önnur galeiðrinn sprakk er hón reið á járninu, Fagrsk.: metaph. the phrase, e-t ríðr miklu (or á miklu), to be of great importance, momentous; honum þótti í þér mest vinkaup ok stærstu ríða um þína hollostu, Fb. ii. 289; hve mjök þat er kallat at á hirti (sic) ríði, hversu til fátækra manna var gört í þessu lífi, Bs. i. 104; á-ríðandi, momentous; e-t ríðr e-m at fullu, proves fatal to one. 2. to reel, stagger; í því er fíllinn tók at ríða, Al. 76; tók þá kastalinn at ríða mjök, Fms. viii. 429; hann reið á ymsar hliðar, Konr.: impers., reið bátinum svá at honum hvelfir, the boat rolled so that it capsized, Mar.; in mod. usage better, alda ríðr undir skipið, aldan reið að, of the rolling waves, freq. in mod. usage.

RÍÐA, ríð, reið, riðu, declined like the preceding word, but altogether different in etymology, being originally vríða; [A.S. wriðan; Engl. writhe; Dan.-Swed. vride, vrida; cp. Engl. wreath, wreathe; reiðr = angry, distorted, is derived from this verb] :-- to writhe, twist, knit, wind; hár riðit í hring, the hair twisted into a ring, Akv. 8; ríða knút, to knit a knot; dúk ok